Jaki jest system wyborczy w USA i dlaczego zdarza się, że kandydat, który dostanie mniej głosów, zostaje prezydentem?
Ponieważ jest to wybór Prezydenta Stanów Zjednoczonych, a nie prezydenta Amerykanów. Zdarza się, że tzw. popular vote, czyli głosowanie powszechne, nie odzwierciedla wyniku głosowania elektorów, którzy reprezentują stany jako podmioty suwerenne. Systemów wyborczych w USA jest więc 51…
Czyli tyle co stanów plus Dystrykt Kolumbii. Na ile te różnice są znaczące?
Regulacje są ustalane na poziomie stanów i w każdym system ten wygląda inaczej. Głosowanie zaczyna się w różnych datach, ale musi zakończyć się w „election day”, czyli we wtorek po pierwszym poniedziałku listopada. Samo głosowanie też wygląda różnie – są stany, gdzie głosuje się tylko korespondencyjnie. W innych wypełnia się karty elektronicznie albo wrzuca do specjalnej budki pocztowej (po wypełnieniu karty w zaciszu domowym). To stany określają, jak (i czy w ogóle) weryfikowane są dokumenty tożsamości. W tym roku dużo się mówi na ten temat, bo w niektórych stanach w ogóle nie sprawdza się dokumentów. Z kolei nawet w stanach, gdzie dokumenty są sprawdzane, nie zawsze muszą mieć one zdjęcie posiadacza. A dokument stanowy można legalnie kupić w Walmarcie. Kiedy wyrabiałem amerykańskie prawo jazdy, musiałem mieć inny dokument potwierdzający tożsamość. W Walmarcie kupiłem kartę wędkarską, którą mogłem się legitymować w urzędach.
Czytaj więcej
System elektorski zabezpiecza interesy stanów i ogółu mieszkańców – mówi profesor Andrzej Bryk.