Prof. Dariusz Dudek: Grozi nam gwałtowna liczba zgonów wywołanych przez inne choroby niż COVID-19

Prof. Dariusz Dudek, szef kardiologów inwazyjnych w Europejskim Towarzystwie Kardiologicznym, od ponad miesiąca pracował nad strategią, jaką jego zdaniem muszą przyjąć europejskie systemy zdrowia w czasie w walki z koronawirusem. Przyjęte przez niego wnioski będą prezentowane lekarzom w całej Europie.

Najważniejszy z nich mówi o tym, że należy pilnie zadbać o opiekę nad pacjentami, u których nie stwierdzono koronawirusa. W początkowych fazach pandemii odsunięto ten problem na dalszy plan. - Inni pacjenci, bez zdiagnozowanego COVID-19, nie mogą pozostać bez opieki. Jeśli rezultatem rzucenia wszystkich sił na walkę z pandemią koronawirusa będzie gwałtowny wzrost liczby zgonów wywołanych przez inne choroby, to w ostatecznym rachunku nie będzie można mówić o pełnym zwycięstwie - powiedział w rozmowie z Onetem prof. Dariusz Dudek.

Jak przyznał lekarz, już w tej chwili trzeba bić na alarm. - Pacjenci są zagubieni. Zostają w domach, obawiają się korzystać z pomocy medycznej, bo nie chcą się zarazić. Co więcej, często nie wiedzą nawet, gdzie mogliby się udać. To wszystko sprawia, że sytuacja staje się bardzo niebezpieczna. Oczywiście dziś wszystkie oczy skierowane są na statystyki dotyczące koronawirusa, ale równocześnie może nastąpić potężny wzrost zachorowań i zgonów wynikających z innych powodów niż COVID-19 - podkreślił. - Zdarza się, że pacjenci, którzy mają poważne objawy, przyjeżdżają do szpitala za późno. Mimo duszności, problemów z oddychaniem i innych niepokojących sygnałów starają się przeczekać ten stan w domu. Dopiero jak sytuacja staje się już naprawdę groźna, to zwracają się po pomoc. W efekcie trafiają pod opiekę lekarzy w bardzo złym stanie. To prowadzi nas w złym kierunku - dodał.

Strategia prof. Dariusza Dudka

„Dla kompleksowego leczenia pacjentów oraz kontroli śmiertelności w populacjach poszczególnych krajów podczas pandemii nie możemy być skupieni wyłączenie na analizie ilości chorych z rozpoznaniem COVID-19. Tylko skuteczna organizacja trzech faz leczenia może ograniczać ilość zgonów w populacji podczas trwania pandemii” - czytamy w dokumencie opracowanym przez polskiego kardiologa, który opublikował Onet. 

W fazie pierwszej uwaga skierowana jest na śledzeniu nowych zachorowań. Faza druga to natomiast szereg działań przygotowawczych i reorganizacja systemów medycznych pod leczenie „dodatnich” pacjentów, czyli między innymi wydzielanie specjalnych stref dla osób, u których stwierdzono koronawirusa. „W czasie tych faz codziennie analizuje się śmiertelność wyłącznie chorych z rozpoznaniem COVID-19. Wstępne raporty z Europy o wzrastającej ilości powikłań w leczeniu kardiologicznym pokazują jednak kolejny ogromny problem pandemii. Dlatego potrzebna jest natychmiastowa kampania informacyjna w Europie mówiąca o konieczności utrzymania i wzmocnienia skutecznego leczenia pilnych stanów w zakresie chorób serca i naczyń w strefach szpitalnych bez COVID” – podkreśla kardiolog.

Jak czytamy w analizie, w przypadku niepodjęcia działań w kolejnych tygodniach czeka nas wzrost zgonów w populacji, nawet mimo lepszego przeciwdziałania epidemii, spadającej liczby infekcji i poprawie wyników leczenia pacjentów z rozpoznaniem COVID-19.

Przejść do fazy trzeciej

Najprościej mówiąc, w czasie pandemii na początku koncentrujemy się na reorganizacji jednostek medycznych i nowych procedur podporządkowanych prawie wyłącznie diagnostyce i leczeniu chorych z COVID-19. Natomiast faza 3 to okres w pandemii, który powinien być już dedykowany diagnostyce i leczeniu pacjentów niepodejrzewanych o koronawirusa - wyjaśnił prof. Dudek. Dodał także, że kluczowe jest, aby pacjenci wiedzieli, gdzie i jak zgłaszać się ze swoimi dolegliwościami. - Trzeba wyznaczyć odpowiednie jednostki na mapie medycznej kraju i wdrożyć nowe procedury organizacji, rozpoczynając od przychodni aż do leczenia specjalistycznego, w tym leczenia chorób serca i naczyń - powiedział lekarz. - Potrzebna jest nowa mapa medyczna danego kraju w okresie pandemii. Mapa z nowym podziałem zadań, aby pacjent na przykład z przeziębieniem czy pobolewaniem w klatce piersiowej znał ścieżkę dostępu do lekarzy bezpośrednio w swojej okolicy - dodał kardiolog.  

W raporcie prof. Dudka przeczytać można, że dziś „wielu pacjentów nie dzwoni po pogotowie, nie przychodzi do szpitala w szybkim czasie nawet z nagłymi stanami kardiologicznymi”.

„Odnotowujemy większą liczbę powikłań w leczeniu, a obrazy chorobowe przypominają kardiologię sprzed 20 lat, kiedy nie było skutecznego i szybkiego leczenia zabiegowego zawału serca. Powoduje to aktualnie ogromne zaniepokojenie pod względem wzrostu śmiertelności z powodów kardiologicznych” – pisze lekarz.

„Faza 3 wymaga pilnej uwagi i zajęcia się problemem natychmiast w czasie trwającej pandemii w Europie” – czytamy. „Wiele krajów organizuje nowe potężne szpitale w dużych obiektach publicznych, aby zwiększyć liczbę miejsc do leczenia pacjentów covid +. Wtedy można zapewne odciążyć i utrzymać strefy covid ujemne w funkcjonujących szpitalach specjalistycznych w wielu krajach Europy” - podkreślił kardiolog.