50 tys. zł za podszywanie się pod radcę prawnego. Krajowa Rada chce zmian w ustawie

Jak pisaliśmy na łamach „Rzeczpospolitej”, samorząd adwokacki proponuje znaczące zmiany w prawie o adwokaturze, które ostatnio przedstawił w Sejmie prezes Naczelnej Rady Adwokackiej. Na tym samym posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka swoją propozycję zmian w ustawie o radcach prawnych przedstawił też prezes KRRP Włodzimierz Chróścik. Nie jest ona tak rozbudowana jak projekt adwokacki, a skupia się na kilku – uznanych za zasadnicze – kwestiach. 

Najwięcej emocji budzi krótki przepis wprowadzający karę ograniczenia wolności albo grzywny do 50 tys. zł za nieuprawnione posługiwanie się tytułem „radca prawny”. Dziś grozi za to jedynie grzywna do 1 tys. zł na podstawie art. 61 kodeksu wykroczeń. Proponowany przepis zakłada jednak zachowanie procedury wykroczeniowej do wspomnianego czynu.

Czytaj więcej

Zawody prawnicze

Włodzimierz Chróścik: Informatyzacja i więcej kobiet w strukturach samorządu radcowskiego

Liczymy, że uda nam się uregulować sprawy, które dotyczą nie tylko naszego samorządu, ale też funkcjonowania nieprofesjonalnych firm świadczących usługi prawne – mówi Włodzimierz Chróścik, prezes Krajowej Izby Radców Prawnych.

Podszywanie się pod zawód radcy prawnego. 

– Wprowadzenie takiego czynu zabronionego jest o tyle istotne, że nieuprawnione „podszywanie” się pod zawód radcy prawnego ma swoje liczne konsekwencje. Może bardzo negatywnie wpłynąć na sytuację osób nieświadomych tego, że dana osoba szafuje tytułem, nie posiadając go, a tym samym np. nie jest obligatoryjnie ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnoprawnej i nie obowiązuje tajemnica zawodowa. Doradztwo prawne jest to zbyt ważna dziedzina dla potrzebujących pomocy prawnej, żeby można było nadużywać tego tytułu. Poza tym zbyt niskie zagrożenie karą nie miałoby odstraszającego charakteru – mówi Andrzej Głogowski, były dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Kielcach. Dodaje, że z tych względów proponowanej w projekcie kary nie należy uznawać za nadmierną.

– Czasem rzeczywiście chodzi o osoby pozbawione prawa do wykonywania zawodu, czasem takie, które nigdy radcami prawnymi nie były. W obu przypadkach samorząd nie ma skutecznych instrumentów, by te osoby karać. Dlatego wprowadzenie bardziej dolegliwej sankcji jest tak istotne – podkreśla z kolei Agnieszka Gajewska-Zabój, członkini KRRP. Najczęściej takie informacje trafiają do nas od pełnomocników drugiej strony, którzy widzą, że dana osoba nie figuruje w rejestrze, a występuje jako radca prawny. Klient nie jest wtedy chroniony, bo taka osoba nie ma obowiązkowego ubezpieczenia, nie ponosi odpowiedzialności dyscyplinarnej itd. 

Ochrona danych osobowych w samorządzie – ważne, by wskazać, kto jest ich administratorem

Ważną kwestią są też zasady ochrony danych osobowych – m.in. rozszerzono zakres tajemnicy zawodowej także na przypadki, gdy o ujawnienie informacji uzyskanych z związku z wykonywaniem zawodu zwróci się organ nadzorczy z innego państwa UE. Zrezygnowano też ze sztywnych terminów przechowywania danych, przyjmując zasadę, że administrator sam ustali czas retencji zgodnie z celami ich przetwarzania. Będzie jednak zobowiązany do przeglądu tych danych co pięć lat.

Jednocześnie bez zmian pozostanie dziesięcioletni okres przechowywania danych w przypadku postępowań prowadzonych przez samorząd oraz 15-letni – dla danych z postępowań dyscyplinarnych. Przesądzono także, że administratorami danych na szczeblu centralnym i regionalnym są odpowiednio Krajowa Izba Radców Prawnych oraz izby okręgowe. Ułatwiono też tym podmiotom realizację obowiązku informacyjnego z art. 13 RODO, przesądzając, że do jego realizacji wystarczające będzie umieszczenie odpowiednich informacji w BIP, na stronie internetowej lub nawet w siedzibie Izby.

Mirosław Gumularz, radca prawny specjalizujący się w ochronie danych osobowych, wskazuje, że przesądzenie, kto jest administratorem danych jest bardzo ważne.

– W przypadku samorządów prawniczych występuje bardzo podobny problem co w przypadku samorządu terytorialnego. Mnogość podmiotów w strukturze samorządu (realizujących różnorakie funkcje) rodzi wątpliwości co do tego, kto jest administratorem. Przykładowo, czy odrębnym administratorem/administratorami są sądy dyscyplinarne. Te wątpliwości rodzą konkretne praktyczne konsekwencje. Przykładowo błędne skierowania żądania przez podmiot danych (do błędnego administratora) będzie rodzić konsekwencje w postaci braku realizacji praw z RODO – tłumaczy ekspert. 

Czytaj więcej

Zawody prawnicze

Adwokaci mają być zawieszani za swoje „wakacje składkowe”

W propozycjach nowelizacji prawa o adwokaturze znalazły się rozwiązania, które mają usprawnić działanie samorządu. Znalazły się tam też przepisy wymierzone w adwokatów spóźniających się z zapłatą składek.

Ubezpieczenia zbiorowe i status radców prawnych przed ślubowaniem

W projekcie zawarto też przepisy porządkujące i regulujące zasady grupowego i indywidualnego ubezpieczenia przez radcę prawnego swojej odpowiedzialności cywilnej z zabezpieczeniem kluczowej kwestii – interesu osób poszkodowanych. Chodzi głównie o stworzenie bezpośredniej podstawy prawnej do zawierania umów grupowego ubezpieczenia przez samorząd radców prawnych, co pozwala uzyskać lepsze warunki polisy. Praktyka ta jest od lat stosowana na podstawie ogólnego art. 808 k.c., który pozwala zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Jednocześnie każdy radca będzie mógł wyłączyć się z ubezpieczenia zawartego przez samorząd, jeśli wykaże, iż spełnia ten obowiązek na podstawie innej umowy.