Rak płuc wykrywany na podstawie analizy próbek oddechu

Raka można wykrywać na podstawie analizy próbek oddechu

Publikacja: 28.12.2011 20:40

Rak płuc wykrywany na podstawie analizy próbek oddechu

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński Kub Kuba Kamiński

Możliwości takie stwarza nowa technologia, dzięki której da się wyróżniać w wydychanym powietrzu substancje powstające w płucach, w których rozwijają się komórki nowotworowe. Nad taką technologią pracują hiszpańscy naukowcy ze szpitala Donastia w San Sebastian.

Niektóre rodzaje nowotworów są szczególnie trudne do wykrycia we wczesnym stadium, rak płuc należy do najtrudniejszych. Objawy związane z tą chorobą są "banalne", podobne do objawów towarzyszących wielu niegroźnym, chwilowym niedomaganiom, jak np. kaszel – dlatego często przechodzą niezauważone i nie budzą obaw.

Chromatograf i spektrometr

Gdy są już uporczywe, z reguły świadczą o zaawansowanym stadium choroby, w którym na skuteczne leczenie często bywa zbyt późno.

Metoda opracowywana przez zespół ze szpitala Donastia umożliwia wyróżnienie w wydychanym powietrzu substancji powstających w płucach zaatakowanych nowotworem. W wydychanym powietrzu są setki różnych substancji, ale w przypadku raka koncentracja niektórych jest dużo wyższa niż u zdrowych ludzi. Hiszpańscy naukowcy analizują próbki wydychanego powietrza przy pomocy chromatografu gazowego. Jest to technika analityczna umożliwiająca ustalanie procentowego składu mieszanin związków chemicznych, w których występuje ich nawet kilkaset. Rezultaty porównują, używając dodatkowo spektrometru mas (urządzenie umożliwiające określanie rodzaju substancji na podstawie pomiaru stosunku masy do ładunku elektrycznego jonów). Te dwa pomiary pozwalają określić dokładną zawartość danej substancji w próbkach wydychanego powietrza. Dysponujący nimi onkolog potrafi na tej podstawie diagnozować, odróżniać próbki pochodzące od ludzi zdrowych i chorych.

Hiszpańscy naukowcy nie poinformowali jeszcze, na jak dużej grupie prowadzili testy i jaka jest ich skuteczność.

Nie są oni pionierami w tej dziedzinie. W 2009 roku zespół z brytyjskiego Keele University w Newcastle, współpracując z badaczami z Czeskiej Akademii Nauk, opracował metodę identyfikacji komórek nowotworowych na podstawie analizy składu chemicznego VOC (volatile organic compounds, lotnych związków organicznych) wydzielanych przez hodowane w warunkach laboratoryjnych, izolowane komórki nowotworowe. Do tego celu posłużył także spektrometr mas.

Pies pomoże

Rezultatem tego eksperymentu było stwierdzenie, że markerem przydatnym do takiej analizy jest stężenie aldehydu octowego, różne w przypadku komórek zdrowych i chorych – w przypadku tych ostatnich jest ono wyraźnie większe.

Prof. Felix Herth z Kliniki Uniwersyteckiej w Heidelbergu także pracuje nad sposobami wczesnego wykrywania raka płuc. Przeprowadził doświadczenia, które skłaniają do wniosku, że jest to możliwe przy pomocy tresowanych psów. W eksperymencie skorzystano z psów pochodzących z austriackiej hodowli – Werner Gleichweit, niegdyś treser policyjny, przygotowuje psy do celów ratownictwa i naukowych. Po pięciomiesięcznej tresurze psy wykryły raka płuc u 93 proc. spośród kilkuset chorych. Do testu potrzebny jest balonik nadmuchiwany przez człowieka i probówka z węglem. Powietrze z balonika wpada do probówki, zawarte w nim substancje reagują z węglem. Tak przygotowaną próbkę wącha pies.

Czy ta metoda znajdzie szerokie zastosowanie? Jest dość kłopotliwa. Może rozwiązaniem stanie się elektroniczny nos. Urządzenia takie znajdują już zastosowanie w winiarstwie, piwowarstwie i w przemyśle kosmetycznym.

Możliwości takie stwarza nowa technologia, dzięki której da się wyróżniać w wydychanym powietrzu substancje powstające w płucach, w których rozwijają się komórki nowotworowe. Nad taką technologią pracują hiszpańscy naukowcy ze szpitala Donastia w San Sebastian.

Niektóre rodzaje nowotworów są szczególnie trudne do wykrycia we wczesnym stadium, rak płuc należy do najtrudniejszych. Objawy związane z tą chorobą są "banalne", podobne do objawów towarzyszących wielu niegroźnym, chwilowym niedomaganiom, jak np. kaszel – dlatego często przechodzą niezauważone i nie budzą obaw.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
Nauka
Kiedy gospodarki są w szoku? Co i jak kształtuje cykle koniunkturalne
Nauka
Obraz, notatki na marginesach. Co staropolskie książki mówią o ich czytelnikach?
Nauka
Etiopskie kazania. Nieznane karty z historii zakodowane w starożytnym języku
Nauka
Niezwykły fenomen „mlecznego morza”. Naukowcy bliżej rozwiązania zagadki
Nauka
„Wpływ psów na środowisko jest bardziej zdradliwy niż się uważa”. Nowe wyniki badań