Doktor nauk ekonomicznych, adiunkt na University College London.
Łukasz Rachel jest adiunktem ekonomii na University College London (UCL) oraz członkiem Centre for Macroeconomics, Stanfordzkiej Grupy Eksperckiej ds. Sankcji na Rosję oraz grupy Dobrobyt na Pokolenia. W roku akademickim 2021/22 pracował na wydziale ekonomii na Uniwersytecie Princeton. Doktorat obronił w London School of Economics, gdzie ukończył także studia licencjackie i magisterskie z ekonomii. W roku 2017/18 był stypendystą Fulbrighta na Harvardzie. Od 2008 do 2021 r. pracował w Banku Anglii. Zajmuje się szeroko pojętą makroekonomią. Jego badania skupiają się m.in. na wzroście gospodarczym, wpływie technologii na rynek pracy oraz nierównościach dochodowych i majątkowych. Więcej na stornie https://sites.google.com/site/lukaszrachel/
Zgadzam się z tym stwierdzeniem, jeśli odnosi się ono do przyszłości. W średnim i dłuższym okresie stałość i intensyfikacja integracji w UE, a także decyzyjność Polski w ramach głównego nurtu UE, będą wymagały integracji w ramach unii walutowej.
Budżet już jest bardzo duży.
Teza wydaje się słuszna, jednak myślę, że pomija kwestie długoterminowego wzrostu produktywności i co za tym idzie wzrostu dochodów.
Chyba najlepiej ujmują to dwa raporty, jeden z ministerstwa Rolnictwa z 2019 r., a jeden z PIE. Cytuję za artykułem w "Rzeczpospolitej" z 29.09.2021:
„Akcesja do UE oznaczała dla polskiego rolnictwa istotną zmianę prawnych i ekonomicznych warunków funkcjonowania. Bilans obecności polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich w UE wypada zdecydowanie korzystnie".
„Obok dostępu do ogromnego rynku wewnętrznego UE systemy wsparcia przewidziane w ramach WPR odgrywają kluczową rolę w procesie przekształceń i rozwoju polskiej gospodarki żywnościowej. W żadnym innym regionie świata sektor rolny i rozwój obszarów wiejskich nie są tak wszechstronnie wspierane jak w Unii Europejskiej. Środki publiczne wydatkowane są bowiem zarówno na cele związane z funkcjonowaniem gospodarstw rolnych i gospodarki wiejskiej, jak i na cele związane z ochroną przyrody i klimatu, zapewniając tym samym podstawy do trwałego i zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce".
„Pozytywne efekty członkostwa odczuwają także mieszkańcy wsi. Ich nominalne dochody od 2004 r. wzrosły dwukrotnie. Istotnie zmniejszył się dystans rozwojowy między miastem a wsią zarówno pod względem poziomu infrastruktury, wyposażenia gospodarstw domowych, ale także dostępu do edukacji i innych usług".
"Warto podkreślić, że polska wieś i rolnictwo korzystały w analizowanym okresie nie tylko z budżetu WPR i związanych z tą polityką działań, ale i ze wsparcia funduszy strukturalnych i funduszu spójności UE".
„W latach 2004–2020 dochód rozporządzalny rolniczych gospodarstw domowych wzrósł nominalnie 3,4-krotnie. W tym samym czasie luka płacowa pomiędzy rolnikami a pracownikami zmalała z ponad 35 proc. do 4 proc."
To raczej duże gospodarstwa dostają proporcjonalnie wyższe dopłaty, co przy efektach skali (np. przy uwzględnieniu kosztów stałych) bardziej premiuje jednak właśnie te większe struktury. Poza tym około 1/4 funduszy to środki modernizacyjne, poprawiające konkurencyjność.
Wydaje mi się, że kluczem do zrównoważonego rozwoju i wyzwań klimatycznych w przyszłości będzie technologia. Duże gospodarstwa szybciej i łatwiej zaadoptują technologiczne rozwiązania (efekty skali, łatwość finansowania). Z drugiej strony niektóre badania pokazują, że konsolidacja małych gospodarstw w duże ośrodki rzeczywiście wiąże się z utratą różnorodności biologicznej (chociaż wnioski często nie są bardzo jasne).
Nie zgadzam się dlatego że na razie tego nie wiemy. Wcześniejsze fale automatyzacji doprowadziły do wzrostu nierówności, ale czy AI będzie działała tak samo? Możliwe, że nie. Wczesne badania pokazują że AI na obecnym etapie rozwoju najbardziej pomaga słabszym pracownikom, a tym najlepszym już mniej. Możliwe że AI będzie zastępowała kapitał ludzki, który teraz jest najlepiej opłacany (np. deweloperzy IT), a co za tym idzie wzrośnie relatywna cena miękkich umiejętności, empatii, itd. To może doprowadzić do spadku nierówności. Z drugiej strony AI może prowadzić do pogłębiania się efektu "superstar", gdzie najlepsi ludzie i firmy, w połączeniu z AI, będą powiększali swoją przewagę na rynku.
Tak, szczególnie że kapitał jest teraz dużo mniej opodatkowany niż praca i to trzeba zmienić.
Przy obecnej formie rozwoju tej technologii nie, trzeba się skupić na tworzeniu inkluzywnej gospodarki i zwiększaniu kompetencji. Jeśli kiedyś uda nam się wynaleźć AGI (artificial general intelligence), to może wtedy tak.
Oczywiście nie można mieć pewności, ale historycznie technologiczne bezrobocie nie było częstym zjawiskiem. Na przykład automatyzacja w ostatnich dekadach nie doprowadziła do wzrostu bezrobocia - dzisiaj na świecie jest więcej pracy niż kiedykolwiek wcześniej. Dzieje się tak dlatego, że nowe technologie, także SI, prowadzą zwykle do tworzenia się nowych zawodów czy nawet całych nowych sektorów. Poza tym wydaje się, że efekt technologii bardziej uderza w płace pracowników najbardziej przez te technologie zastępowanych, niż wpływa bezrobocie (jeśli już to wzrasta stopa nieaktywności).
Niekoniecznie, z tych samych powodów co powyżej. Poza tym, SI będzie mogła mieć większy wpływ w usługach niż w przemyśle.
Trzeba powiedzieć, że dzisiaj nikt nie wie jak duży wpływ będzie miała SI na produktywność, a każdy kto twierdzi inaczej nie docenia skali tej niepewności. Widełki wpływu na tempo wzrostu produktywności rok do roku wg. np. Goldman Sachs to od 0,1 do 3 punktów procentowych - to przedział, który zawiera wszystko od "w zasadzie bez wpływu" do "cudu technologicznego". Jakikolwiek by ten wpływ nie był, ponieważ jest to progres technologiczny, rozmiar gospodarki będzie się powiększał, jest więc oczywiste, że przy odpowiedniej redystrybucji będzie można, teoretycznie, rozlokować benefity tak, aby nikt nie stracił. Oczywiście w praktyce wygląda to zupełnie inaczej - taka redystrybucja jest bardzo trudna do wprowadzenia praktycznie i politycznie, a zmiany które powiększają rozmiar ekonomicznego tortu - automatyzacja, globalizacja, a teraz SI - tworzą zwycięzców i przegranych. Starania, aby do tej odpowiedniej redystrybucji dochodziło, to jedno z najważniejszych wyzwań w obliczu SI, szczególnie że nie jest jasne, czy SI będzie korzystne dla tych, którym teraz jest najciężej czy wręcz odwrotnie. Trzeba to badać i obserwować. Teoretycznie da się to zrobić. W praktyce może być ciężko.
Do pewnego stopnia, chociaż zdaję sobie sprawę z tego, że niski odsetek ojców w Polsce korzysta nawet z krótszych urlopów dostępnych już od dawna.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
