Kto zapłaci podatek od umowy cywilnej z MOPSem? NSA odpowiada

Podatek od umowy cywilnej zawartej z MOPSem? Płatnikiem od umów cywilnoprawnych zlecenia i o dzieło jest zawierająca je jednostka budżetowa, np. miejski ośrodek pomocy społecznej, a nie sama gmina.

Publikacja: 12.08.2024 16:20

Kto zapłaci podatek od umowy cywilnej z MOPSem? NSA odpowiada

Foto: Adobe Stock

Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) uwzględnił skargę kasacyjną jednostki budżetowej samorządu, która spierała się z fiskusem kto jest płatnikiem podatku dochodowego. 

Czytaj więcej

Czy na gminie ciążą obowiązki płatnika PIT po wypłacie odszkodowań za likwidację ogródków działkowych?

Umowa cywilna i MOPS. Kto potrąca PIT od umów z MOPSem?

Konkretnie chodziło o miejski ośrodek pomocy społecznej (MOPS), który wystąpił o interpretację podatkową. We wniosku wyjaśnił, że jest jednostką budżetową gminy nieposiadającą osobowości prawnej. Przypomniał, że gmina może je tworzyć, w celu realizacji swoich zadań. Zgodnie ze statutem MOPS czas pracy, zakres i zasady działania poszczególnych komórek organizacyjnych określa regulamin pracy nadany przez dyrektora. To on zarządza jednostką jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez prezydenta miasta. Podkreślono, że dyrektor reprezentuje ośrodek na zewnątrz, składa oświadczenia woli w zakresie wynikającym z pełnomocnictwa. 

MOPS tłumaczył też, że posiada własny NIP. Jest on wykorzystywany m.in. przy rozliczaniu zaliczek na PIT od wynagrodzeń osób, z którymi dyrektor podpisał umowy cywilnoprawne, głównie zlecenia albo o dzieło (w imieniu i na rzecz gminy). Z wniosku wynikało, że stroną umowy każdorazowo jest gmina, ale podpisuje je dyrektor, który działa na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa.

MOPS uważał, że dokonując wypłat z umów cywilnoprawnych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności i niebędących pracownikami ośrodka jest płatnikiem zaliczek na PIT. Jego zdaniem za płatnika należy bowiem uznawać jednostki organizacyjne gminy, a nie ją samą.

Do innych wniosków doszedł jednak fiskus. Tłumaczył, że dla rozstrzygnięcia kto jest płatnikiem podatku dochodowego od umów cywilnoprawnych znaczenie ma kwestia stron takich kontraktów. I skoro dla umów zawieranych przez dyrektora MOPS, stroną każdorazowo jest gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, to płatnikiem też jest ona, a nie jej jednostka budżetowa.

Fiskus zauważył, że jednostki budżetowe są jednostkami gminy bez osobowości prawnej. Są jedynie urzędniczym aparatem pomocniczym, wspomagającym organ gminy w realizowaniu jego ustawowych kompetencji. Nie mogą zawierać umów cywilnoprawnych, np. zlecenia, z podmiotami zewnętrznymi.

Urzędnicy zauważyli, że jedynie na gruncie prawa pracy to jednostkom budżetowym, a nie gminie, przysługuje status pracodawcy. Niemniej dzieje się tak tylko dlatego, że wynika to wyraźnie z przepisów dotyczących pracowników samorządowych. Nie oznacza to jednak, że stroną stosunku cywilnoprawnego, np. zlecenia zawartego z osobą fizyczną, jest jednostka budżetowa zamiast gminy.

Dlatego fiskus uznał, że w spornym przypadku płatnikiem od umów o dzieło czy zlecenia nie jest MOPS, ale gmina.

Czytaj więcej

Gmina jest stroną, ale podatek potrąci urząd

Podatek od umowy cywilnej zawartej z MOPSem. Obowiązki płatnika w samorządzie

MOPS zaskarżył interpretację, ale w pierwszej instancji przegrał. W maju 2021 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zgodził się z fiskusem, że płatnikiem w spornej sprawie jest gmina. Nie może tego zmienić chęć usprawnienia pracy. I choć pewne techniczne działania mogą być cedowane przez płatnika na inne podmioty, to określone ustawowo obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego już nie.

Inaczej na sprawę spojrzał dopiero NSA. Uchylił zaskarżony wyrok i interpretację, bo jego zdaniem płatnikiem jest MOPS, a nie gmina. NSA zauważył, że zgodnie z art. 41 ustawy o PIT płatnikiem są osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. I są to jednostki budżetowe zarówno skarbu państwa jak i samorządu terytorialnego. Ponadto w świetle art. 13 pkt 8 ustawy o PIT przychody z umów o dzieło i zlecenia mogą pochodzić od m.in. od jednostek osób prawnych. Zdaniem sądu ważne jest kto rozdysponowuje środki na wypłatę, jeśli ma status jednostki budżetowego. Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: II FSK 1468/21.

Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) uwzględnił skargę kasacyjną jednostki budżetowej samorządu, która spierała się z fiskusem kto jest płatnikiem podatku dochodowego. 

Umowa cywilna i MOPS. Kto potrąca PIT od umów z MOPSem?

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo dla Ciebie
Myśliwi nie chcą okresowych badań. A rząd szykuje ograniczenie polowań
Prawo karne
Prof. Matczak o zatrzymaniu Ryszarda Czarneckiego: Władza lubi pokazać siłę
Płace
Biznes rozczarowany po zaskakującej decyzji rządu. Związkowcy zadowoleni
Sądy i trybunały
Ostre oświadczenie I Prezes SN. Małgorzata Manowska oburzona planami rządu
Zawody prawnicze
Prezydent wręczy nominacje pozostawionym na lodzie absolwentom KSSiP
Materiał Promocyjny
Jak wygląda auto elektryczne