Złożenie PIT po 30 kwietnia 2020 a prawo do ulg

W normalnej sytuacji akcja rozliczania PIT za 2019 r. wchodziłaby właśnie w decydującą fazę. Termin na złożenie zeznania rocznego i ewentualną dopłatę podatku upływa co do zasady 30 kwietnia. Jednak paraliż normalnej codziennej rutyny wywołany nagłym atakiem koronawirusa, który komplikuje życie milionom ludzi na całym świecie, dotyczy też podatników. Czy osoby, które chcą skorzystać z preferencyjnego rozliczenia podatku rocznego, ale z różnych przyczyn, np. kwarantanny czy choroby, zrobią to po terminie, muszą liczyć się z utratą przywileju? Na szczęście od ponad roku już nie.

Dodatkowy czas

Ustawodawca nie zdecydował się na przesunięcie terminu do rozliczenia PIT za 2019 r. W tzw. tarczy antykryzysowej jest jednak rozwiązanie, które daje trochę więcej czasu na złożenie PIT. To odstąpienie od kary za spóźnienie. Zgodnie z przepisami tarczy złożenie fiskusowi PIT za 2019 r. i wpłacenie należnego podatku po upływie terminu, nie później jednak niż do 31 maja 2020 r., jest równoznaczne ze złożeniem tzw. czynnego żalu, który w praktyce wyłącza karalność z kodeksu karnego skarbowego.

Czytaj też:

Fiskus nie chce zwlekać z nadpłatami z PIT

Nie będzie kary za PIT złożony w maju

Inaczej mówiąc, podatnik, który PIT roczny złoży po 30 kwietnia, ale najpóźniej do 1 czerwca (31 maja to niedziela, więc termin przesuwa się na kolejny dzień), nie naraża się na odpowiedzialność karną skarbową, np. w postaci mandatu.

Z mocy samej ustawy wynika, że w takim przypadku fiskus nie będzie wszczynał postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, a wszczęte zostanie umorzone z automatu.

Na razie co prawda nie ma pewności, czy osoby, które dopłacą podatek po terminie, zostaną obciążone odsetkami. Ustawodawca wyłączył jedynie karalność „spóźnienia", ale samego terminu nie przesunął. Istnieje więc ryzyko zapłaty odsetek od podatku wpłaconego po terminie, jeśli ostateczne termin nie zostanie przesunięty w ostatniej chwili lub minister finansów nie skorzysta z prawa do zaniechania poboru odsetek, jakie daje mu tarcza antykryzysowa.

Pewne jest za to, że osoby, które złożą PIT po 30 kwietnia, a chciały rozliczyć się preferencyjnie z małżonkiem czy jako osoba samotnie wychowująca dziecko, nie muszą martwić się o przywilej.

Przezorność ustawodawcy

Przez wiele lat małżonkowie, którzy chcieli rozliczyć się wspólnie, czy osoby samotnie wychowujące dzieci musiały bacznie pilnować terminów. Warunkiem skorzystania z preferencji jest bowiem wniosek, który składa się poprzez zakreślenie odpowiedniego kwadracika na formularzu.

Do końca 2018 r. w ustawie o PIT był jednak haczyk, na który złapało się wielu podatników. Był to art. 6 ust. 10 ustawy o PIT, zgodnie z którym preferencyjny sposób opodatkowania nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym złożą po terminie, czyli po 30 kwietnia.

Miało to poważne konsekwencje dla setek podatników. W praktyce z prawem do korzystnego opodatkowania musieli pożegnać się nie tylko spóźnialscy, którzy formularz PIT z wnioskiem o preferencyjne rozliczenie złożyli po terminie. Po 30 kwietnia nie było też sposobu, żeby skorygować zeznanie roczne złożone co prawda w terminie, ale bez wniosku o wspólne opodatkowanie z małżonkiem czy jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Co gorsza, materialny charakter terminu nie pozwalał na jego przywrócenie. Co potwierdzały sądy administracyjne.

Dziś takiego problemu już nie ma. Wolą ustawodawcy od 1 stycznia 2019 r. ust. 10 został usunięty z art. 6 ustawy o PIT.

W konsekwencji podatnicy, którzy zechcą skorzystać z „bezkarnego" przesunięcia terminu do złożenia PIT o miesiąc, a chcą rozliczyć się preferencyjnie, nie ryzykują utratą korzyści podatkowych.

Opinia dla „rzeczpospolitej"

Artur Nowak, radca prawny, partner w kancelarii DZP – Domański, Zakrzewski, Palinka

Dobrze się stało, że ustawodawca w 2019 r. zrezygnował z jakże uciążliwego dla podatników bezwzględnego terminu na złożenie oświadczenia o wyborze wspólnego opodatkowania małżonków lub opodatkowania jako osoby samotnie wychowującej dziecko wraz z upływem terminu na złożenie zeznania rocznego. Umożliwienie podatnikom składania tych oświadczeń również po 30 kwietnia, do kiedy co do zasady trzeba składać roczne zeznanie PIT, jest rozwiązaniem dobrze ocenianym. Obecnie podatnik, który chce skorzystać z preferencji, może zawnioskować o nią nie tylko w zeznaniu rocznym złożonym po terminie, ale także w korekcie złożonego wcześniej. Rozwiązanie to uwzględnia niedoskonałość podatnika jako jednostki ludzkiej, pozwalając mu naprawić pomyłkę, która nie ma większego znaczenia dla sprawnego funkcjonowania finansów publicznych.

Choroby Koronawirus SARS-COV-2 Podatki Roczne Rozliczenie