Uchwycić współczucie

Naukowcom udało się po raz pierwszy zarejestrować w ludzkim mózgu pracę neuronów lustrzanych. To one odpowiadają za umiejętność odczuwania empatii

Publikacja: 19.04.2010 17:11

Uchwycić współczucie

Foto: Fotorzepa, Pio Piotr Guzik

Wielu badaczy uważa, że to właśnie te komórki nerwowe czynią nas ludźmi. Do ich uaktywniania się dochodzi nie tylko wtedy, kiedy wykonujemy jakąś czynność, ale również wówczas, gdy obserwujemy jej wykonywanie przez drugą osobę. Neurobiolodzy wierzą, że neurony lustrzane umożliwiają nam czytanie w umysłach innych ludzi oraz wczuwanie się w ich położenie. To dzięki nim jesteśmy w stanie na przykład odróżnić złośliwy grymas od szczerego uśmiechu.

Do tej pory naukowcy posiadali tylko pośrednie dowody na istnienie w ludzkim mózgu neuronów lustrzanych. Zmieniło się to za sprawą badań dr Itzhaka Frieda, profesora neurochirurgii i psychiatrii z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (UCLA) i jego ucznia, Roya Mukamela. Jako pierwszym udało się im uchwycić u ludzi neurony lustrzane „w akcji”. Zarówno pracujące w pojedynkę, jak i w skupiskach. Okazało się, że znajdują się one nie tylko w ośrodkach motorycznych mózgu – jak to podejrzewano do tej pory – ale również w ośrodkach zaangażowanych w widzenie i pamięć.

Wyniki obserwacji przedstawili na łamach pisma „Current Biology”.

Naukowcy zauważyli, że pewne podgrupy tych komórek zwiększają swoją aktywność podczas podejmowania przez człowieka aktywności, ale ją obniżają, kiedy ich właściciel jest tylko biernym obserwatorem.

– Przypuszczamy, że w ten sposób pomagają one w odróżnieniu aktywności własnej od podejmowanej przez innych ludzi – komentuje Roy Mukamel, główny autor badań.

To wnioski z podglądania pracy mózgu 21 pacjentów Medycznego Centrum im. R. Reagana przy UCLA. Byli oni leczeni na oporną odmianę padaczki. W ramach prowadzonej terapii założono im elektrody wewnątrzczaszkowe. Pacjenci zgodzili się na jednoczesne wzięcie udziału w badaniach dotyczących neuronów lustrzanych. W sumie naukowcy zaobserwowali u nich aktywność 1,177 komórek.

Wyniki tych badań dostarczą nie tylko wiedzy na temat samego funkcjonowania ludzkiego mózgu, ale mogą okazać się również pomocne w leczeniu autyzmu.

– Podejrzewa się, że zaburzenia działania neuronów lustrzanych mają związek z rozwojem tej choroby – mówi Mukamel. – Osoby na nią cierpiące mają bowiem problem nie tylko z komunikowaniem się z innymi ludźmi, ale również z odczuwaniem i okazywaniem współczucia.

Wielu badaczy uważa, że to właśnie te komórki nerwowe czynią nas ludźmi. Do ich uaktywniania się dochodzi nie tylko wtedy, kiedy wykonujemy jakąś czynność, ale również wówczas, gdy obserwujemy jej wykonywanie przez drugą osobę. Neurobiolodzy wierzą, że neurony lustrzane umożliwiają nam czytanie w umysłach innych ludzi oraz wczuwanie się w ich położenie. To dzięki nim jesteśmy w stanie na przykład odróżnić złośliwy grymas od szczerego uśmiechu.

Nauka
Zaskakujący eksperyment z dzikimi rybami. „Tak, jakby one nas studiowały, a nie odwrotnie”
Nauka
Wilki same się udomowiły? Ciekawy wynik matematycznej symulacji
Nauka
Zaskakujące odkrycie dotyczące jądra Ziemi. Co dzieje się w środku planety?
Nauka
"Ogromne konsekwencje" decyzji Donalda Trumpa. Wstrzymane badania nad HIV i malarią
Materiał Promocyjny
Współpraca na Bałtyku kluczem do bezpieczeństwa energetycznego
Nauka
Naukowcy: Olbrzymi podwodny wulkan może wybuchnąć przed końcem 2025 roku
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń