Ubezpieczenie OC przychodem członka zarządu

Uzyskają oni korzyść majątkową z tego tytułu, ponieważ nie będą zobowiązani do zapłaty składki na własne ubezpieczenie.

Tak orzekł WSA w Szczecinie 26 października 2011 (I SA/Sz 549/11).

Spółka zamierzała zawrzeć z towarzystwem ubezpieczeniowym umowę ubezpieczenia OC byłych, obecnych i przyszłych członków zarządu. Ochrona ubezpieczeniowa nie dotyczyłaby konkretnej osoby, ale dowolnej osoby fizycznej wchodzącej w skład organu spółki.

Zdaniem podatnika, występującego z wnioskiem o interpretację przepisów podatkowych, nie jest wówczas możliwe precyzyjne wskazanie osób fizycznych oraz długości okresu, przez który korzystałyby one z ochrony ubezpieczeniowej, a zatem nie ma podstaw do uznania, że członkowie zarządu osiągaliby z tytułu płaconej składki ubezpieczeniowej wymierny, zindywidualizowany przychód podlegający opodatkowaniu.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym stanowiskiem, twierdząc, że opłacenie przez spółkę składki ubezpieczeniowej w części przypadającej na poszczególnych członków zarządu będzie dla tych osób przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Wartość tego nieodpłatnego świadczenia można ustalić zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy w wysokości wartości opłaconej składki.

Sąd oddalił skargę, wskazując, że korzyścią majątkową dla członków zarządu będzie zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nieponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony, dlatego że to spółka pokryje koszt ubezpieczenia. Bez znaczenia jest, że w umowie ubezpieczenia członkowie zarządu nie będą wymienieni z nazwiska, spółka dysponuje bowiem ich danymi osobowymi.

W konsekwencji opłacana przez spółkę składka jest dla członków zarządu przychodem z tytułu wykonywanej funkcji, w rozumieniu art. 13 pkt 7 ustawy o PIT.

—Anna Jaroszewicz współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Maciej Rosłoński

Komentuje Maciej Rosłoński, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)

Zasadność wyroku WSA w Szczecinie budzi istotne wątpliwości. O ile bowiem można się zgodzić z opinią, że w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia po stronie ubezpieczonych występuje korzyść majątkowa, o tyle określenie konkretnej wysokości przychodu do opodatkowania wydaje się niemożliwe.

Ponieważ omawiane ubezpieczenie nie jest obowiązkowe, nie do końca słuszny jest argument, że opłacenie składki przez spółkę zwalnia członków zarządu z poniesienia kosztów ubezpieczenia, bo w przeciwnym wypadku byliby oni zobowiązani dokonać tej płatności we własnym zakresie.

Co więcej, nie ulega wątpliwości, że wykupienie polisy OC dla członków zarządu zabezpiecza w dużej mierze interesy samej spółki, chroniąc ją przed ewentualną niewypłacalnością tych osób w razie zaistnienia szkody. Podnoszone są także argumenty, że członkowie zarządu mogą odnieść korzyść majątkową w momencie wystąpienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem, a nie w momencie zapłaty składki.

Jednak to członkowie zarządu bezpośrednio podlegają odpowiedzialności cywilnej. Zatem w momencie zapłaty składki zostają oni objęci ochroną ubezpieczeniową wobec potencjalnych roszczeń spółki bądź osób trzecich. Ponieważ koszty polisy ponosi spółka, można zgodzić się z argumentacją sądu, że członkowie zarządu odnoszą w momencie zapłaty składki korzyść majątkową, gdyż zyskują ochronę ubezpieczeniową, nie ponosząc jednocześnie jej kosztów.

Niemniej, w myśl ustawy o PIT, za przychód, w przypadku świadczeń nieodpłatnych, może być uznane jedynie takie świadczenie, które podatnik faktycznie otrzymał (a nie tylko zostało mu postawione do dyspozycji), a ponadto, aby mogło ono zostać opodatkowane, niezbędne jest określenie konkretnej wartości świadczenia na rzecz danego podatnika.

Ustalenie tej wartości jest utrudnione w omawianym przypadku. Umowa obejmuje bowiem odpowiedzialność cywilną dowolnego członka zarządu w dowolnym momencie trwania ochrony, niezależnie od rotacji i różnic w zakresie obowiązków. Wprawdzie imienny skład zarządu jest znany w momencie zapłaty składki, jednak może on się zmienić w czasie trwania ochrony ubezpieczeniowej, przy czym taka zmiana, zgodnie z umową, nie spowoduje zmiany wysokości składki.

W związku z tym, ponieważ ochroną są objęci byli, obecni i przyszli członkowie zarządu, przy tej samej wysokości składki wysokość przychodu przypisanego do danej osoby mogłaby różnić się w czasie w zależności od składu zarządu.

Zatem arytmetyczny podział wysokości składki przez liczbę osób nie pozwala na przyporządkowanie danemu członkowi zarządu konkretnego, wymiernego przychodu, lecz jest tylko matematycznym uśrednieniem składki. Tym samym taki podział stoi w sprzeczności z zasadą opodatkowania przychodów rzeczywiście otrzymanych, co potwierdzają m.in. wyroki WSA w Szczecinie (I SA/Sz 49/11) i w Warszawie (III SA/Wa 804/09).

Zobacz także:

Dobra Firma

Podatki i księgi