Deregulacja. Trzeba znieść przepis pozwalający na gnębienie podatników

Zjawisko wieloletniego ścigania za rzekome przestępstwa podatników, którym przestępstw nie udowodniono – to praktyka fiskusa, którą chcą ukrócić autorzy pomysłów deregulacyjnych. Pomysł skreślenia przepisu art. 70 par. 6 pkt 1 ordynacji podatkowej, który umożliwia te praktyki, jest zarówno w projekcie z Ministerstwa Rozwoju i Technologii, jak też w postulatach gromadzonych przez zespół przedsiębiorcy Rafała Brzoski. Rząd ma przyjąć swój projekt na jednym z najbliższych posiedzeń.

Czytaj więcej

Opinie Prawne

Marek Isański: Uporządkujmy wreszcie przedawnienie w podatkach

Niczego tak nie zniszczono w regulacjach społeczno-gospodarczych jak przedawnienia w podatkach.

Wydłużanie przedawnienia podatków. Podatnik niewinny, ale wciąż podejrzany?

Przypomnijmy, że chodzi o sytuacje, w których w sprawie danego podatnika wszczyna się postępowanie karne skarbowe z podejrzeniem popełnienia przestępstwa. Wtedy, zgodnie ze wspomnianym przepisem ordynacji, wstrzymuje się bieg przedawnienia zobowiązań podatkowych, których ta sprawa dotyczy. Zdarza się jednak, że prokuratura nie znajduje dowodów przestępstwa i umarza sprawę. Mimo to, organy podatkowe wciąż prowadzą swoje postępowanie, uważając podatnika za podejrzanego.

Czytaj więcej:

Podatki

Fiskus szedł tam, gdzie były pieniądze. Podatnicy byli bezbronni

Zwalczanie karuzel podatkowych przybierało w ostatnich latach formę „idziemy tam, gdzie są pieniądze”. Obecne kierownictwo administracji skarbowej zapowiada odwrót od takich praktyk.

Pro

Wieloma podobnymi sprawami zajmował się Jerzy Martini, doradca podatkowy i partner zarządzający w MartiniTax. Jego zdaniem, w wielu przypadkach brak winy podatnika jest od początku ewidentny, a więc z góry wiadomo, że postępowanie na podstawie kodeksu karnego skarbowego jest bezprzedmiotowe.

– Bardzo często zatem postępowanie karne skarbowe jest umarzane z powodu niewykrycia przestępstwa. Nawet jeśli do umorzenia nie dochodzi, to prokuratura, sama nie mogąc znaleźć dowodów na popełnienie przestępstw, czeka na ustalenia organów skarbowych – relacjonuje Martini.

Czytaj więcej

Opinie Prawne

Ewa Szadkowska: Pomożecie? Pomożemy, czyli Tusk kokietuje biznes

Deregulację trzeba wreszcie przeprowadzić. A nie ciągle o niej opowiadać i ją obiecywać.

Skarbówka: jeden zawinił, podejrzani wszyscy

Na inne patologie wskazuje adwokat Emilia Nowaczyk, prowadząca sprawy podatników podejrzewanych o udział w łańcuchach sprzedaży skutkujących nadużyciami w VAT. Wskazuje ona, że gdy organy podatkowe wykrywają w łańcuchu handlowym chociażby jednego oszusta, to niejako z automatu podejrzewają o udział w tym oszustwie pozostałe podmioty z tego łańcucha, choć dowodów na to nie mają.

– Umorzenie przez prokuraturę postępowania karnego skarbowego z powodu braku znamion czynu zabronionego powinno mieć moc wsteczną. Powinno powodować nie tylko uchylenie zawieszenia biegu terminu przedawnienia, ale również podważać ustalenia organu podatkowego co do świadomego udziału kontrolowanego podatnika w oszustwie podatkowym popełnionym przez inne, nieznane mu podmioty – uważa mec. Nowaczyk.

Czytaj więcej

Prawo w Polsce

Ekspert: Widzę zagrożenia dla przedsięwzięcia pana Brzoski

Kto się podejmuje deregulacji, nie musi odkrywać Ameryki. Wystarczy sięgnąć do zgłaszanych wcześniej pomysłów i gotowych projektów – mówi Michał Borowski, doradca podatkowy, przewodniczący Komisji Podatkowej Business Centre Club.

Tym aspektem sprawy ma się zająć w poniedziałek 10 marca siedmioosobowy skład Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. I FPS 2/24). Sprawa dotyczy tego, czy umorzenie postępowania karnego skarbowego w podobnej sytuacji skutkuje tym, że termin przedawnienia podatków się nie wydłuża.

– Nie może być tak, że organ podatkowy zarzuca podatnikowi świadomy udział w oszustwie, gdy już sprawę karną skarbową umorzono. To narusza zasadę domniemania niewinności – uważa adw. Emilia Nowaczyk.

Eksperci: Cyfryzacja podatków zmienia relacje z fiskusem

Eksperci nie mają wątpliwości, że praprzyczyną takich sytuacji jest istnienie art. 70 par. 6 ust. 1 ordynacji podatkowej, który dopuszcza tego rodzaju praktyki. Andrzej Ladziński, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych, wspomina, że gdy ten przepis wprowadzano w 2003 roku, również nie przedstawiono jasnego uzasadnienia w projekcie ustawy.

– Można było jednak wyinterpretować, że w przypadku podejrzenia przestępstwa, dla organów skarbowych cenne były materiały zebrane przez prokuraturę w sprawie karnej i w związku z tym konieczny był czas, aby po zakończonym postępowaniu karnym administracja skarbowa mogła skorzystać z prokuratorskich dowodów – przypuszcza Ladziński.

Jednak ponad dwie dekady później relacje podatników i fiskusa zmieniły się, m.in. za sprawą postępu technicznego. 
– Dziś organom skarbowym o wiele łatwiej niż kiedyś wykryć nieprawidłowości w rozliczeniach podatków, gdyż mają u siebie bardzo dużo danych np. z plików JPK_VAT. Nie muszą zatem czekać na ustalenia innych organów – zauważa Jerzy Martini.

Czytaj więcej:

Podatki

Rząd chce uprościć podatki. Ale do przełomu daleko

Wzrośnie limit zwolnienia z VAT, zmniejszą się biurokratyczne obowiązki, fiskusowi nie będzie już tak łatwo wstrzymać przedawnienia podatku. Zmiany są dobre, ale większość to odgrzewane kotlety – komentują eksperci.

Pro

Deregulacja. Spór w rządzie Tuska o usunięcie jednego przepisu ordynacji podatkowej

W łonie samego rządu nie ma zgody co do usunięcia kłopotliwego przepisu. Optuje za tym Ministerstwo Rozwoju i Technologii, ale napotyka opór ze strony resortu finansów. Ten ostatni uzasadnia jego obowiązywanie koniecznością ścigania przestępców skarbowych, przynajmniej w najpoważniejszych przypadkach.