Dzwon Zygmunta bije od 500 lat

Jego fundatorem był król Zygmunt I Stary. Ważący blisko 13 ton dzwon odlano w Krakowie w 1520 roku pod kierunkiem ludwisarza z Norymbergi – Hansa Behama, 9 lipca 1521 roku został zawieszony w specjalnie do tego celu nadbudowanej starej wieży obronnej Zamku Królewskiego na Wawelu, zwanej Zygmuntowską.
Jego dźwięk słyszalny jest do 30 km, a do jego uruchomienia potrzeba dwunastu dzwonników. Trudno sobie wyobrazić ważne wydarzenia w Krakowie i w kraju bez jego dźwięku, rozlegającego się z wieży Katedry Wawelskiej. - Dzwon Zygmunt stał się jednym z narodowych symboli – podkreśla ks. prałat Zdzisław Sochacki, proboszcz Parafii Archikatedralnej.

A prezydent Krakowa Jacek Majchrowski dodaje: – To dziś jedyny tak potężny dzwon w Europie poruszany siłą ludzkich mięśni. Podczas gdy inne dzwony sterowane są przy pomocy nowoczesnych mechanizmów, Zygmunt, wprawiany w ruch przez dzwonników, kołysze się i bije tak samo jak przed pół tysiącem lat. I tak jak przed wiekami jego głos rozbrzmiewa w najważniejszych dla nas chwilach.

Obchody jubileuszowe rozpoczną się 29 czerwca. Tego dnia od godz. 9 do 16.45 można będzie zwiedzać bezpłatnie wieżę Zygmuntowską z dzwonem. A o godz. 17.30 oficjalne obchody jubileuszowe zainauguruje msza w Katedrze Wawelskiej.
4 lipca o godz. 19 w Katedrze Wawelskiej można będzie wysłuchać Mszy koronacyjnej C-dur KV317 Wolfganga Amadeusza Mozarta w wykonaniu Chóru Mieszanego Katedry Wawelskiej i Orkiestry Kameralnej pod batutą Andrzeja Korzeniowskiego
Dniem otwartym zwiedzania wieży Zygmuntowskiej jest także 9 lipca.

Dzwon Zygmunta oczami Matejki

Zamek Królewski na Wawelu z okazji jubileuszu przygotował specjalny pokaz arcydzieła Jana Matejki z 1874 roku, zatytułowanego „Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w Krakowie w 1521 roku,” Obraz do Krakowa przywieziony zostanie z Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie znajduje się na stałe.

- Spotkajmy się w tym szczególnym czasie przed wybitnym dziełem, który mówi o nas więcej niż niejeden podręcznik do historii – zaprasza prof. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

W przestawionej przez Matejkę scenie, wciąganie dzwonu nadzoruje norymberski ludwisarz Hans Behem, A jego poświęcenia dokonują biskup krakowski Jan Chojeński i kanonik gnieźnieński Grzegorz Lubrański.

Wśród postaci uwiecznionych na obrazie jest też Król, królowa Bona Sforza (o rysach żony malarza – Teodory), królewicz Zygmunt August (portret syna Matejki – Jerzego) i królewna Izabela (o rysach córki artysty Heleny).

Obraz będzie można oglądać od 8 lipca do 31 sierpnia na parterze Zamku w Sali Wielkorządcy 9 lipca o godz. 21 pod wieżą Zygmuntowską jubileusz uświetni projekcja laserowa Artura Lisa na tle fasady wieży, wawelskich murów, katedry i zamku. Wzbogaci ją dźwiękowa rekonstrukcja renesansowego Krakowa z początku XVI wieku, ze szczególnym odniesieniem do akustycznej atmosfery towarzyszącej zawieszeniu dzwonu. Planowaną instalację audiowizualną przygotowuje prof. Marek Chołoniewskiego oraz studenci krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki i Akademii Muzycznej im. K. Pendereckiego w Krakowie.

Współczesne brzmienia

13 lipca, dokładnie w 500 rocznicę pierwszego uderzenia dzwonu, rozpocznie się wieczorny spektakl laserowy „Zygmunt latarnią przestrzeni miasta” o godz.21), który poprzedzi u podnóża wieży Zygmuntowskiej koncert laureatów konkursu na etiudę na jedno uderzenie w dzwon (godz. 20). Konkurs, koordynowany przez Polskie Stowarzyszenie Muzyki Elektroakustycznej, został zorganizowany według pomysłu prof. Marka Chołoniewskiego
A po widowisku laserowym rozpocznie się pokaz wideoklipów zrealizowanych według koncepcji prof. Grzegorza Bilińskiego przez studentów ASP w Krakowie.

Pracownia Działań Akustycznych w Akademii Sztuk Pięknych w Norymberdze przygotowuje z kolei instalacje akustyczne, które wykorzystują dźwięk dzwonu jako perkusyjnego instrumentu muzycznego oraz łączą go ze współczesnym krajobrazem dźwiękowym wzgórza wawelskiego. Materiał dźwiękowy będzie miksowany i przekształcany przez artystów, a powstałe w ten sposób utwory zostaną udostępniane publiczności za pomocą strony internetowej www.500-Sigismundus.com.

Od korowodu do koncertu finałowego

Kulminacyjnym punktem obchodów będzie Korowód Zygmuntowski. 13 lipca o godz. 17. barwna parada wyruszy spod Barbakanu i przejdzie ulicą Floriańską pod Wawel. Aktorzy w kostiumach z epoki, tancerze i muzycy zaproszą krakowian i gości do wspólnego świętowania. Scenariusz roztańczonego korowodu Zygmuntowskiego przygotowali Romana Agnel, dyrektor Baletu Cracovia Danza i Jerzy Zoń, dyrektor Teatru KTO.