Sprzątanie firm po PiS. Kto odpowie za kontrowersyjne inwestycje?

Fuzja Orlen–Lotos w prokuraturze i pozew w sprawie strat siłowni w Ostrołęce to początek rozliczeń w spółkach skarbu państwa.

Aktualizacja: 31.01.2024 08:18 Publikacja: 31.01.2024 03:00

Nie tylko zarząd Orlenu musi być gotowy na prokuratorskie śledztwo

Nie tylko zarząd Orlenu musi być gotowy na prokuratorskie śledztwo

Foto: Bloomberg

W cieniu zmian kadrowych w firmach energetycznych ruszają rozliczenia decyzji inwestycyjnych w spółkach Skarbu Państwa z okresu rządów PiS. Posłanka Koalicji Obywatelskiej Agnieszka Pomaska poinformowała we wtorek, że po ponad roku od złożenia przez nią zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa Prokuratura Okręgowa w Płocku wszczęła śledztwo w sprawie możliwego niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu Orlenu w latach 2018–2022.

Kto odpowie za fuzję Lotos-Orlen

Chodzi o przygotowanie, prowadzenie negocjacji, ustalenie warunków i podpisanie umów związanych z połączeniem Orlenu z Lotosem, a potem umów dotyczących zbycia – jak twierdzą politycy KO – po rażąco niskiej cenie udziałów w firmach z grupy Lotos. Mowa o sprzedaży 30-proc. udziału w Rafinerii Gdańskiej saudyjskiemu koncernowi Saudi Aramco, w trakcie której, jak pisze prokuratura w zawiadomieniu o wszczęciu śledztwa, mogło dojść do wyrządzenia Orlenowi szkody „nie mniejszej niż 4 mld zł”. Orlen się broni. Jego biuro prasowe oświadczyło, że zarzuty są bezpodstawne, wyceny były prawidłowe, za fuzją było niemal 100 proc. akcjonariuszy, a „proces został pozytywnie oceniony przez renomowane firmy doradcze”.

Czytaj więcej

Rusza śledztwo ws. Lotosu i fuzji. Chodzi o „nadużycia członków zarządu Orlenu”

Pozew za Ostrołękę

Także we wtorek nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy kontrolowanej przez Skarb Państwa Enei, numeru dwa na rynku elektroenergetycznym, zgodziło się na dochodzenie roszczeń wobec byłych władz spółki, które zgodziły się w 2018 r. na budowę wraz z państwową Energą bloku węglowego w Ostrołęce. Projektu nie skończono, bo był nieopłacalny. Pochłonął, jak wynika z finalnych rozliczeń, niemal miliard złotych. Pieniędzy nie odzyskano. Zamiast bloku węglowego w Ostrołęce powstaje gazowy.

Poniesioną przez Eneę szkodę oszacowano na 656,17 mln zł. Swoje roszczenie spółka skierowała przeciwko byłym członkom zarządu i rady nadzorczej z okresu, kiedy podejmowano decyzję. Pozwała też ubezpieczycieli inwestycji, w tym PZU. Pozwy to skutek rekomendacji NIK z wystąpienia pokontrolnego z 2021 r.

Czytaj więcej

Enea sądzić się będzie za węglową Ostrołękę. Jest decyzja akcjonariuszy

Akcjonariusze Enei, którzy uczestniczyli w walnym zgromadzeniu, podnosili, że sprawę trzeba wyjaśnić, „aby w przyszłości decyzje polityczne nie skutkowały tym, że jakaś spółka traci pieniądze podatników i indywidualnych akcjonariuszy”. Argumentowali przy tym, że nawet jeśli proces będzie kosztował milion złotych, to jest to i tak niska kwota w stosunku do szkód, jakie ponieśli w związku z inwestycjami w Ostrołęce.

Lista spraw do badania w spółkach skarbu państwa

Stanisław Gawłowski, senator KO, mówi „Rzeczpospolitej”, że działania w sprawie Lotosu i Enei to tylko początek. – Kolejne do rozliczeń po fuzji i elektrowni węglowej w Ostrołęce mogą być decyzje dotyczące miliardów złotych: przygotowania CPK, problemy z decyzją środowiskową dla kopalni Turów w PGE, co skutkowało karami TSUE w efekcie sporu z Czechami – wylicza polityk.

Czytaj więcej

Tomasz Pietryga: Trzeba przerwać błędne koło w państwowych spółkach

Podkreśla, że decyzja prokuratury w sprawie fuzji to pierwszy efekt zmian w wymiarze sprawiedliwości, których dokonuje minister Adam Bodnar.

– Wniosków o zbadanie fuzji przez prokuraturę było więcej, np. był wniosek połączonych pięciu komisji senackich. Złożyły go w grudniu 2022 r. do (ówczesnego – red.) prokuratora krajowego Dariusza Barskiego. Nic z tym nie zrobiono – mówi Gawłowski.

Dodaje, że nie ma informacji, by zabezpieczono dokumenty, czego się domagał. – Są one kluczowe dla oceny fuzji Orlenu i Lotosu, przepływu pieniędzy czy realnej wyceny wartości – podkreśla Stanisław Gawłowski.

Czytaj więcej

Rząd Tuska czyści spółki skarbu państwa z ludzi PiS. Kulminacją zmiana szefa Orlenu

W cieniu zmian kadrowych w firmach energetycznych ruszają rozliczenia decyzji inwestycyjnych w spółkach Skarbu Państwa z okresu rządów PiS. Posłanka Koalicji Obywatelskiej Agnieszka Pomaska poinformowała we wtorek, że po ponad roku od złożenia przez nią zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa Prokuratura Okręgowa w Płocku wszczęła śledztwo w sprawie możliwego niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu Orlenu w latach 2018–2022.

Pozostało 90% artykułu
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Trump czy Harris? Rynki obstawiają wynik wyborów w USA
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Biznes
Nadchodzi dobry koniec roku dla polskiej zbrojeniówki
Biznes
Jaka jest w Polsce sytuacja firm na tle Europy? Najnowsze badania
Biznes
IKEA zapłaci 6 mln euro odszkodowania więźniom z NRD. Co z innymi firmami?
Materiał Promocyjny
Strategia T-Mobile Polska zakładająca budowę sieci o najlepszej jakości przynosi efekty
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Nowa strategia cyfryzacji – priorytety rządu pod ostrzałem ekspertów