Reforma Bodnara wraca do Sejmu. Senatorowie poprawili zmiany w Trybunale

Kilkadziesiąt poprawek do ustaw reformujących Trybunał Konstytucyjny wprowadził w środę Senat. Reforma wróci zatem do Sejmu.

Aktualizacja: 01.08.2024 06:33 Publikacja: 31.07.2024 21:16

Adam Bodnar, Julia Przyłębska

Adam Bodnar, Julia Przyłębska

Foto: PAP/Leszek Szymański, Wojciech Olkuśnik

Chodzi o dwie ustawy o TK i przepisy ją wprowadzające, które Sejm uchwalił przed tygodniem. Są one częścią opracowanego przez resort sprawiedliwości planu zmian w Trybunale, nazwanego „czteropakiem Bodnara”.

Kilkadziesiąt poprawek do reformy TK

Czytaj więcej

Reforma Bodnara. Sejm uchwalił zmiany w Trybunale Konstytucyjnym

Po kilkugodzinnej debacie senatorowie postanowili wnieść do tych ustaw ponad 60 poprawek. Mowa głównie o poprawkach o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Wśród nich są też jednak propozycje zmieniające merytoryczną cześć przepisów. Rozszerzają one m.in. czteroletni zakaz w ubieganiu się o stanowisko sędziego TK na prezydenta i pełnomocników rządu w randze wiceministrów.

Wniesione poprawki umożliwiają też zachowanie anonimowości skarżącego w publikowanych orzeczeniach Trybunału, skracają też czas na uchwalenie regulaminu TK oraz statutu kancelarii trybunału z 18 miesięcy od wejścia w życie ustawy do odpowiednio 6 miesięcy i 12 miesięcy. Inna poprawka stanowi, że sędzia Trybunału po upływie 14 dni od wyboru przez Sejm może złożyć ślubowanie w formie pisemnej, co ma uniemożliwić zablokowanie zaprzysiężenia sędziego przez głowę państwa.

Senator Krzysztof Kwiatkowski podkreślał, że celem reformy jest przywrócenie odpowiedniego szacunku i zaufania do Trybunału. - Interesuje nas żebyśmy mieli sąd konstytucyjny, który będzie organem stojącym na straży tego, żeby prawo w Polsce było uchwalane zgodnie z ustawą zasadniczą – mówił senator.

Pakiet senackich poprawek ma poparcie rządu, zapewnił o tym wiceszef MS Dariusz Mazur. - W tych projektach chodzi o to, żeby odebrać Trybunał Konstytucyjny partiom politycznym i zwrócić go obywatelom. Chodzi o to żeby sprawić, żeby TK przestał zajmować się ochroną interesów jednej opcji politycznej, a zaczął przede wszystkim efektywnie bronić praw i wolności obywatelskich – mówił wiceminister.

Krytycznie o nowych przepisach wypowiadali senatorowie PiS. Chcieli odrzucenia ustaw. Nie spotkało się to jednak
aprobatą większości senatorów.

Ustawy z senackimi poprawkami trafią teraz do Sejmu. Jednak posłowie nie zajmą się nimi szybko. Rozpoczęły się bowiem długie sejmowe wakacje. Najbliższe posiedzenie Izby ma się odbyć dopiero w połowie września.

Czytaj więcej

Panel prawników

Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy

Reforma Trybunału Konstytucyjnego. Reset kadrowy w TK i zmiana prezesa

Uchwalone przepisy zmierzają przede wszystkim do resetu kadrowego w TK. Po ich wejściu w życie tzw. sędziowie dublerzy musieliby ustąpić ze swoich funkcji, a reszta obecnych sędziów mogłaby w ciągu miesiąca przejść w stan spoczynku. Stanowisko prezesa TK straciłaby też Julia Przyłębska. Nowym prezesem zostałby sędzia o najdłuższym stażu sędziowskim. Przy czym Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK w ciągu trzech miesięcy powinno wyłonić i skierować do prezydenta trzy kandydatury na prezesa. Jego kadencja trwałaby trzy lata, a nie jak dziś sześć lat. Możliwe byłoby pełnienie tej funkcji przez dwie kadencje.

Zmiany mają też ograniczyć możliwości jednoosobowego kierowania działalnością Trybunału przez prezesa. W tym celu mają zostać zwiększone uprawnienia Zgromadzenia Ogólnego Sędziów TK, które miałoby wybierać lub zmieniać składy orzekające według kolejności alfabetycznej z uwzględnieniem kolejności wpływu spraw.

Nie mniej ważne jest uznanie, że wyroki wydane w składach, w których zasiadali tzw. sędziowie dublerzy, są nieważne i nie wywołują skutków prawnych. Utrzymane mają być jednak wyroki korzystne dla obywateli.

Ustawy zmieniają też zasady wyboru sędziów TK. Zgodnie z nimi sędziami Trybunału mogłyby zostać osoby, które od co najmniej czterech lat nie pełniły określonych funkcji politycznych. Wybierałby ich Sejm większością 3/5 głosów.

Czytaj więcej

Tomasz Pietryga: Oddajmy Trybunał Konstytucyjny wyborcom

Zmiany w TK. W planach reformy także zmiana konstytucji

Uchwalone przepisy to część szerszej reformy TK. Pierwszym krokiem w jej realizacji było przyjęcie w marcu przez Sejm uchwały, w której stwierdzono, że trzej tzw. sędziowie dublerzy nie są sędziami TK, a Julia Przyłębska nie ma uprawnień do kierowania Trybunałem.

Ostatnim elementem reformy mają być zmiany w konstytucji. Te propozycje zakładają m.in. wygaszenie trwającej kadencji sędziów, zmianę trybu ich wyboru i stworzenie podstaw dla szerszego stosowania przez sądy rozproszonej kontroli konstytucyjności. Prace nad projektem nowelizacji konstytucji toczą się w Senacie.

Chodzi o dwie ustawy o TK i przepisy ją wprowadzające, które Sejm uchwalił przed tygodniem. Są one częścią opracowanego przez resort sprawiedliwości planu zmian w Trybunale, nazwanego „czteropakiem Bodnara”.

Kilkadziesiąt poprawek do reformy TK

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Myśliwi kontra właściciele gruntów. Rząd chce chronić prawo własności
Podatki
Zapowiada się kolorowa jesień w podatkach. Wiemy, co planuje rząd Tuska
Praca, Emerytury i renty
Dodatek do emerytury. Wielu seniorów nie wie, że ma do niego prawo
Edukacja i wychowanie
Resort edukacji przygotowuje szkoły na upały. Będą nowe przepisy
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Sądy i trybunały
Czas na reformę. Rząd odkrywa karty w sprawie Sądu Najwyższego i neosędziów
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki