Rusłan Szoszyn: Umowa z Trumpem to ostatnia deska ratunku dla Ukrainy

Prezydent USA Donald Trump zapowiedział, że ukraiński przywódca Wołodymyr Zełenski już w piątek uda się do Stanów Zjednoczonych i podpisze porozumienie „warte bilion dolarów”. Wygląda na to, że trwające od kilku tygodni negocjacje w sprawie ukraińskich zasobów naturalnych (w tym metali ziem rzadkich) właśnie dobiegają końca.

Czytaj więcej

Polityka

Putin ściga się o względy Trumpa. Czym Rosja kusi USA?

Rosyjski dyktator kusi Amerykanów bogatymi złożami cennych metali, proponuje wspólne inwestycje na Syberii i deklaruje gotowość radykalnego zmniejszenia budżetu wojskowego. Co to może oznaczać dla bezpieczeństwa Europy?

– Powiem tak, oni (ukraińscy żołnierze – red.) są bardzo odważni, są dobrymi żołnierzami, ale bez Stanów Zjednoczonych, naszych pieniędzy i sprzętu wojskowego ta wojna zakończyłaby się bardzo szybko – tak Trump tłumaczył motywację Ukraińców do podpisania porozumienia z USA. A to oznacza, że Kijów nie miał dużego pola manewru podczas tych negocjacji. Wszystko wskazuje na to, że odmawiając Amerykanom Zełenski mógłby narazić kraj na utratę pomocy wojskowej i finansowej z USA, która obecnie jest dostarczana na podstawie umów zawartych jeszcze z administracją Joe Bidena. Kijów mógłby też pozostać bez amerykańskich technologii (np. Starlink) czy wsparcia amerykańskiego wywiadu i ośrodków analitycznych. I to w warunkach trwającej od miesięcy ofensywy Rosji na kilku odcinkach frontu.

Zełenski jedzie do Waszyngtonu. Donald Trump chce zarobić na ukraińskich zasobach naturalnych

Z ukraińskich, ale też amerykańskich mediów wynika, że umowa zakłada powołanie amerykańsko-ukraińskiego funduszu, który będzie otrzymywał 50 proc. wszystkich zysków z „monetyzacji ukraińskich zasobów naturalnych”. Nie dotknie to państwowych spółek ukraińskich, które obecnie zasilają budżet kraju. Chodzi o nowe inwestycje w metale ziem rzadkich, ale też ropę i gaz oraz całą infrastrukturę wykorzystywaną do wydobycia i eksportu tych surowców (w tym porty). Z doniesień tych wynika, że ostatnie słowo w zarządzaniu funduszem będzie należało do Amerykanów, aczkolwiek nieznane są jeszcze szczegóły dokładnego podziału udziałów. Na razie nie wiadomo, jaka część zysków funduszu zasili gospodarkę ukraińską w ramach tzw. reinwestycji, a jaka trafi do USA.

Czytaj więcej

Opinie polityczno - społeczne

Rusłan Szoszyn: Dlaczego Putin nie zatrzyma wojny? Jest kilka powodów

Wojna z Ukrainą i nieustanna walka z zewnętrznymi wrogami są paliwem napędowym reżimu na Kremlu. Gdy tego paliwa zabraknie, zbudowany przez Putina system może się posypać.

Trump nie ukrywa, że dzięki inwestycjom w ukraińskie zasoby naturalne chce zwrócić amerykańskiemu podatnikowi środki, które Stany Zjednoczone wydały na różnego rodzaju pomoc Ukrainie. Mówi o 350 mld dolarów. Zełenski wcześniej to prostował i przekonywał, że pomoc USA wyniosła 100 mld dolarów w postaci bezzwrotnych grantów. Nie wiadomo, przez ile lat będzie obowiązywała ta historyczna umowa, która zostanie sporządzona już w tym tygodniu.

Wiadomo jedynie, że w uzgodnionym dokumencie nie ma mowy o żadnych gwarancjach bezpieczeństwa ze strony USA dla Kijowa. A przecież taki był początkowo cel Zełenskiego, który oferując w ubiegłym roku (w ramach tzw. planu zwycięstwa) zasoby naturalne swojego kraju, liczył na pomoc Zachodu w powstrzymaniu Rosji.

Amerykańskie inwestycje powstrzymają ekspansję Putina na Zachód? W Kijowie na to liczą

Wszystko wskazuje na to, że przyszłe pokolenia Ukraińców będą musiały przekazywać część zysków z połowy swoich zasobów naturalnych obcemu mocarstwu przez długie lata. Dla każdego demokratycznego państwa taki układ mógłby kojarzyć się z kolonizacją, bo w pewnym stopniu ogranicza suwerenność kraju. Biorąc jednak pod uwagę sytuację, w której znajduje się Ukraina po trzech latach wojny z Rosją, i skalę zależność od wsparcia z USA, dla Kijowa taka umowa może też się okazać ostatnią deską ratunku.

Czytaj więcej

Polityka

Doradca Wołodymyra Zełenskiego ostrzega: Rosja może dokonać ludobójstwa na Ukrainie

Jeżeli ta wojna zakończy się dla nas w sposób niesprawiedliwy, to Rosja dokona tu ludobójstwa. Dojdzie do całkowitej okupacji Ukrainy, wkroczy tu „ruski mir” – mówi „Rzeczpospolitej” Mychajło Podolak, doradca w biurze prezydenta Ukrainy.

Wiele złóż np. litu, tytanu czy uranu znajduje się we wschodniej i centralnej części Ukrainy. Z kolei ropa, gaz i porty znajdują się na południu, w kontrolowanej przez władze ukraińskie części wybrzeża Morza Czarnego.

Obecność nad Dnieprem amerykańskich korporacji mogłaby zakłócić plany Putina co do dalszej ekspansji terytorialnej, nawet jeżeli Amerykanie nie udzielą na piśmie Ukraińcom gwarancji bezpieczeństwa.