Śnieg i lód zimą to zjawiska normalne, ale wiążące się z obowiązkami po stronie właścicieli i zarządców nieruchomości, którzy muszą troszczyć się o dobry stan posesji. Oblodzone schody, śnieg zalegający na chodnikach, sople spadające z dachu – zimą rośnie ryzyko wyrządzenia innym szkód osobowych i rzeczowych.

Średnia wysokość roszczeń z tytułu szkód zimowych wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, ale zdarzają się też roszczenia dochodzące do kilkuset tysięcy złotych, związane z poważnymi uszkodzeniami  ciała. Odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej, szczególnie wtedy, gdy poszkodowany został człowiek, są bowiem coraz wyższe.

Przed finansowymi skutkami szkód wyrządzonych innym osobom chroni ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC). Na niektórych przedsiębiorców przepisy nakładają obowiązek posiadania polisy OC, inni sami decydują, czy ją wykupić.

– Ubezpieczenie powinni posiadać przede wszystkim właściciele nieruchomości, np. kamienicy, budynku biurowego lub przemysłowego, ale również najemcy nieruchomości, jeżeli na nich spoczywa obowiązek zadbania o należyty stan mienia – radzi Michał Krawczyk z Warty.

Posiadanie polisy OC ma jeszcze jeden plus: w razie zdarzenia to ubezpieczyciel bierze na siebie weryfikację zasadności roszczenia, zapewnia pomoc prawną oraz zleca wykonanie niezbędnych ekspertyz. Często posiadanie polisy OC wymagane jest też przy zawieraniu biznesowych umów.

Przy podpisywaniu umowy trzeba zwrócić uwagę na wysokość sumy ubezpieczenia. Określa ona, do jakiej wysokości ubezpieczyciel pokryje szkody. Cena polisy OC nie jest wysoka. Minimalna składka to kilkadziesiąt złotych rocznie. Ale niedroga polisa może nie zapewnić wystarczającej ochrony.

Składka za to ubezpieczenie jest uzależniona od wybranej przez klienta sumy gwarancyjnej, wysokości osiąganych przez klienta obrotów, rodzaju prowadzonej działalności, okresu ubezpieczenia, zakresu ubezpieczenia oraz indywidualnej oceny ryzyka.

Co musi właściciel nieruchomości

Obowiązkiem właściciela czy zarządcy nieruchomości jest utrzymanie w należytym stanie  zarówno budynku, jak i terenów, które bezpośrednio do niego przylegają.

– Polisa ubezpieczeniowa to nie jest zabezpieczenie przed śniegiem na dachu – podkreśla Magdalena Kanarek z Ergo Hestii. – Polisa jest na wypadek szkody, ale nie oznacza to, że klient nie musi odśnieżać podjazdów, usuwać śniegu z dachu itp.

Obowiązkiem właściciela jest uprzątanie chodnika z zanieczyszczeń, a także ze śniegu i lodu. Dotyczy to chodnika przylegającego bezpośrednio do posesji. Jeśli między granicą posesji a chodnikiem znajduje się trawnik czy pas zieleni, sprzątanie nie jest już obowiązkiem właściciela nieruchomości. Podobnie jest wtedy, gdy na samym chodniku zostało dopuszczone płatne parkowanie samochodów.

50 kilogramów może ważyć metr kwadratowy śniegu o grubości 15 centymetrów, dlatego tak ważne jest odśnieżanie dachu

Śnieg i lód powinny być usunięte z chodnika i składowane w takim miejscu, aby nie powodowało to zakłóceń w ruchu pieszych i pojazdów, a jednocześnie umożliwiało wywóz (należy to do obowiązków zarządcy drogi).

Jeżeli firma powierzyła te obowiązki pracownikowi, a on je zaniedbał, nie jest zwolniona z odpowiedzialności. Inaczej jest wtedy, gdy zadanie to zostało powierzone wyspecjalizowanemu podmiotowi. Wtedy za niedopełnienie obowiązków odpowiada ten podmiot.

Profesjonalny zarządca musi być ubezpieczony

Rozporządzenie ministra finansów nakłada na zarządców nieruchomości obowiązek posiadania polisy OC z minimalną sumą gwarancyjną 50 tys. euro.  Przedmiotem takiego ubezpieczenia jest odpowiedzialność cywilna ubezpieczonego wobec osób trzecich za szkody spowodowane przez ubezpieczonego w związku z wykonywanym zawodem lub prowadzoną działalnością. Składka zależy od wysokości wpływów zarządcy z tytułu czynności związanych z zarządzaniem nieruchomościami oraz od szkodowości.

Ubezpieczyciele oferują też zarządcom nieruchomości wykupienie pakietu ubezpieczeń.

– Dla właściwego zabezpieczenia swoich interesów właściciel lub najemca nieruchomości powinien wymagać od usługobiorcy okazania odpowiedniej polisy OC – radzi Michał Krawczyk.

Jak przypomina Agnieszka Rosa z PZU, przesłanki odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości (czyli sytuacja, gdy zarządca ponosi odpowiedzialność) to: szkoda osoby trzeciej (uszkodzenie ciała, uszkodzenie mienia), zawinione przez ubezpieczonego działanie lub zaniechanie (np. zaniedbanie polegające na nieodśnieżeniu chodnika, nieusunięciu zwisających sopli z dachu) i adekwatny związek przyczynowy między powstaniem szkody osoby trzeciej a działaniem/zaniechaniem ubezpieczonego.