Jadłodzielnie, kulinarny second hand

Co zrobić z nadmiarem żywności, którą przygotowaliśmy na święta? Zanieście je do jadłodzielni – zachęcają samorządy. Akcja dzielenia się jedzeniem staje się coraz bardziej popularna.

Publikacja: 07.04.2023 20:48

Jadłodzielnie, kulinarny second hand

Foto: PAP/Marcin Bielecki

Tylko w Warszawie działa już 45 jadłodzielni. Można tam zostawić produkty żywnościowe kupione i przygotowane w nadmiarze, zanim się zepsują.

- Stale aktualizujemy warszawską mapę jadłodzielni, gdzie możemy zostawić nadmiarową żywność, wiedząc, że komuś posłuży – mówi dyrektorka i koordynatorka ds. przedsiębiorczości i dialogu społecznego w warszawskim ratuszu, Karolina Zdrodowska. – To też element solidarności społecznej, tak potrzebnej nie tylko od święta. Z każdego produktu zostawionego w jadłodzielni ktoś przecież realnie korzysta - podkreśla.

Warszawski ratusz przypomina, że do jadłodzielni powinno się przynosić produkty, które sami moglibyśmy zjeść. Mogą być po dacie „najlepiej spożyć przed”, ale powinny mieścić się w terminie „najlepiej spożyć do”. „Pakujemy wszystko szczelnie, w czyste opakowania, produkty suche mogą być napoczęte, ale powinny być szczelnie zamknięte, do domowych wyrobów dodajmy skład i datę przygotowania” – wylicza stołeczny urząd miasta.

W jadłodzielniach nie wolno zostawiać nadgniłych rzeczy, surowego mięsa, dań z surowymi jajami czy niepasteryzowanym mlekiem.

Czytaj więcej

Na zakupy lepiej iść później, by zrobić je taniej

We Wrocławiu w te święta będzie można zostawić jedzenie w dwóch nowych lokalizacjach. Pod koniec marca postawiono lodówkę przy ul. Nenckiego 127 na Ołtaszynie, ruszyła też pierwsza „uniwersytecka” jadłodzielnia, która zostanie otwarta przy Uniwersytecie Ekonomicznym (ul. Komandorska 118/120). W sumie we Wrocławiu będzie już działać 16 jadłodzielni.

Z kolei w Bydgoszczy w świąteczny poniedziałek odbędzie się kolejna edycja akcji "Ciepło serca w słoiku". Od godz. 11 do 11.30 na pl. Wolności będzie można przynieść jedzenie, które zostało po świętach.

- To już kolejna taka akcja, którą organizujemy w okolicach świąt. Ludzie chętnie dzielą się z potrzebującymi. Liczymy, że podobnie będzie i tym razem - mówi Ireneusz Nitkiewicz, jeden z organizatorów akcji.

Ci, którzy nie będą mogli pojawić się na pl. Wolności, a chcieliby podzielić się np. świątecznymi potrawami, mogą żywność dostarczyć do Jadłodzielni przy ul. Gdańskiej 79. Wystarczy zadzwonić wcześniej pod numer (52) 522 35 74. - Umawiamy się wtedy na konkretną godzinę, o której czekać będziemy na darczyńców - dodaje Nitkiewicz.

Jedzenie zostawić można również w jadłodzielniach Wyższej Szkoły Gospodarki. – Warto na opakowaniu, szczególnie w przypadku gotowych potraw, napisać datę przyrządzenia i krótki opis np. 8.04.23 barszcz biały - mówi dr Marta Sikora z Wyższej Szkoły Gospodarki. - Co roku zauważamy, że bydgoszczanki i bydgoszczanie chętnie przekazują poświąteczną żywność, której nie są w stanie już zagospodarować. Jadłodzielnie pełne nadal dobrej i smacznej żywności widzimy szczególnie w pierwszy dzień po świętach - dodaje.

Powstawanie takich miejsc wspiera również Zarząd Województwa Wielkopolskiego. W marcu ogłosił on trzecią edycję konkursu „Wielkopolskie Jadłodzielnie” w ramach „Programu ograniczania marnotrawstwa i strat żywności w Wielkopolsce na lata 2021-2025”.

Celem konkursu jest wsparcie inicjatyw mieszkańców województwa na rzecz ograniczania marnotrawstwa i strat żywności w Wielkopolsce. Ma to służyć promocji niemarnowania żywności, kreowaniu społeczeństwa, które w sposób zrównoważony korzysta z zasobów i inspiracji do mądrego korzystania z żywności. Program skierowany jest do jednostek samorządów terytorialnych z terenu województwa wielkopolskiego.

Jak tłumaczy Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, jadłodzielnie to po prostu ogólnodostępne lodówki. Służą do wymiany żywności pomiędzy ludźmi. Jedni mogą zostawić, a inni wziąć produkty spożywcze. "Taka idea ma pomóc w budowaniu świadomości oraz być edukacją dla nas wszystkich. Marnowanie żywności wpływa bardzo negatywnie na środowisko naturalne, a jadłodzielnie mają być sposobem na zapobieganie powstawaniu odpadów” – twierdzi GIOS.

Powołuje się przy tym na dane Organizacji Narodów Zjednoczonych, które mówią, że co roku marnuje się 1,3 mld ton żywności nadającej się do spożycia. To 1/3 produkcji żywności na Ziemi. Czyli w każdej sekundzie marnujemy ok. 40 ton żywności. Ponad 800 milionów ludzi na świecie cierpi z powodu głodu, a dwa miliardy jest niedożywionych. Z kolei w krajach wysokorozwiniętych, w tym w Polsce, mamy do czynienia ze zjawiskiem marnowania żywności.

W Polsce na etapach produkcji, przetwórstwa, dystrybucji i konsumpcji rocznie marnuje się prawie 5 mln ton żywności. Czyli na jednego Polaka przypada średnio 127 kg zmarnowanej żywności w ciągu roku, co pokazuje, że skala marnowania jest ogromna. Podkreślenia wymaga, że najwięcej żywności marnują konsumenci, aż 60% wyrzucanego jedzenia pochodzi z gospodarstw domowych.

Tylko w Warszawie działa już 45 jadłodzielni. Można tam zostawić produkty żywnościowe kupione i przygotowane w nadmiarze, zanim się zepsują.

- Stale aktualizujemy warszawską mapę jadłodzielni, gdzie możemy zostawić nadmiarową żywność, wiedząc, że komuś posłuży – mówi dyrektorka i koordynatorka ds. przedsiębiorczości i dialogu społecznego w warszawskim ratuszu, Karolina Zdrodowska. – To też element solidarności społecznej, tak potrzebnej nie tylko od święta. Z każdego produktu zostawionego w jadłodzielni ktoś przecież realnie korzysta - podkreśla.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
Sondaż: Czy Ukraina powinna móc atakować cele w głębi Rosji zachodnią bronią? Jednoznaczna opinia Polaków
Społeczeństwo
Kwestowanie na Starych Powązkach to niematerialne dziedzictwo
Społeczeństwo
Niemieckie archiwum oddaje rzeczy osobiste ofiar nazistów
Społeczeństwo
Pilnie potrzebna pomoc dla Ośrodka KARTA. Bez tego może nie przetrwać
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Społeczeństwo
Wielkopolska: Na terenie prywatnej posesji znaleziono radioaktywne odpady
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki