Rzeczoznawca-biegły ma prawo wiedzieć więcej

Taki wniosek płynie z wyroku, który zapadł 23 stycznia 2014 roku w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Białymstoku.

Rzeczoznawca majątkowy M.A., działający jako biegły sądowy zwrócił się do Prezydenta Miasta o wydanie wypisu z rejestru gruntów i budynków. Jak wyjaśnił, dokumenty te były mu potrzebne do oszacowania konkretnych nieruchomości na zlecenie komornika sądowego.

Prezydent wydał rzeczoznawcy jedynie wypisy uproszczone, które nie zawierały danych osobowych. Rzeczoznawca je odebrał, ale następnie złożył obszerne wyjaśnienie wskazujące interes prawny w otrzymaniu pełnych wypisów z uwagi na pełnioną funkcję biegłego sądowego.

Nie przekonało to, jednak organu, który odmówił wydania pełnych odpisów, tłumacząc, iż z przepisów prawa nie można wyprowadzić wniosku o posiadaniu przez rzeczoznawcę interesu prawnego do uzyskania z ewidencji wypisu zawierającego dane osobowe. – W szczególności nie wynika ten interes z faktu posiadania przez stronę statusu biegłego sądowego oraz z faktu działania na rzecz komornika sądowego – uznał zastępca Dyrektora Departamentu Geodezji Urzędu Miejskiego B., który wyjaśnił, iż interes ten, indywidualny i konkretny, rzeczoznawca powinien wykazać.

Decyzję odmowną utrzymał Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, którego zdaniem działanie rzeczoznawcy majątkowego w tej sprawie nie uprawniało go do otrzymania wypisu zawierającego dane osobowe, bowiem nie posiadał on w sprawie interesu prawnego, a jedynie faktyczny.

Sprawa trafiła do sądu administracyjnego. W skardze na decyzje Inspektora, M.A. podkreślił, że wielokrotnie w swoich pismach wskazywał, iż występuje w sprawie jako biegły sądowy (sporządzający opinię), a mimo to organ konsekwentnie nazywa go rzeczoznawcą majątkowym (sporządzającym operat), co świadczy o niedostrzeżeniu istotnych różnic między tymi profesjami.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku (sygn. akt II SA/Bk 861/13) nie podzielił stanowiska organów, że działanie rzeczoznawcy – biegłego sądowego na zlecenie komornika, nie uprawniało go do pozyskiwania z ewidencji gruntów i budynków danych podmiotowych. – Ustanowienie biegłym uprawnia bowiem po złożeniu przyrzeczenia do wydawania opinii na zlecenie sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze w sprawach karnych w zakresie tej gałęzi nauki, techniki, sztuki, rzemiosła a także innych umiejętności, dla której ustanowienie nastąpiło – przypomniał skład orzekający.

Dalej sąd zaznaczył, iż rzeczoznawca będący biegłym, powołany do oszacowania nieruchomości, do której została skierowana przez komornika egzekucja, nie działa w interesie prywatnego zleceniodawcy, ale w imieniu organu państwowego. Uzasadnia to istnienie po stronie biegłego interesu prawnego w zakresie bezpośredniego dostępu do danych ewidencyjnych pełnych, tj. przedmiotowych i podmiotowych.

WSA uchylił obie decyzje i stwierdził, że nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się wyroku.