Budżet na obronność. Jak oszczędzić na zbrojeniach

Umiesz liczyć, licz na siebie

Jaki jest jeszcze sposób, by pieniądze na uzbrojenie wydawać efektywniej? Przede wszystkim bardziej ekonomicznie uzasadnione jest utrzymywanie własnej zbrojeniówki, która odprowadza podatki w Polsce i daje miejsca pracy Polakom, niż generowanie zysków koncernom ze Stanów Zjednoczonych czy wspominanej już Korei Południowej. Oczywiście, tych najbardziej zaawansowanych systemów, jak przeciwrakietowy Patriot czy samolot F-35, sami w całości nie wyprodukujemy. Nie ma się co oszukiwać, tu możemy być jedynie poddostawcami niektórych elementów. Ale już w obszarze produkcji pancernej, przy wytwarzaniu armatohaubic czy czołgów, możemy w ciągu kilku lat zbudować olbrzymie zdolności.

Czytaj więcej

Biznes

Koreańczycy już zyskali. Teraz czas na Polskę i krajowy przemysł zbrojeniowy

Podczas wizyty prezydenta Dudy w Korei Południowej fajerwerków nie było. Ale po podpisaniu umów na zakup uzbrojenia powoli materializuje się polsko-koreańska współpraca przemysłowa.

Jednak by to się wydarzyło, potrzebna jest wola polityczna w ministerstwach i pewna sprawczość w państwowym przemyśle zbrojeniowym. Niestety, przez prawie rok nowego rządu nie uświadczyliśmy w tym obszarze ani jednego, ani drugiego. A lepiej jest teraz zainwestować kilka miliardów złotych we własne zdolności (np. do produkcji amunicji), niż przez kolejne lata wydawać dziesiątki miliardów za granicą. Nie ma się co oszukiwać – to państwo, a nie prywatne podmioty, ma największy wpływ na rozwój zbrojeniówki, co widać chociażby w Stanach Zjednoczonych. To państwo poprzez dotacje i zamówienia steruje tym przemysłem. Niestety, państwo polskie dotychczas nie dorosło do roli sternika.

Wreszcie, by mieć silny rodzimy przemysł, trzeba składać w nim zamówienia. Duże zamówienia. Jeśli zakład wie, że przez najbliższe kilka czy wręcz kilkanaście lat będzie musiał wyprodukować setki czy nawet tysiące pojazdów danego rodzaju, to wtedy ma podstawę do inwestowania w swoje moce produkcyjne. Ale to można zrobić na podstawie dużych i wieloletnich zamówień. Podobnie jest z negocjowaniem licencji czy przenoszenia produkcji do Polski przez koncerny zagraniczne. Jeśli kupujemy naraz więcej i twardo negocjujemy, to możemy doprowadzić do tego, że to w Polsce powstaną zakłady, gdzie w przyszłości będziemy wydawać nasz budżet. Pewnym krokiem w tym kierunku są umowy ramowe, ale na razie ten mechanizm jeszcze nie doprowadził do stworzenia poważnych zdolności przemysłowych w Polsce.

Wydaje się więc, że sposobów na to, by efektywniej wydawać pieniądze na uzbrojenie, już na pierwszy rzut oka jest co najmniej kilka. Oczywiście, nie mam żadnych wątpliwości, że w resorcie obrony choćby ktoś się podrapał w głowę, by je wprowadzić w życie. Za to pocieszeniem dla ministra finansów może być to, że jest jeszcze inna szansa na zmniejszenie deficytu. Jak niesie wieść gmina, w tym roku najpewniej nie uda się w pełni zrealizować wydatków zaplanowanych w budżecie obronnym i Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. To oznacza, że nasze potrzeby pożyczkowe będą jednak nieco mniejsze, niż pierwotnie planowano. Nie jestem tylko przekonany, czy zmniejszanie dziury budżetowej w ten sposób to dobra wiadomość.