Jan Maciejewski: Optymizm nie zastąpi nam Polski

Polityka zagraniczna to nie koncert życzeń. A „dyplomacja wishful thinking” zwykła w naszej historii kończyć się źle.

Aktualizacja: 19.07.2023 06:27 Publikacja: 19.07.2023 03:00

Jan Maciejewski: Optymizm nie zastąpi nam Polski

Foto: Fotorzepa/Robert Gardziński

Uwierzenie we własną propagandę jest niebezpiecznym, przykrym, ale jednak jakoś zrozumiałym zjawiskiem. Skoro tak bardzo chcemy przekonać do czegoś wszystkich dookoła, wrogów i przyjaciół, sami musimy być tego wystarczająco pewni.

Nic dziwnego, że z czasem zaczynamy wierzyć w sprawczą moc własnych słów. Ale brać za dobrą monetę propagandowe działania innego kraju, traktować ichniejsze „kroniki telewizyjne” jak depesze informacyjne najbardziej wiarygodnych agencji informacyjnych mogą tylko dzieci i idioci. To już nie zrozumiały psychologicznie efekt, ale niebezpieczny defekt mentalny. Obawiam się, że stał się on w Polsce, w ciągu minionego pół roku, dość powszechny.

Czytaj więcej

Jan Maciejewski. Antygona na Wołyniu

Ukraińcy podkoloryzowują jedne fakty, przemilczają inne, budują obraz rzeczywistości, który może mieć z jej faktycznym kształtem luźny związek – i nie ma w tym nic dziwnego ani zdrożnego. To ich wilcze prawo; święty przywilej każdego, kto prowadzi wojnę. Wystarczy przejrzeć polską prasę z pierwszych dwóch tygodni września 1939 r. Głównym stawianym na jej łamach pytaniem było: „Kiedy wreszcie ruszymy na Berlin?”. Dziwne (żeby nie użyć mocniejszego słowa) jest natomiast zachowanie polskich władz i dużej części opinii publicznej. Tych wszystkich, którzy nie tylko za prawdę objawioną brali każdą kolportowaną przez Ukraińców informację, ale traktowali też klawiatury swoich komputerów i podtykane im pod nos mikrofony jak złotą rybkę. Jakby nadawały one ich słowom moc spełniania życzeń.

„Ukraina w NATO”, „Zapaść gospodarcza Rosji”, „Odzyskanie Krymu”, „Rozpad Federacji Rosyjskiej” – ten koncert życzeń trwa w dalszym ciągu w najlepsze. Dlatego też każdego, kto stawiał pytania, próbował sprowadzać hurraoptymistyczne nastroje na ziemię, nazywano zdrajcą i płatnym agentem. Bo przecież jego słowa też mogą mieć magiczną moc, stać się ciałem naszej klęski. A konsternacja, jaka zapanowała po ostatnim szczycie NATO, obrazuje tylko, jak bardzo polskie władze i internetowy komentariat straciły kontakt z bazą.

Pod koniec II wojny światowej, w obliczu coraz bardziej oczywistej zdrady aliantów i mechanizmów obronnych niedopuszczających tego faktu do wiadomości opinii publicznej, Józef Mackiewicz napisał tekst pt. „Optymizm nie zastąpi nam Polski”. To zdanie powinno wisieć nad wejściem do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Memento korygujące pobożne życzenie własnej, a zwłaszcza cudzej, propagandy.

Uwierzenie we własną propagandę jest niebezpiecznym, przykrym, ale jednak jakoś zrozumiałym zjawiskiem. Skoro tak bardzo chcemy przekonać do czegoś wszystkich dookoła, wrogów i przyjaciół, sami musimy być tego wystarczająco pewni.

Nic dziwnego, że z czasem zaczynamy wierzyć w sprawczą moc własnych słów. Ale brać za dobrą monetę propagandowe działania innego kraju, traktować ichniejsze „kroniki telewizyjne” jak depesze informacyjne najbardziej wiarygodnych agencji informacyjnych mogą tylko dzieci i idioci. To już nie zrozumiały psychologicznie efekt, ale niebezpieczny defekt mentalny. Obawiam się, że stał się on w Polsce, w ciągu minionego pół roku, dość powszechny.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Publicystyka
Jacek Nizinkiewicz: Szymon Hołownia odda partię Katarzynie Pełczyńskiej-Nałęcz. Czy Polska 2050 przetrwa?
Publicystyka
Jerzy Surdykowski: Klęska, zdrada, sukces? Co ma być polską narracją?
Publicystyka
Joanna Ćwiek-Świdecka: Nowy rok szkolny, stare problemy z kadrą nauczycielską
Publicystyka
Stefan Szczepłek: Wojtek Szczęsny przerósł ojca
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Publicystyka
Wynik wyborów w USA dotyczy nas wszystkich. Harris i Trump mają inne podejście do świata
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki