Jubileusze zwykle owocują publikacjami, jednak nie wydaje się, by kolejne tytuły ukazujące się w stulecie śmierci Bolesława Prusa miały charakter okolicznościowy. „Lalkologia" rokrocznie wzbogaca się o nowe pozycje – zarówno prace badaczy, ostatnio Józefa Bachórza („Spotkania z »Lalką«") i Ewy Paczoskiej (jej „Lalkę" czyli rozpad świata" wydano właśnie już po raz trzeci), jak eseje literackie, by przypomnieć „Lalkę i perłę" Olgi Tokarczuk czy „Wokulskiego w Paryżu" Krzysztofa Rutkowskiego. Powieść Prusa analizowana jest nadal tradycyjnymi metodami historii i teorii literatury, ale też psychoanalizy, socjologii i krytyki genderowej.
„Lalka" po z górą 120 latach wciąż jest żywo odbierana i ważna dla współczesnych, i to nie tylko z racji jej mocnej pozycji w licealnym kanonie (szczęśliwie MEN jeszcze nakazuje czytać ją w całości). „Lalka" opowiada o czasach bliskich nam przede wszystkim dlatego, że były czasami historycznego przełomu: jednoczesnego kryzysu wiary religijnej i naukowej, wiary w opatrzność i postęp. Odpowiedź na ów kryzys dawały rodzące się wówczas – na gruzach starego, feudalnego świata – nowoczesne ideologie: socjalizm i nacjonalizm. Mimo ceny, jaką ludzkości przyszło za nie zapłacić w wieku XX, nadal pozostają one wyzwaniami.
