Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 ratuje wydatki rządu, choć czerpie z długu

Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 miał pomóc w walce z pandemią, zamiast tego jego dług rozprzestrzenia się jak epidemia: na początku roku przekroczył już 220 mld zł.

Publikacja: 29.01.2025 14:23

Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 ratuje wydatki rządu, choć czerpie z długu

Foto: PAP/Leszek Szymański

Ponad 68 mld zł wpływów i prawie 53,4 mld zł wydatków. Takimi pieniędzmi dysponował w zeszłym roku Fundusz Przeciwdziałania Covid-19. Sprawozdanie z realizacji planu finansowego za zeszły rok przedstawił właśnie Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK), który zarządza funduszem.

Kolejny rok Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 wspomagał rząd w prowadzeniu polityki społecznej. 27 mld zł przeznaczono na realizację promes zawartych przy umowach z samorządami na inwestycje w ramach programów wymyślonych i prowadzonych przez rząd PiS: Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych oraz Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.

Prawie 21 mld zł zarządzał minister do spraw energii i przeznaczono je na różnego typu wyrównania, rekompensaty, dodatki związane z cenami energii. Prawie 5 mld zł kosztowały odsetki od sprzedanych w poprzednich latach obligacji. W zeszłym roku BGK uzyskał ponad 40,2 mld zł z emisji obligacji, w tym 13 mld zł z emisji krajowych obligacji i ponad 28 mld zł – z zagranicznych emisji obligacji. Po 12 mld zł Fundusz otrzymał z budżetu państwa oraz składek i odpisów na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny. 0,7 mld zł przekazały FPC-19 poszczególne resorty, ponieważ nie wykorzystały poprzednio otrzymanych pieniędzy.

Czytaj więcej

Przyszłość finansów publicznych rysuje się w ciemnych barwach

Deficyt „składany” Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 przekracza 220 mld zł

FPC-19 jest jednym z ponad dwudziestu funduszy, którymi zarządza Bank Gospodarstwa Krajowego. Wszystkie one nie są traktowane jako część budżetu centralnego, ich wydatki nie zwiększają więc ani wydatków ani deficytu budżetowego.

Gdyby wydatki FPC-19 były częścią budżetu centralnego, deficyt za ubiegły rok wyniósłby lub przekroczył 200 mld zł (deficyt budżetowy po listopadzie to prawie 142 mld zł). Są za to częścią finansów publicznych w rozumieniu unijnym, Pojawiają się więc w statystykach o sektorze instytucji rządowych i samorządowych (dług EDP, liczony według metodologii unijnej). Całościowy dług FPC-19 wyniósł więc na koniec zeszłego roku ponad 223 mld zł.

FPC-19 powołano w marcu 2020 r., jego nazwę poprzedni rząd odczytywał jednak szeroko: jest to bardziej fundusz do zadań kryzysowych niż bezpośrednio związanych z przeciwdziałaniem pandemii. Pieniądze przeznaczane były na programy rozwojowe, wypłatę bonu turystycznego czy od 2022 r. na wypłatę różnych rekompensat wynikających z wysokich cen energii elektrycznej i gazu.

Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 będzie istniał także w 2026 r.

W zeszłym roku trzy razy zmieniano plan finansowy funduszu, jednak w porównaniu do pierwszej wersji wydatki i wysokość emisji obligacji nie zmieniła się znacząco.

Rząd zaplanował, ze FPC-19 będzie istniał także w przyszłym roku. Ma mieć ponad 54 mld zł wpływów (w tym prawie 28,5 mld zł z budżetu i 25,6 mld zł – wpływów z emisji obligacji). Wydatki zaplanowano na 54,37 mld zł. W tym niespełna 26 mld zł przekazanych zostanie ministrom i szefowi KRUS na realizacje różnych zadań, a ok. 28,5 mld zł na obsługę obligacji. Za ponad 19 mld zł rząd chce wykupić obligacje, a 9 mld zł przeznaczyć na zapłacenie za odsetki.

Budżet i podatki
Przyszłość finansów publicznych rysuje się w ciemnych barwach
Materiał Promocyjny
Gospodarka natychmiastowości to wyzwanie i szansa
Budżet i podatki
Polski rząd zadłuża się w zawrotnym tempie
Budżet i podatki
Tajny wojenny budżet Kremla jest 4 razy większy od oficjalnego
Budżet i podatki
Czarne łabędzie dla finansów publicznych w 2025 r. Co może pójść nie tak?
Budżet i podatki
PKB per capita: Warszawa i okolice najbogatsze, najbiedniejsze lubelskie
Materiał Promocyjny
Wystartowały tegoroczne ferie zimowe