Doktor nauk ekonomicznych, adiunkt na wydziale finansów Uniwersytetu Notre Dame w USA
Michał Zator jest adiunktem na wydziale finansów Uniwersytetu Notre Dame w Stanach Zjednoczonych. W 2020 r. uzyskał tytuł doktora ekonomii w Kellogg School of Management na uniwersytecie Northwestern. Zajmuje się badaniami na pograniczu finansów przedsiębiorstw i gospodarstw domowych oraz ekonomii rynków pracy.
Na obecnym poziomie rozwoju praw pracowniczych jestem zdania, że dodatkowe mechanizmy tego typu powinny być sprawą umowy między pracownikiem i pracodawcą.
Wprowadzi to duże pole do nadużyć, a argumenty ekonomiczne (zwiększenie bodźców do pracy?) są mizerne, jeżeli tak czy inaczej mamy podatek dochodowy.
Przy obecnej konstrukcji systemu, np. istnienia emerytury minimalnej, ZUS pełni również funkcję redystrybucyjną. Nie ma powodu, dla którego przedsiębiorcy mieliby być wyłączeni z tego systemu. Przy zmianie funkcjonowania systemu (np. wypłacanie emerytury minimalnej z podatków, ZUS zaś wypłacałby dodatek do tej emerytury połączony z zebranymi składkami) byłbym zwolennikiem dobrowolności.
Jedną z głównych zalet 800+ plus jest to, że pomaga on rodzinom z 4+ dzieci funkcjonować przy jednym rodzicu pracującym, a drugim zajmującym się dziećmi i domem, co w takich rodzinach jest często społecznie i ekonomiczne racjonalne. Wprowadzenie obowiązku pracy dla obojga rodziców byłoby więc bardzo złym pomysłem. Obowiązek pracy dla jednego rodzica jest łatwiejszy do obrony, ale i tutaj widzę wiele potencjalnych komplikacji (samotni rodzice, rodziny z jedną osobą pracującą, która akurat traci pracę, czego negatywny efekt potęgowany byłby przez utratę 800+), z powodu których byłaby to moim zdaniem gra niewarta świeczki.
Co do zasady nie popieram łączenia świadczeń dla dzieci/rodziców z wymogiem pracy, jednak prawdopodobnie zasadne jest by wprowadzić mechanizmy, które ograniczą możliwość wykorzystywania 800+ przez imigrantów, którzy nie mają legalnego centrum interesów ekonomicznych w Polsce.
Nie wydaje mi się, by przy obecnym poziomie integracji gospodarczej i politycznej Polski z głównymi krajami strefy euro korzyści z przyjęcia euro przeważały nad kosztami w przewidywalnej przyszłości.
Nie jestem pewien, czy powinien tu być bezpośredni związek, bo praca przez cztery versus pięć dni na większości stanowisk obecnie raczej nie wpływa znacząco na sprawność w momencie przejścia na emeryturę. Co do samego wieku emerytalnego, krótsza praca będzie mniej przeszkadzać, jak również generować niższe składki, co będzie dawało bodźce, by później przejść na emeryturę. Jednak spodziewam się widzieć to raczej w indywidualnych wyborach (dorabianie na emeryturze) niż w systemowych rozwiązaniach.
W jakimś sensie jest to realne, ale nie uważam, że się to wydarzy. W zamian będzie rosła liczba stanowisk pracy, na których czas pracy jest bardziej elastyczny i dostosowany do aktualnych preferencji pracowników i pracodawców. Zamiast sztywno ustalonego czterodniowego dnia pracy spodziewałbym się raczej większej popularności możliwości elastycznego ustalania grafiku, pracy na 80 proc. etatu itp.
Osobiście uważam, że można już dokonywać niewielkich obniżek stóp. Ale jest to złożony problem i odpowiedź nie jest według mnie oczywista.
Uważam, że trafnie diagnozuje on pewne wyzwania, zwłaszcza w obszarze trudności z tworzeniem innowacyjnych firm i relacji handlowych z Chinami. Nie jestem jednak przekonany, że cokolwiek z tego wynika.
Wspólne emisje są możliwe i nie są złym pomysłem, jeśli miałyby finansować pewne konkretne ponadnarodowe inwestycje infrastrukturalne. Niezbyt wierzę, że mogą one z sukcesem finansować szerzej pojęty program poprawy konkurencyjności.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
