Zarządzanie lokalami w ramach wspólnoty mieszkaniowej z reguły jest dla lokatorów tańsze i korzystniejsze niż korzystanie z usług zarządczych spółdzielni mieszkaniowych.
Właściciele mieszkań we wspólnocie mają prawo uczestniczenia w podejmowaniu decyzji dotyczących części wspólnych budynku, który zajmują. Nikt nie może narzucić wspólnotom wysokości pobieranego czynszu i innych składek. Jedynie za tak zwane media, czyli dostarczanie ciepła, wody i wywóz śmieci, muszą one zapłacić według stawki ustalonej jednostronnie przez dostawcę. Pozostałe opłaty, czyli zaliczka na pokrycie kosztów utrzymania części wspólnej oraz składka na fundusz remontowy, są ustalane przez właścicieli lokali na mocy podjętych przez nich uchwał.
Pobieranie czynszu wiąże się jednak nie tylko z gromadzeniem sporej ilości pieniędzy, ale też z ich nieustannym obrotem. Dlatego, by wspólnoty mogły sprawnie i jak najmniejszym kosztem zarządzać swoimi środkami, powinny mieć dopasowany do swoich potrzeb rachunek bankowy, na który właściciele lokali dokonują wpłat i z którego przelewane są płatności dla dostawców mediów. Możliwość założenia konta dla wspólnot mieszkaniowych oferują m.in. Bank PKO BP SA, PKO SA, Bank Ochrony Środowiska SA, Bank Pocztowy, Bank DnB Nord. Co ważne, często można wybierać spośród kilku rodzajów oferty dla wspólnot w danym banku. Na przykład w BOŚ znajdziemy Konto Wspólnota oraz Konto Wspólnota Plus. Bank oferuje też Konto Zarządca dla zarządców wspólnot mieszkaniowych. W ramach opłaty za Konto Wspólnota klient może korzystać m.in. z bezpłatnych wpłat gotówkowych do 500 zł dokonywanych przez właścicieli lokali na rachunek wspólnoty, prowadzenia rachunku bieżącego, dostępu do bankowości elektronicznej oraz z lokaty nocnej. W Koncie Wspólnota Plus otrzymujemy m.in. usługi: masowe płatności przychodzące, prowadzenie rachunku bieżącego i pomocniczego. Konto Zarządca pozwala natomiast m.in. na bezpłatne dokonywanie przelewów do ZUS i urzędu skarbowego, otrzymanie karty debetowej do rachunku bieżącego i korzystanie z lokaty nocnej. W każdej z tych ofert BOŚ Bank umożliwia korzystanie z limitu w rachunku bieżącym.
Przy okazji otwarcia rachunku bankowego warto przeanalizować również inne usługi, które dany bank oferuje wspólnotom mieszkaniowym. Coraz więcej instytucji finansowych ma w ofercie kredyty inwestycyjne lub na termomodernizację. Mimo że wspólnota jest jednostką, która nie ma osobowości prawnej, to dzięki zadeklarowanym wpłatom swoich członków ma zdolność kredytową akceptowaną przez banki. Ciekawym pomysłem dla wspólnot mieszkaniowych jest przede wszystkim kredyt termomodernizacyjny. Termomodernizacja polega na poprawieniu właściwości technicznych budynku tak, by w rezultacie „zużywał” on mniej energii. Zdaniem ekspertów nawet 15 proc. ciepła można zaoszczędzić tylko dzięki modernizacji instalacji centralnego ogrzewania w budynku. Kolejne 20 – 30 proc. zatrzymamy dzięki wymianie okien oraz dociepleniu ścian i dachu.
Starania o kredyt termomodernizacyjny trzeba rozpocząć od zamówienia audytu energetycznego. Wykaże on, ile ciepła budynek traci i jak zmieni się to po remoncie, określi najkorzystniejszy zakres inwestycji. Dzięki temu łatwo obliczyć, o ile obniżą się rachunki za ogrzewanie. Będziemy wtedy wiedzieć, na ile kwota uzyskana z oszczędności pomoże spłacić raty kredytu. Warto pamiętać, że termomodernizacja jest dofinansowywana ze środków budżetowych. – W przypadku wspólnot mieszkaniowych kredytem na termomodernizację sfinansować można nawet do 100 proc. inwestycji. Rozwiązanie kredytowe korzystne jest szczególnie ze względu na premię z Funduszu Termomodernizacji i Remontów. Premia w postaci umorzenia części pożyczonych środków wyniesie jednak nie więcej niż 20 proc. wartości kredytu i nie więcej niż 16 proc. kosztów poniesionych na realizację przedsięwzięcia. Nie może także przekroczyć dwukrotności rocznych kosztów oszczędności energii, jaką uzyskamy po wykonaniu inwestycji – mówi Anna Żyła, główny ekolog Banku Ochrony Środowiska.
