Niech będzie to rok Giedroycia i Mieroszewskiego

Grupa intelektualistów apeluje, aby 2026 rok został ustanowiony nie tylko rokiem Jerzego Giedroycia, ale także Juliusza Mieroszewskiego.

Publikacja: 04.03.2025 17:31

Juliusz Mieroszewski

Juliusz Mieroszewski

Foto: NAC

Senator Rafał Grupiński (PO) złożył w Senacie projekt uchwały o ustanowieniu roku 2026 rokiem Jerzego Giedroycia. „W 120. rocznicę urodzin Jerzego Giedroycia Senat Rzeczypospolitej Polskiej postanawia oddać hołd jednemu z najważniejszych myślicieli politycznych XX wieku. Jako założyciel i redaktor naczelny paryskiej „Kultury” oraz wieloletni współpracownik wielu polskich i międzynarodowych instytucji Jerzy Giedroyć przyczynił się do kształtowania polskiej myśli politycznej oraz promowania idei wolnościowych i demokratycznych w kraju i na świecie”  czytamy w projekcie uchwały. Następnie senator przypomniał notę biograficzną Jerzego Giedroycia.

Dlaczego 2026 będzie rokiem Giedroycia?

„W roku 2026 przypada 80. rocznica założenia przez Jerzego Giedroycia wydawnictwa »Instytut Literacki« w Rzymie. Wydawnictwo stało się ważnym ośrodkiem życia intelektualnego i kulturalnego Polonii oraz miejscem publikacji wielu istotnych dzieł literackich i naukowych. Kierownikiem Instytutu mianował Giedroycia gen. Władysław Anders. Jerzy Giedroyć był zwolennikiem idei wolności i demokracji, a jego inicjatywa miała na celu nie tylko wspieranie polskich autorów, lecz także promowanie wartości demokratycznych wśród Polaków, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji po wojnie”  napisano w propozycji uchwały.

Senator Grupiński przypomniał, że Jerzy Giedroyć i jego współpracownicy propagowali koncepcję „Polski w Europie”, podkreślając znaczenie współpracy z sąsiadami, w tym z Ukrainą, Litwą i Białorusią, a w latach 80. stał się on „jednym z autorytetów dla opozycji demokratycznej w Polsce, a jego idee miały istotny wpływ na rozwój myśli politycznej w okresie transformacji ustrojowej”.

„Ustanowienie roku 2026 Rokiem Jerzego Giedroycia będzie okazją do przypomnienia tego, że całe swoje życie poświęcił on sprawie niepodległości Polski. Polski tolerancyjnej i nowoczesnej, ale też szanującej własne tradycje narodowe. Dziedzictwo Jerzego Giedroycia trwa w pamięci kolejnych pokoleń, a idee promowane przez niego są nadal inspiracją dla współczesnych intelektualistów i twórców”  argumentuje Grupiński.

Za najważniejszy składnik jego dorobku uważam ideę ULB

Jerzy Giedroyć

Grupa intelektualistów skierowała do senatora Grupińskiego apel o rozważenie możliwości równoczesnego upamiętnienia także najbliższego współpracownika redaktora paryskiej „Kultury”  Juliusza Mieroszewskiego. Jest on obecnie patronem Centrum Dialogu, którego zadaniem jest „inicjowanie, wspieranie i podejmowanie działań na rzecz dialogu i porozumienia w stosunkach Polaków z narodami Europy Wschodniej”.

Kim był Juliusz Mieroszewski

Juliusz Mieroszewski był dziennikarzem, publicystą i pisarzem politycznym. Po zakończeniu wojny związał się z Instytutem Literackim w Paryżu, był m.in. londyńskim korespondentem miesięcznika, należał do najbliższego grona współpracowników Jerzego Giedroycia.

Czytaj więcej

Sławomir Dębski: Wspieranie Białorusinów jest w interesie Polski

W swojej autobiografii Giedroyć wspominając Mieroszewskiego napisał, że jego najważniejszym wkładem do „Kultury” była publicystyka: „»Kultura« jako pismo polityczne istniała w dużym stopniu dzięki niemu. Oryginalne były zresztą nie tylko jego poglądy, ale również sposób wysławiania ich, który bardzo wysoko cenię: zwięzłość i oszczędność w formułowaniu myśli, bez tych wszystkich ozdóbek, które są tak charakterystyczne dla pisarstwa Polaków - i nie tylko. To bardzo rzadka cecha. Za najważniejszy składnik jego dorobku uważam ideę ULB (Ukraina, Litwa, Białoruś oparta na partnerskiej współpracy – dop. red.). (…) Jestem przekonany, że choćby jako jej twórca Mieroszewski zajmie ważne miejsce w historii polskiej myśli politycznej po drugiej wojnie światowej”  wspominał redaktor.

Lista sygnatariuszy apelu
List z apelem skierowanym do senatora Rafała Grupińskiego podpisało kilkudziesięciu intelektualistów.

Łukasz Adamski, Bogumiła Berdychowska, kwartalnik „Więź”, Czesław Bielecki, Jacek Borkowicz, eseista, Wojciech Raduchowski-Brochwicz, Andrzej Brzeziecki, Michał Bukojemski, dr Mateusz Burzyk – redaktor naczelny miesięcznika „Znak”, Andrzej Celiński, Andrzej Domański – minister finansów, Antoni Dudek, Andrzej Friszke, Maciej Górny – IH PAN, Jarosław Hrycak , prof. dr hab. Maciej Janowski – Instytut Historii im. T. Manteuffla PAN, Barbara Klich- Kluczewska, dr hab., prof. UJ, Igor Rakowski-Kłos – Fundacja im. Kazimierza i Zofii Moczarskich, prof. dr hab. Maria Koczerska, emer. prof. Wydziału Historii UW, Michał Komar, Wojciech Konończuk – Ośrodek Studiów Wschodnich, Piotr Nowina Konopka, Dominika Kozłowska, Irena Lasota, Waszyngton, Dariusz Libionka, Maciej Łuczak, Mirosław Maciorowski, Dr hab., Damian Karol Markowski – Instytut Pileckiego, Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego, Adam Michnik, dr hab. Janusz Mierzwa, prof. UJ, Agnieszka Magdziak-Miszewska, Grzegorz Motyka, Piotr Niemczyk, Janina Ochojska, prof. Andrzej Paczkowski, Ernest Skalski – publicysta, Tomasz Stryjek – Instytut Studiów Politycznych PAN, Collegium Civitas, Jacek Taylor, Jolanta Zarembina – redaktorka tygodnika Polityka, Jan Widacki, Rafał Wnuk, Henryk Woźniakowski – Fundacja Znak, prezes zarządu, Ernest Wyciszkiewicz dr hab., Anna Wylegała – Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, dr Mariusz Zajączkowski – ISP PAN, Marcin Zaremba prof. UW.

Senator Rafał Grupiński (PO) złożył w Senacie projekt uchwały o ustanowieniu roku 2026 rokiem Jerzego Giedroycia. „W 120. rocznicę urodzin Jerzego Giedroycia Senat Rzeczypospolitej Polskiej postanawia oddać hołd jednemu z najważniejszych myślicieli politycznych XX wieku. Jako założyciel i redaktor naczelny paryskiej „Kultury” oraz wieloletni współpracownik wielu polskich i międzynarodowych instytucji Jerzy Giedroyć przyczynił się do kształtowania polskiej myśli politycznej oraz promowania idei wolnościowych i demokratycznych w kraju i na świecie”  czytamy w projekcie uchwały. Następnie senator przypomniał notę biograficzną Jerzego Giedroycia.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konflikty zbrojne
Ppłk Maciej Korowaj: Dlaczego Rosji zależy na zamrożeniu konfliktu. Oto plan Trumpa
Kraj
Za mało pieniędzy dla muzeum Łemków
Polityka
Sondaż: Działania Donalda Trumpa nie pozwalają Polakom spać spokojnie
Polityka
Marek Kozubal: Bitwa o pamięć z Ukrainą w cieniu kampanii wyborczej
Materiał Promocyjny
Zrównoważony rozwój: biznes między regulacjami i realiami
Polityka
Gawkowski: Zerwanie współpracy ws. Starlinka? To byłoby podważenie wiarygodności biznesu z USA
Materiał Promocyjny
Zrozumieć elektromobilność, czyli nie „czy” tylko „jak”