Chodzi o uchwałę nr 211/2023 z 25 września 2023 r., w której Państwowa Komisji Wyborcza przyjęła wytyczne dla obwodowych komisji wyborczych, odnoszące się do zadań i trybu przygotowania oraz przeprowadzenia głosowania w obwodach głosowania utworzonych w kraju w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz w referendum ogólnokrajowym zarządzonych na 15 października 2023 r. Komisji odniosła się w uchwale m.in. do kwestii dokumentowania pobierania kart wyborczych i referendalnych.
Zespół Ekspertów Wyborczych oraz Zespół Ekspertów Prawnych Fundacji Batorego w liście stwierdza, że przyjęta przez PKW "interpretacja narusza normy prawa konstytucyjnego, a w szczególności ingeruje w gwarancje uczestników postępowania wyborczego i referendalnego przed zachowaniem w tajemnicy swoich preferencji politycznych". W ich opinii, możliwe i konieczne jest ponowne odczytanie ww. przepisów w zgodzie z Konstytucją, a co za tym idzie modyfikacja wytycznych PKW przygotowanych dla obwodowych komisji wyborczych, tak aby korzystano z oddzielnych spisów wyborców na potrzeby wyborów parlamentarnych oraz referendum.
Eksperci Fundacji Batorego przypominają, że pomimo tego, że wybory parlamentarne oraz głosowanie w referendum odbywają się tego samego dnia, to cały czas są to dwie odrębne instytucje prawa konstytucyjnego. Przepisy prawa wyborczego i referendalnego dopuszczające przeprowadzenie obu tych głosowań jednego dnia, nie unifikują tych aktów władztwa państwowego.
"Wprowadzone w drodze ustawy pewne ułatwienia organizacyjne, należy interpretować w zgodzie z normami zakreślonymi w Konstytucji, a także nie może się to dziać kosztem naruszania konstytucyjnie gwarantowanych wolności i praw. W analizowanej sprawie nie chodzi o spory wykładnicze, tylko o to czy możliwe jest przyjęcie takiej wykładni obowiązujących przepisów, która pozostanie w zgodzie z konstytucyjną zasadą tajności oraz uczyni zadość standardom demokratycznego państwa prawnego" - podkreślono w liście.
Czytaj więcej
Po raz pierwszy w historii czeka nas połączenie referendum i głosowania na parlamentarzystów. To dwie różne procedury.
