Eksport się kurczy

W 2009 r. spadnie wartość polskich towarów i usług sprzedanych za granicę. Osłabienie złotego nie pomoże, gdy recesja u naszego największego partnera handlowego sięgnie 4 proc.

Aktualizacja: 08.12.2008 05:47 Publikacja: 06.12.2008 02:19

Czy polskie firmy znajdą kontrahentów? Naszym największym partnerem handlowym są Niemcy. Tymczasem dla tamtejszej gospodarki przyszły rok może być najgorszy od 60 lat.

Foto: Rzeczpospolita

Mirosław Kuk, Magdalena Wypijewska

Gospodarka Niemiec może się skurczyć w przyszłym roku nawet o 4 proc. – uważa Norbert Walther, główny ekonomista Deutsche Banku. Jego zdaniem prawdopodobieństwo takiego scenariusza wynosi ok. 30 proc., ale i tak w najlepszym razie spadek PKB wyniesie 1 proc. A to oznaczałoby najgorszy rok niemieckiej gospodarki od 1949 roku.

Bardziej optymistyczny jest niemiecki bank centralny. Bundesbank szacuje spadek PKB w 2009 r. o 0,8 proc. Wskutek światowego spowolnienia ucierpieć ma główna siła tamtejszej gospodarki, czyli eksport, którego wartość ma spaść o 0,5 proc.

Te mniej lub bardziej pesymistyczne prognozy z niepokojem obserwują nie tylko Niemcy. Recesja u naszych sąsiadów to również ból głowy dla tysięcy polskich firm. Kłopoty w Niemczech boleśnie odbiją się na kondycji polskiej gospodarki. – Gorszy eksport to gorsze wyniki firm, a to oznacza konieczność restrukturyzacji. A koszty najłatwiej redukuje się, zwalniając pracowników – mówi Grzegorz Maliszewski, ekonomista Banku Millennium

W ciągu dziewięciu miesięcy 2008 roku Polska wyeksportowała do Niemiec towary za ponad 20 miliardów euro, co stanowiło ponad jedną czwartą całego eksportu. Szacuje się, że w tym roku za granicę sprzedamy towary i usługi o wartości 120 mld euro. Czy w 2009 r. ta kwota spadnie?– Gdyby doszło do spadku PKB Niemiec o 4 proc., może to oznaczać, że dynamika polskiego eksportu w 2009 r. mogłaby być ujemna. Tym bardziej że w tym przypadku głębsza recesja dotyczyłaby całej strefy euro – mówi Jakub Borowski, główny ekonomista Invest Banku.

Michał Dybuła, ekonomista BNP Paribas, nie używa trybu przypuszczającego. – Naszym zdaniem dynamika eksportu w 2009 roku będzie ujemna – twierdzi.Bo problemy mają także inni ważni partnerzy handlowi Polski. Francuzi i Włosi, do których trafia łącznie ok. 12 proc. eksportu znad Wisły, a także Wielka Brytania. Wprawdzie prezydent Nicolas Sarkozy oznajmił w piątek, że Francji uda się uniknąć recesji w 2009 r. dzięki planowi stymulowania gospodarki o wartości 33 mld euro, trudno jednak stwierdzić, ile w tym propagandy, a ile twardej analizy.

Do końca nie wiadomo, jak z kryzysu wyjdzie gospodarka naszego piątego co do wielkości partnera handlowego. – Czechy są jeszcze bardziej powiązane z Niemcami niż my – mówi Bartosz Pawłowski. Dlatego niektórzy ekonomiści prognozują recesję w tym kraju. Ale prognozy wzrostu PKB dla Czech są bardzo rozstrzelone.

Wśród nawału pesymistycznych prognoz dla eksporterów trafiają się jednak opinie niosące nadzieję. – Przewidujemy niewielki wzrost eksportu. Sądzimy, że u naszych partnerów handlowych zadziała efekt szukania tańszego dostawcy, co w korzystnej sytuacji może postawić polskie firmy – mówi Maja Goettig, główna ekonomistka BPH.

Jednym z czynników, które mogą poprawić konkurencyjność polskich eksporterów, jest taniejący złoty. Ale i co do tego eksperci nie są jednomyślni. – Osłabienie złotego może nie być wystarczające do ożywienia popytu na polskie towary. Zresztą osłabienie złotego powoduje straty eksporterów na opcjach walutowych – mówi Bartosz Pawłowski z londyńskiego TD Securities.