Dobre wieści dla artystów. Kolejna grupa dostanie tantiemy z internetu

20 lutego wchodzi w życie ostatnia część nowelizacji prawa autorskiego, o którą twórcy walczyli od lat. Przewiduje ona prawo do dodatkowego wynagrodzenia dla artystów wykonujących cudze utwory, rozpowszechniane w streamingu lub VOD.

Publikacja: 20.02.2025 07:09

Dobre wieści dla artystów. Kolejna grupa dostanie tantiemy z internetu

Foto: Adobe Stock

Przypomnijmy, że dyrektywa prawnoautorska (o prawie autorskim i prawach pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym) wprowadziła tzw. tantiemy za streaming. Jak pisaliśmy, wcześniejsze brzmienie prawa autorskiego przewidywała dodatkowe wynagrodzenie dla współtwórców utworów audiowizualnych (np. filmów czy seriali) za ich wyświetlanie w kinach, emitowanie w telewizji lub kolportowanie na fizycznych egzemplarzach. Nie było tam jednak mowy o tantiemach za odtworzenia w portalach streamingowych lub jako wideo na żądanie – które stają się coraz częstszą formą kolportowania treści.

Czytaj więcej

Prezydent podpisał korzystną dla mediów i artystów nowelizację prawa autorskiego

Tantiemy z internetu także dla artystów wykonujących cudze utwory

Dopiero implementacja dyrektywy, która weszła w życie we wrześniu zeszłego roku (choć termin na to minął w czerwcu 2021 r.), wprowadziła zmiany w art. 70 ust. 2(1) – czyli właśnie tego który ustanawia prawo do tantiem. Dodano w nim pkt. 5, mówiący o „stosownym wynagrodzeniu z tytułu publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym” (pod tym sformułowaniem kryje się właśnie streaming oraz VOD).

Nowelizacja przewidziała jednak dodanie art. 86 (1), który wprowadzi prawo do takiego wynagrodzenia dla „artystów wykonawców utworu literackiego, publicystycznego, naukowego, muzycznego lub słowno-muzycznego (w tym opracowań tych utworów)”. Przepis ten jednak nie wszedł w życie we wrześniu, a dopiero po 6 miesiącach od ogłoszenia ustawy – termin ten wypada właśnie 20 lutego.

Czytaj więcej

Filmowcy rozczarowani brakiem tantiem za streaming

Co jeszcze zmieniła nowelizacja prawa autorskiego? Opłaty dla wydawców i nowe formy dozwolonego użytku

Wspomniane zmiany w prawie autorskim przewidują też dodatkowe prawo pokrewne dla wydawców prasowych, za wykorzystywanie ich utworów przez wyszukiwarki i agregatory treści. Nie obejmie to jednak linków i krótkich fragmentów używanych przez osoby fizyczne w celach niezarobkowych. Połowa wynagrodzenia z tytułu nowego prawa ma trafić do dziennikarzy. Dio płacenia zobowiązani będą m. in. cyfrowi giganci jak Meta czy Google.

Inne zmiany przewidziane w nowelizacji objęły wprowadzenie obowiązku przejrzystości umów między uprawnionymi i użytkownikami, doprecyzowanie zasad dostosowywania umów (tzw. klauzula bestsellerowa). Dyrektywa, a za nią polska ustawa wprowadziła też kilka nowych postaci dozwolonego użytku, takich jak eksploracja tekstów i danych (Text and data mining) także modyfikuje zasady korzystanie z utworów w celach edukacyjnych (jeśli działalność ma charakter transgraniczny i jest prowadzona drogą elektroniczną).

Czytaj więcej

Prawa twórców i wydawców z większą ochroną w sieci. Projekt opublikowany

Podstawa prawna:

Ustawa z 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ustawy o ochronie baz danych oraz ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi ( Dz.U. z 2024 r., poz. 1254)

Przypomnijmy, że dyrektywa prawnoautorska (o prawie autorskim i prawach pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym) wprowadziła tzw. tantiemy za streaming. Jak pisaliśmy, wcześniejsze brzmienie prawa autorskiego przewidywała dodatkowe wynagrodzenie dla współtwórców utworów audiowizualnych (np. filmów czy seriali) za ich wyświetlanie w kinach, emitowanie w telewizji lub kolportowanie na fizycznych egzemplarzach. Nie było tam jednak mowy o tantiemach za odtworzenia w portalach streamingowych lub jako wideo na żądanie – które stają się coraz częstszą formą kolportowania treści.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Praca, Emerytury i renty
Dodatki do emerytur i rent od 1 marca 2025. Ile wyniosą po podwyżce?
W sądzie i w urzędzie
Ważny komunikat w sprawie mObywatela. Termin mija już 25 lutego
Prawo drogowe
Prawo jazdy mimo sądowego zakazu prowadzenia? Cwaniacy wykorzystują lukę
Sądy i trybunały
Prawnicy kojarzeni z poprzednią władzą jednoczą siły. Inicjatywa wyszła z TK
Konsumenci
Jest pierwszy „polski” wyrok dotyczący sankcji kredytu darmowego