Największe dzieła polskiego kina w całej Polsce

Wystartowały już pierwsze takie imprezy. 8 marca w Gdyńskim Centrum Filmowym widzowie mogli wrócić do wspomnienia smutnego festiwalu z 2020 roku, który odbył się wyłącznie online z powodu epidemii Covidu. Z kolei 13 marca w Kinie Janosik w Żywcu ruszył przegląd „Kaskady pokoleniowe”, 14 marca w Windzie Gdańskim Archipelagu Kultury miało miejsce wydarzenie przygotowane wokół „Siły propagandy i cenzury”, a od 15 do 17 marca w Kinie Goplana w Połczynie Zdroju kinomani dyskutowali o „Sile kobiet”.

– 50-te urodziny Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych postanowiliśmy obchodzić przez cały rok i nie tylko w Gdyni, bo to przecież nasze wspólne święto — mówi jego dyrektorka artystyczna Joanna Łapińska.

Morze projektów

Idea narodziła się jeszcze przed poprzednią edycją FPFF we wrześniu 2024 roku. Potem były rozmowy z instytucjami finansującymi i partnerami, a na początku grudnia program został ogłoszony. Zakładał zrealizowanie 50 imprez promujących rodzime kino w różnych miejscach i ośrodkach. Stąd nazwa „50 na 50” czyli pięćdziesiąt przeglądów na pięćdziesięciolecie festiwalu.

Czytaj więcej

Film

Polskie Oscary: „Dziewczyna z igłą” bierze (prawie) wszystko

Film Magnusa von Horna dostał 11 Polskich Orłów, wyrównując rekord, jaki ustanowiło „Boże ciało”.

Mogły się zgłaszać kina, kluby dyskusyjne, domy kultury, biblioteki, mediateki, festiwale, uczelnie – nie tylko filmowe, instytucje kulturalne. Z własnymi programami, w których miały się znaleźć trzy seanse powiązane tematycznie. Każdy z zakwalifikowanych ośrodków mógł liczyć na wsparcie do 5 tysięcy zł. – na wynajem kopii, prelekcje czy sprowadzenie gości. 

Tak naprawdę organizatorzy 50 na 50 nie wiedzieli, jakiego rezultatu mogą się spodziewać. Tymczasem nadeszło blisko 60 zgłoszeń z całej Polski – od Sejn po Suchą Beskidzką. Od wschodu do zachodu kraju. Z dużych miast i małych miejscowości. 

— Ogromną przyjemność sprawiało mi czytanie tych projektów — przyznaje Łapińska. — Nasi partnerzy podeszli do tej inicjatywy bardzo kreatywnie. Zaproponowali ciekawe programy, w większości mocno zakorzenione w dzisiejszym czasie. 

Dlatego powstało właściwie 57 na 50. Instytucje finansujące projekt zdecydowały się podwyższyć swoje dotacje, by nie trzeba było nikogo odrzucić. 

— To jest opowieść o wolności, inności, o potrzebie dialogu. O niezbywalnych wartościach — podsumowuje Joanna Łapińska.

Ważne momenty festiwalu w Gdyni

Wszystkie projekty oparte są na filmach, które pokazywane były na gdyńskim festiwalu.

— Będziemy na przykład mówić o ważnych momentach z historii festiwalu, jak choćby wręczenie cegły przez dziennikarzy w 1977 roku Andrzejowi Wajdzie, gdy jury nie przyznało mu Złotych Lwów za „Człowieka z marmuru”. Mocno też wybrzmi idea buntu i oporu – mówi dyrektorka artystyczna. 

Niektóre tematy łączą się z tożsamością gospodarzy, są mocno osadzone w swoich regionach. Kino „Plon” w Hrubieszowie pokazując „Konopielkę” Witolda Leszczyńskiego, „Zimną wojnę” Pawła Pawlikowskiego i „Boże Ciało” Jana Komasy, zaproponuje dyskusję o kulturze ściany wschodniej, o pograniczu z wpływami polskiej, ukraińskiej i żydowskiej tradycji.

Opowieść o pograniczu przygotowuje też ośrodek z Sejn, który w Białej Synagodze pokaże „Sanatorium pod Klepsydrą” Wojciecha Hasa, „Żywot Mateusza” Witolda Leszczyńskiego i „Królika po berlińsku” Bartosza Konopki.

W Jarocinie odbędzie się przegląd „Na fali buntu. Filmowe echa wolności”, widzowie obejrzą tam „Falę” Piotra Łazarkiewicza, „Ostatni dzwonek” Magdaleny Łazarkiewicz i „Wodzireja” Feliksa Falka.