Racjonalny jak potlacz

Przyjęło się uważać, że kultury pierwotne praktykujące potlacz, czyli rytualne rozdawanie swoich dóbr materialnych sąsiadom, są w swym marnotrawstwie irracjonalne. Tymczasem to nasza „racjonalna" ekonomia roztrwoniła nieodnawialne zasoby planety tak, że przetrwanie całego gatunku stoi pod znakiem zapytania.

Aktualizacja: 07.02.2021 07:37 Publikacja: 05.02.2021 18:00

W kulturze potlaczu uważano, że człowiek, który posiada więcej koni niż mu potrzeba i nie oddaje nad

W kulturze potlaczu uważano, że człowiek, który posiada więcej koni niż mu potrzeba i nie oddaje nadmiaru innym, jest, delikatnie mówiąc, nierozsądny. Na zdjęciu inuiccy tancerze z Alaski szykujący się do rytualnego rozdania dóbr, 1900 rok

Foto: LOC Photo/Alamy/be&w

Tomasz Witkowski

O potlaczu po raz pierwszy czytałem w dzieciństwie, pochłaniając wszystko, co w jakikolwiek sposób miało związek z moimi ówczesnymi bohaterami, którymi oczywiście byli szlachetni Indianie Ameryki Północnej. Mgliście pamiętam jakieś huczne przyjęcia, wręcz orgie, podczas których wodzowie opanowani przez amok autodestrukcji rozdawali na prawo i lewo wszystkie swoje dobra. Nie powstrzymywali się nawet przed podpaleniem własnych chat, aby w tym akcie niszczenia udowodnić innym swoją wielkość. Nie rozumiałem tego, dlatego chętniej wracałem do opisów honorowych, wiernych raz danemu słowu Indian, zamieszkujących prerię i kończących wszelkie spory rytualną fajką pokoju.

Pozostało jeszcze 94% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Artysta wśród kwitnących żonkili

Artysta wśród kwitnących żonkili

Sława Davida Hockneya działa z magnetyczną siłą. Od pierwszego więc dnia jego wystawa w Paryżu ściąga tłumy, a j...

Dziady pisane krwią

Dziady pisane krwią

Rzadko zdarza się spektakl, który przeżywa się w takich emocjach jak „Dziady” Mai Kleczewskiej z teatru w Iwano-...

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

Wokół modelu opieki nad dziećmi w Szwecji i Norwegii narosło wiele mitów. Wyjaśnia je w swoich reportażach Macie...

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„PGA Tour 2K25” przypomina, że golf to nie tylko rodzaj kołnierza czy samochód.

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

Materiał Promocyjny

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

Kluczem do rozwoju emocjonalnego dziecka jest doświadczenie, a nie informacja – wyjaśnia Jonathan Haidt.

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Materiał Promocyjny

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka

Ministerstwo Cyfryzacji zmieni nazwę jednej z usług? Powodem wulgarny akronim

Podtopienia na ulicach Przemyśla. Nad miastem przeszła gwałtowna burza z gradobiciem.

Społeczeństwo

Przez Polskę przetoczyły się potężne nawałnice. Zalane domy i zniszczone drogi

Artysta wśród kwitnących żonkili

Artysta wśród kwitnących żonkili

Dziady pisane krwią

Dziady pisane krwią

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

Protest przeciwników aborcji, przed przychodnią Aborcyjnego Dream Teamu na ulicy Wiejskiej w Warszaw

Tomasz Krzyżak: W sprawie aborcji przestańmy używać eufemizmów

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

Wojna na Ukrainie. Uszkodzony w wyniku ostrzału budynek mieszkalny, Pokrowsk w obwodzie donieckim

Konflikty zbrojne

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1153

Rosjanie bardzo chcą wrócić do lotów do USA, ale Bruksela nie widzi na to szans

Rosjanie bardzo chcą wrócić do lotów do USA, ale Bruksela nie widzi na to szans

Inwestorzy kupują po kilkanaście apartamentów wakacyjnych w różnych projektach realizowanych przez j

Poradniki Rzeczpospolitej Ekonomia

Morze? Góry? Mazury? Ile da zarobić mieszkanie w mieście turystycznym

Luksusowe landrynki wracają do łask inwestorów. Ile kosztują?

Poradniki Rzeczpospolitej Ekonomia

Luksusowe landrynki wracają do łask inwestorów. Ile kosztują?

Jan Krzysztof Duda

Gwiazdy szachów zagrają w Warszawie. Jan-Krzysztof Duda wierzy w sukces

Niedowartościowane czarne konie, czyli na kogo postawić wiosną

Poradniki Rzeczpospolitej Ekonomia

Niedowartościowane czarne konie, czyli na kogo postawić wiosną

Globalne megatrendy sposobem na zyski w długim terminie

Poradniki Rzeczpospolitej Ekonomia

Globalne megatrendy sposobem na zyski w długim terminie

Neymar opuszcza boisko po ostatniej kontuzji

Neymar znów kontuzjowany. Czy wróci jeszcze do wielkiej piłki?