Czy światu grozi recesja?

Kryzys rynku kredytów hipotecznych w USA nie tylko wstrząsnął systemem bankowym, ale także rynkiem kapitałowym. Trudno mówić o krachu, jednak inwestorzy giełdowi przyzwyczajeni do długotrwałej hossy boleśnie przeżywają straty z ostatnich miesięcy.

Publikacja: 18.01.2008 02:27

Pesymistyczne nastroje udzielają się też analitykom. Na jednym z biznesowych kanałów amerykańskich ze zdziwieniem usłyszałem opinię, na szczęście odosobnioną, że gospodarka USA wchodzi w recesję. Autor stwierdził, że PKB się nie obniża, ale są inne symptomy załamania, a w ogóle to nastroje są fatalne.

Wraca zatem problem definicji recesji. Obserwujemy co prawda pewną ewolucję w rozumieniu recesji, zwracamy dziś uwagę nie tylko na tempo wzrostu PKB, ale o recesji nie można mówić w warunkach niekwestionowanego wzrostu produkcji. Obecna sytuacja w USA w terminologii cykli koniunkturalnych określana jest jako spowolnienie wzrostu.

W podobny sposób niektórzy komentatorzy traktowali sytuację w Polsce na początku dekady. Mówiono, że co prawda krajowy PKB się nie obniżał przez dwa kolejne kwartały (tak się najczęściej postrzega recesję), ale w gospodarce transformującej się spowolnienie tempa wzrostu do 1 czy 2 proc. oznacza de facto recesję. Jak widać, słabo uzasadnione elastyczne podejście do definiowania recesji stosowane jest nie tylko w gospodarkach transformujących się, ale też w najbardziej rozwiniętych.

Pomijając to, czy w USA nadchodzi recesja, czy też nie, nie ulega wątpliwości, że zawirowania w gospodarce amerykańskiej wywołują reperkusje w gospodarce świata. W XX w. recesje światowe miały swój początek najczęściej w USA. Powstaje pytanie, czy w najbliższym czasie zadziała podobny mechanizm, to znaczy, czy niepokojące impulsy płynące zza oceanu zatrzymają rozpędzoną globalną gospodarkę. Warto przypomnieć, że jej tempo wzrostu w bieżącej dekadzie oscylujące wokół 5 proc. jest najwyższe od trzech dekad.

Nie można wykluczyć, że zmieniający się na naszych oczach układ sił w gospodarce światowej osłabił na tyle pozycję USA, że na dynamicznie rozwijających się rynkach wschodzących, głównie chińskim, trudności gospodarki amerykańskiej nie zrobią większego wrażenia. Na gospodarkę światową coraz mniejszy wpływ ma też dolar, choć pozostaje najważniejszą międzynarodową walutą.

Ale większe perturbacje gospodarcze niż te w Stanach niesie dalszy wzrost cen ropy, rosnąca inflacja w wielu krajach, a także zatrzymanie niezwykle wysokiego tempa wzrostu gospodarek wschodzących. Dla wielu teoretyków ekonomii zastanawiający jest brak cykliczności rozwoju gospodarki chińskiej. Nie jest odosobniony pogląd, że do recesji w Chinach dojdzie, sęk w tym, że nikt nie wie, kiedy to nastąpi.

Bohdan Wyżnikiewicz, wiceszef IBnGR

Opinie Ekonomiczne
Robert Gwiazdowski: Repolonizacja, czyli reupartyjnienie gospodarki
Opinie Ekonomiczne
Bogusław Chrabota: Tusku, nie ścigaj się z Trumpem
Opinie Ekonomiczne
Tusk odpowiada na Trumpa czy mówi Trumpem?
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Zamiast obniżać składkę zdrowotną, trzeba ją skasować
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Opinie Ekonomiczne
Bełdowski, Góral: Kowal zawinił, bank powiesili