4,9 proc. – tyle wyniosła średnia prognoza ekonomistów dla inflacji we wrześniu br., według ankiety „Rzeczpospolitej” i „Parkietu”. Mediana to 4,8 proc. Analitycy nie mają wątpliwości – roczna dynamika cen wyraźnie przyspieszyła względem sierpnia, gdy wyniosła 4,3 proc. Już tamten odczyt był najwyższy w tym roku, wrześniowy wyznaczy nowe maksimum. Ostatnio inflacja w Polsce wyższa była w grudniu 2023 r. (6,2 proc.). Szybki szacunek poda za wrzesień w poniedziałek, 30 września.
Inflacja w Polsce we wrześniu mocno w górę. Dlaczego?
Wśród przyczyn wyraźnego wzrostu inflacji we wrześniu ekonomiści wymieniają m.in. efekty bazy – czyli to, co obniżało dynamikę cen we wrześniu 2023 r., a teraz „wypada” już ze wskaźnika rocznego. – We wrześniu 2023 r. dość mocno spadły ceny w kategoriach „kultura i rozrywka” oraz „zdrowie”. Szacuję, że ten efekt doda do rocznego wskaźnika inflacji ok. 0,2 punktu procentowego. Pierwsze wiązało się z promocją w jednej z sieci streamingowych, drugie z wprowadzeniem darmowych leków dla wybranych grup społecznych przed wyborami. Teraz te czynniki się nie powtórzą, a wręcz serwisy streamingowe podwyższają ceny – komentuje Marcin Luziński, ekonomista Santander Banku. Wrześniową inflację szacuje na 4,8–4,9 proc. rok do roku.
Czytaj więcej
Depozyty gospodarstw domowych rosną, ale przede wszystkim tam, gdzie jest do nich łatwy dostęp: na rachunkach osobistych i kontach oszczędnościowych.
Do listy czynników, które mogły podbić inflację, Luziński dodaje także ceny żywności. – W tym roku miesięczny spadek cen żywności, blisko zera, będzie w mojej ocenie mniejszy niż przed rokiem, gdy wyniósł 0,4 proc. – szacuje.
– Rosną też inne ceny, choć już niekoniecznie szybciej niż przed rokiem – np. w sklepach odzieżowych zakończyły się wakacyjne wyprzedaże i weszła kolekcja wczesnojesienna. W przedszkolach opłaty zostały zwaloryzowane według wysokiej, zeszłorocznej stawki inflacji – ocenia też ekonomista Santander Banku. Stabilne z kolei, jak dodaje ekonomista BNP Paribas Marcin Kujawski, były ceny nośników energii. Prognoza jego zespołu dla szybkiego szacunku inflacji to 4,8 proc. rok do roku.
