Ile prowizji może wziąć agencja nieruchomości? Wyrok unijnego trybunału

Czy ograniczenie prowizji dla agencji nieruchomości do 4 proc. ceny sprzedaży lub najmu nieruchomości jest zgodne z prawem Unii Europejskiej? Na to pytanie odpowiedział w czwartek Trybunał Sprawiedliwości.

Publikacja: 27.02.2025 20:10

Ile prowizji może wziąć agencja nieruchomości? Wyrok unijnego trybunału

Foto: Adobe Stock

Sprawa została zainicjowana pytaniem słoweńskiego trybunału konstytucyjnego, który bada zgodność ustawy o usługach pośrednictwa w obrocie nieruchomościami z konstytucją. Przepisy ustawy określają pułap prowizji stosowanej w umowach pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. W przypadku zakupu i sprzedaży prowizja nie może wynosić więcej niż 4 proc. ceny umownej. Limit ten nie obowiązuje, jeżeli wartość umowna nieruchomości jest niższa niż 10 000 euro. W przypadku najmu, pułap wynosi 4 proc. kwoty wynikającej z pomnożenia kwoty miesięcznego czynszu najmu przez liczbę miesięcy, na które nieruchomość jest wynajmowana. W żadnym przypadku prowizja nie może przekroczyć kwoty jednomiesięcznego czynszu i nie może być niższa niż 150 euro. Umowę pośrednictwa, która określa wyższe prowizje, uznaje się za nieważną.

Jednak trybunał konstytucyjny w Słowenii nie ma pewności, czy te przepisy są zgodne z prawem Unii. Jego wątpliwości dotyczą ograniczenia usług pośrednictwa w sprzedaży lub wynajmie domu jednorodzinnego, mieszkania lub lokalu mieszkalnego przez osobę fizyczną. O ich rozwianie poprzez wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym słoweński trybunał poprosił unijny Trybunał Sprawiedliwości.

 

Czytaj więcej

Rząd nie sięgnie do kieszeni agentom na rynku nieruchomości

Maksymalna prowizja dla pośrednika dopuszczalna w Unii, ale...

W czwartkowym wyroku Trybunał stwierdził, że pułap prowizji w wysokości 4 proc. ceny sprzedaży lub najmu nieruchomości nie jest niezgodny z prawem UE i w pewnych przypadkach może zostać dopuszczony w przepisach krajowych.  Nie może mieć jednak charakteru dyskryminującego. Poza tym musi być proporcjonalny i uzasadniony nadrzędnym interesem publicznym.

- Nie ma dowodów na dyskryminację w związku z limitem prowizji, ponieważ obowiązuje on niezależnie od lokalizacji firmy zajmującej się obrotem nieruchomościami. Jeśli zaś chodzi o uzasadnienie, to biorąc pod uwagę fakt, że kwota prowizji prawdopodobnie zostanie doliczona do ceny zakupu lub czynszu, pułap ten wydaje się odpowiedni, aby promować dostępność przyzwoitych mieszkań w przystępnych cenach. Jest to szczególnie ważne dla osób narażonych o szczególnych potrzebach – ludzi młodych, studentów i osób starszych. Środek ten może również przyczynić się do ochrony konsumentów poprzez zwiększenie przejrzystości cen i zapobieganie stosowaniu nadmiernych taryf - wskazał TSUE. 

Pośrednik musi mieć z czego żyć

Słoweński trybunał musi teraz zbadać, czy pułap prowizji jest konieczny do osiągnięcia takich celów i czy nie istnieją mniej restrykcyjne środki pozwalające na osiągnięcie tego samego skutku.

- Badanie będzie musiało dać odpowiedź na pytanie, czy ustawodawca krajowy mógł wprowadzić środek skierowany konkretnie do konsumentów w trudnej sytuacji oraz czy wynagrodzenie za usługi pośrednictwa w obrocie nieruchomościami pozwala przedsiębiorstwom świadczącym te usługi pokryć swoje koszty i osiągnąć rozsądny zysk - wyjaśnił unijny Trybunał.

sygn. akt C-674/23

Sprawa została zainicjowana pytaniem słoweńskiego trybunału konstytucyjnego, który bada zgodność ustawy o usługach pośrednictwa w obrocie nieruchomościami z konstytucją. Przepisy ustawy określają pułap prowizji stosowanej w umowach pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. W przypadku zakupu i sprzedaży prowizja nie może wynosić więcej niż 4 proc. ceny umownej. Limit ten nie obowiązuje, jeżeli wartość umowna nieruchomości jest niższa niż 10 000 euro. W przypadku najmu, pułap wynosi 4 proc. kwoty wynikającej z pomnożenia kwoty miesięcznego czynszu najmu przez liczbę miesięcy, na które nieruchomość jest wynajmowana. W żadnym przypadku prowizja nie może przekroczyć kwoty jednomiesięcznego czynszu i nie może być niższa niż 150 euro. Umowę pośrednictwa, która określa wyższe prowizje, uznaje się za nieważną.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo drogowe
Rząd chce zabierać prawo jazdy aż na 5 lat. Eksperci: to dyskryminacja
Prawo karne
"Dwóch współczesnych Raskolnikowów". Prokuratura o morderstwach staruszek w Warszawie
Sądy i trybunały
Spór o zamrożone wynagrodzenia sędziów. Jest ważny wyrok TSUE
Praca, Emerytury i renty
Pracownik Ikei zwolniony za krytyczny wpis o LGBT. Sąd Najwyższy zdecydował
Oświata i nauczyciele
Nauczyciel jak każdy, powinien mieć płacone za nadgodziny. Przełomowa uchwała SN
Materiał Promocyjny
Zrozumieć elektromobilność, czyli nie „czy” tylko „jak”