Przemiana banków będzie trwała

Pandemia i konieczność poszukiwania oszczędności spowodowały wzrost liczby użytkowników i transakcji cyfrowych. Dużo wskazuje na to, że odwrotu nie ma.

Aktualizacja: 01.09.2021 23:01 Publikacja: 27.08.2021 00:30

Przemiana banków będzie trwała

Foto: Adobe Stock

Polskie banki mogą się poszczycić dużymi zwyżkami w zakresie aplikacji mobilnych i płatności tego typu. O ile w 2020 r. wyjaśnieniem tego zjawiska była głównie pandemia i rygorystyczne ograniczenia poruszania się, o tyle w tym roku wiele wskazuje na to, że zachowania klientów mają bardziej trwały charakter.

Wielka cyfryzacja

Na przykład mBank na koniec czerwca miał już 2,42 mln aktywnych użytkowników aplikacji mobilnej, o blisko 150 tys. więcej niż na koniec 2020 r. i ponad 500 tys. więcej niż na koniec 2019 r. Udział aplikacji mobilnej w sprzedaży kredytów niehipotecznych urósł do 23 proc. w II kwartale z 20 proc. rok temu. Liczba zbliżeniowych płatności mobilnych urosła tylko przez kwartał aż o 36 proc. W Millennium liczba klientów korzystających jedynie z aplikacji mobilnej urosła przez rok o 15 proc., do 1,8 mln, a aż 63 proc. pożyczek uruchomili oni zdalnie. W ING Banku Śląskim aktywnych użytkowników aplikacji mobilnej przybyło przez rok o 18 proc. i w czerwcu było ich 2,1 mln. Użycie tylko tego sposobu do bankowania stosuje już 47 proc. klientów tego banku wobec 42 proc. rok temu. W II kwartale ING BSK sprzedał aż 81 proc. kredytów gotówkowych za pomocą kanałów internetowych.

To tylko parę przykładów jednych z najbardziej zaawansowanych cyfrowo banków w Polsce. Podobne trendy dotyczą także m.in. PKO BP, Pekao, Santandera czy BNP Paribas. Wniosek jest dla wszystkich z nich uniwersalny – klienci jeszcze chętniej korzystają z bankowości cyfrowej. Klienci dzięki cyfryzacji mogą wygodniej, szybciej i o dowolnej porze wykonać niemal już wszystkie rodzaje operacji bankowych za pomocą smartfona czy komputera. Dlatego maleje systematycznie liczba odwiedzin tradycyjnych placówek. Pandemia, przekładająca się na większą izolację społeczną w czasie lockdownów i na dalszą cyfryzację usług bankowych, tylko te trendy wzmocniła.

Mniejsza liczba odwiedzin powoduje, że banki zamykają kolejne oddziały. Presję do zamykania oddziałów zwiększa też spadek rentowności branży po cięciu stóp procentowych – konieczne jest szukanie oszczędności, aby neutralizować słabsze przychody. Bankowcy szacują, że jednostkowa interakcja klienta przez komputer czy smartfon jest około 20-krotnie tańsza od wizyty w oddziale (tu spore koszty są związane z lokalem i zatrudnionymi w nim pracownikami). Banki mają więc naturalny bodziec, aby kierować klientów w kierunku kanałów cyfrowych. Poza tym korzystają z tego także w inny sposób – zwiększa się ich zasób danych o klientach, a to cenna rzecz.

W I półroczu tego roku liczba placówek w polskim sektorze bankowym spadła o 490, do 11,17 tys. na koniec czerwca. Od końca 2019 r., czyli przez półtora roku, ubyło ich już 1,74 tys. Od końca 2012 r. zlikwidowano netto 4,2 tys. bankowych lokali – wynika z danych Komisji Nadzoru Finansowego. – Wydaje się, że eliminacja placówek w dotychczasowym kształcie będzie kontynuowana. Oddziały zazwyczaj są puste, coraz więcej spraw można załatwić przez internet – mówi Marcin Materna, dyrektor działu analiz w Millennium DM.

Jednocześnie banki muszą sporo inwestować w systemy IT, aby sprostać szybkiej transformacji. Ostatnie dane KNF wskazują, że polski sektor bankowy wydał na utrzymanie infrastruktury informatycznej w 2019 r. 1,5 mld zł, czyli o prawie jedną piątą więcej niż w 2016 r. Wydatki na innowacje IT poszły w tym czasie w górę o prawie 45 proc., do 1,68 mld zł. Prawdopodobnie wydatki na te cele będą spore także w kolejnych latach, bo zwiększa się skala banków. Te inwestycje powinny jednak przynieść oszczędności w przyszłości. – W zasadzie nie ma innej drogi do optymalizacji kosztów niż dalsza informatyzacja i zmniejszenie liczby oddziałów – dodaje Materna.

Efekt będzie trwały

Badanie Deloitte z końcówki 2020 r. pokazało, że 40 proc. klientów deklarowało, że używa bankowości mobilnej częściej niż przed wybuchem pandemii. Eksperci Bain & Company zwracają uwagę, że kluczowe pytanie dotyczy tego, czy pandemia trwale zmieniła zachowanie klientów i czy nie powrócą oni do starych zwyczajów po opanowaniu pandemii. Aby na nie odpowiedzieć, banki muszą obserwować, czy oferta produktów i usług dostępnych zdalnie satysfakcjonuje klientów.

Na początku tego roku były sygnały, że ta wymuszona przyśpieszona cyfryzacja niekoniecznie przełożyła się na wzrost zadowolenia klientów z oferowanych usług – niektórzy wciąż musieli udawać się do placówek, inni nie radzili sobie w cyfrowym świecie. Dlatego banki powinny priorytetowo potraktować wysiłki zmierzające do utrzymania świeżo pozyskanych użytkowników kanałów online, m.in. stosując specjalnie dla nich przygotowane oferty. Aby zapewnić klientowi bezproblemową, efektywną i przyjazną obsługę konieczne są kolejne przemyślane inwestycje w cyfrową infrastrukturę – podkreślają eksperci Deloitte.

Badania firmy Bain & Company wskazały, że jeśli klienci będą zadowoleni z jakości cyfrowej obsługi, to duża część z nich nie będzie chciała wracać do wizyt w placówkach. Dane świadczące o wielkim wzroście liczby mobilnych operacji w bankach także w ostatnich miesiącach, mniej dotkniętych ograniczeniami pandemicznymi, zdają się wskazywać, że klienci są zadowoleni i cyfryzacja będzie trwała.

Polskie banki mogą się poszczycić dużymi zwyżkami w zakresie aplikacji mobilnych i płatności tego typu. O ile w 2020 r. wyjaśnieniem tego zjawiska była głównie pandemia i rygorystyczne ograniczenia poruszania się, o tyle w tym roku wiele wskazuje na to, że zachowania klientów mają bardziej trwały charakter.

Wielka cyfryzacja

Pozostało 94% artykułu
Analizy Rzeczpospolitej
Na tle kondycji finansowej całego sektora TSL branża logistyczna wypada nieźle
Analizy Rzeczpospolitej
Perspektywy branży mają być lepsze, choć problemów nie ubywa
Analizy Rzeczpospolitej
Koszty na ostatniej mili będą obniżać pojazdy elektryczne
Analizy Rzeczpospolitej
Łańcuchy dostaw zbyt podatne na przerwanie
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Analizy Rzeczpospolitej
Online czy gotówką – zapłacić trzeba. Grunt, aby w terminie