Odsetek wakatów, czyli wolnych miejsc pracy, skurczył się w IV kwartale ubiegłego roku nad Wisłą do 0,7 proc. i był najniższy od początku 2020 r., gdy pandemiczne lockdowny zamroziły rekrutacje – wynika z najnowszych danych Eurostatu. Na podobnym poziomie jak w Polsce wskaźnik ten, który mierzy liczbę wakatów w relacji do całkowitej liczby miejsc pracy (zarówno objętych, jak i wolnych), mają jeszcze tylko dwa kraje w Unii – Bułgaria i Rumunia. To znacznie poniżej średniej dla całej Unii Europejskiej, gdzie w IV kw. zeszłego roku odsetek wolnychtata miejsc pracy wyniósł 2,3 proc. i był ponad trzykrotnie wyższy niż u nas, utrzymując się na poziomie z jesieni, czyli z III kw. 2024 r. Natomiast w Polsce zmalał w tym czasie o 0,2 pkt proc.
Gdzie jest największy problem wakatów?
Oznacza to, że pracodawcy nad Wisłą mają mniejsze problemy z wypełnieniem wolnych miejsc pracy niż przedsiębiorcy z innych krajów Unii Europejskiej – w tym zwłaszcza firmy z Holandii i Belgii, gdzie wskaźnik wakatów był pod koniec zeszłego roku najwyższy i sięgał 4,1 proc. Znacznie większy niż u nas problem z nieobsadzonymi miejscami pracy mają też pracodawcy w Czechach (3,2 proc.), które są – obok Polski – krajem o najniższym wskaźniku bezrobocia w Unii. Według ostatnich danych Eurostatu, stopa bezrobocia w Polsce, liczona zgodnie z definicją Eurostatu, wyniosła w styczniu br. tylko 2,6 proc.
Skąd więc, pomimo rekordowo niskiego bezrobocia, tak niski wskaźnik wakatów nad Wisłą? Na pewno w wypełnianiu luk kadrowych pomagają uchodźcy z Ukrainy i imigranci zarobkowi z innych państw m.in. Azji i Ameryki Łacińskiej. Według danych ZUS, pod koniec 2024 r. polskim ubezpieczeniem emerytalno-rentowym było objętych prawie 1,2 miliona cudzoziemców. Ekonomiści i eksperci rynku pracy zwracają jednak uwagę, że na spadek liczby i wskaźnika wakatów wpływa widoczne od dwóch lat osłabienie popytu na pracowników.
Czytaj więcej
W najnowszym rankingu oceniającym sytuację kobiet na rynku pracy w krajach OECD, Polska znalazła się na 7. miejscu. Znacznie wyżej niż inne państwa naszego regionu, takie jak: Węgry (16), Czechy (23), Estonia (14) czy Słowacja (19). Nowym liderem została Islandia.
Zjazd wakatów w IT i w budownictwie
W całej Europie w ostatnich latach widać spadek popytu na pracę, będący efektem spowolnienia gospodarczego (w tym kryzysu, który dotknął część branż), a także rozwoju nowych technologii i AI, które gwałtownie ograniczyły podaż na specjalistów IT. Według danych Eurostatu, w IV kw. zeszłego roku wskaźnik wakatów w sektorze ICT skurczył się w Unii do 2,9 proc. (z 3,1 proc. rok wcześniej). Jeszcze większy spadek widać w dotkniętym przez wyhamowanie inwestycji budownictwie, gdzie odsetek wolnych miejsc pracy zmalał w ciągu roku z 3,6 proc. do 2,9 proc.