Jeśli sprawa w sądzie się przedłuża, warto zabezpieczyć swoje interesy

W sądzie mamy możliwość ochrony swoich interesów, jeszcze zanim zapadnie wyrok. Służy temu zabezpieczanie roszczeń gwarantujące, że wyrok będzie miał realne znaczenie

Aktualizacja: 22.01.2008 07:21 Publikacja: 22.01.2008 02:21

Zabezpieczenie to sposób tymczasowej ochrony przysługujących nam praw. Ma zapewnić, że druga strona nie podejmie jakichś nierzetelnych działań, które uczyniłyby bezcelowym postępowanie sądowe. Każdy, kto wszczął albo zamierza wszcząć sprawę sądową, może dzięki temu spokojnie dowodzić potem swoich racji.

Na przykład, kiedy procesujemy się o jakąś rzecz, możemy poprosić sąd o zakazanie właścicielowi sprzedaży lub innego nią rozporządzenia. Jeśli walczymy o zamówienie budowlane, a na budowę wszedł inny wykonawca, wolno nam ubiegać się o to, żeby sąd nakazał wstrzymanie prac.

Aby sąd mógł udzielić zabezpieczenia, należy zwrócić się do niego z wnioskiem w tej sprawie. Trzeba przy tym uprawdopodobnić istnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze, samego roszczenia. Po drugie, tzw. interesu prawnego. Należy pamiętać, że uprawdopodobnienie to co innego niż udowodnienie. Nie wchodząc w szczegóły, rygory związane z tym ostatnim są mniejsze. Dowód wymaga pewności, uprawdopodobnienie – nie. Powiedzmy kilka słów o obu wspomnianych przesłankach.

Pierwsza nie wymaga zbyt obszernego komentarza. Roszczenie to możność domagania się jakiegoś zachowania od konkretnego podmiotu.Czym natomiast jest interes prawny? Pojęcie to od lat nastręcza prawnikom wiele problemów. W przypadku zabezpieczenia sprawa jest jednak o tyle prosta, że w kodeksie postępowania cywilnego jest jego definicja. Zgodnie z nią interes prawny istnieje, jeżeli brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 7301 § 2 k.p.c.). Wśród przykładów takiej sytuacji ustawodawca wymienia poważne utrudnienie wykonania orzeczenia zapadłego w danej sprawie. Chodzi chociażby o sytuację, w której dłużnik intensywnie wyzbywa się swego majątku.

Jak powinien wyglądać wniosek o udzielenie zabezpieczenia? Przede wszystkim powinien spełniać wszystkie wymogi stawiane pismu procesowemu. Te określa art. 126 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem w każdym piśmie procesowym powinno się znaleźć:

[ul][li]oznaczenie sądu, do którego jest skierowane (zgodnie z art. 734 sądem właściwym jest ten, który rozpoznawałby sprawę merytorycznie w pierwszej instancji, a jeśli postępowanie już wszczęto – ten, przed którym się ono toczy),[/li]

[li]imię i nazwisko lub nazwa stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,[/li]

[li]oznaczenie rodzaju pisma,[/li]

[li]osnowa wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności,[/li]

[li]podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,[/li]

[li]wymienienie załączników.[/li][/ul]

To jednak nie wszystko. Należy także wskazać sposób zabezpieczenia (art. 736 § 1 pkt 1 k.p.c.).

Chodzi o wskazanie, co konkretnie sąd powinien nakazać albo czego zakazać podmiotowi, przeciw któremu wniosek jest wymierzony. Sposobów zabezpieczenia jest sporo, przy czym nie każdy można w konkretnej sytuacji zastosować. Nie tylko dlatego, że nie zawsze do takiej sytuacji pasuje. Również dlatego, że w sprawach o roszczenia pieniężne ustawodawca wprowadził zamknięty katalog sposobów zabezpieczeń (art. 747 k.p.c.). To oznacza, że nie można wówczas zbytnio fantazjować i trzeba sposób zabezpieczenia niejako wybrać z listy.

Na ogół we wniosku podaje się także wartość przedmiotu sporu – chyba że np. przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna (art. 1261 w zw. z art. 736 § 1 k.p.c.). W sprawach o roszczenia pieniężne nie można też zapomnieć o podaniu sumy zabezpieczenia (art. 736 § 1 pkt 1 k.p.c.). Podaje się ją dlatego, że złożenie przez obowiązanego tej kwoty powoduje upadek zabezpieczenia (art. 742 k.p.c.).

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia można złożyć zarówno przed wszczęciem postępowania merytorycznego, jak i w jego trakcie. Co ważne, w tej pierwszej sytuacji we wniosku trzeba zwięźle przedstawić przedmiot sprawy (art. 736 § 2 k.p.c.).

[ramka] Ile to kosztuje

Należy pamiętać, że wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia majątkowego składany przed wszczęciem postępowania merytorycznego kosztuje 100 zł. To samo dotyczy wniosku zgłoszonego już w ramach tego postępowania, ale nie w piśmie, które je rozpoczęło (np. w pozwie). Natomiast za wniosek zamieszczony w pozwie nie płacimy (art. 69 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).[/ramka]

Zabezpieczenie to sposób tymczasowej ochrony przysługujących nam praw. Ma zapewnić, że druga strona nie podejmie jakichś nierzetelnych działań, które uczyniłyby bezcelowym postępowanie sądowe. Każdy, kto wszczął albo zamierza wszcząć sprawę sądową, może dzięki temu spokojnie dowodzić potem swoich racji.

Na przykład, kiedy procesujemy się o jakąś rzecz, możemy poprosić sąd o zakazanie właścicielowi sprzedaży lub innego nią rozporządzenia. Jeśli walczymy o zamówienie budowlane, a na budowę wszedł inny wykonawca, wolno nam ubiegać się o to, żeby sąd nakazał wstrzymanie prac.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Sądy i trybunały
Czego brakuje w planie Adama Bodnara na neosędziów? Prawnicy oceniają reformę
Podatki
Pomysł z zespołu Brzoski: e-faktury mogłyby wyręczyć sądy w ściganiu dłużników
Matura i egzamin ósmoklasisty
Rozpoczęło się maturalne odliczanie. Absolwenci już otrzymali świadectwa
Sądy i trybunały
Piotr Schab: Nikt nie ma prawa łamać mojej kadencji
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Prawo drogowe
Za jazdę na takim „rowerze" można zapłacić mandat i stracić prawo jazdy