Miasto mogło ustawić znaki B1 z tabliczką „nie dotyczy mieszkańców”

Stworzenie strefy ograniczonego ruchu - z jednoczesnym zezwoleniem wjazdu do tej strefy podmiotów wskazanych na tabliczkach pod znakami - jest zgodne z prawem.

Aktualizacja: 23.02.2019 21:49 Publikacja: 23.02.2019 11:14

Miasto mogło ustawić znaki B1 z tabliczką „nie dotyczy mieszkańców”

Foto: AdobeStock

Taki wniosek płynie z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 28 grudnia 2018 r. (sygn. akt III SA/Kr 927/18), który rozpatrywał skargę prezydenta miasta na zarządzenie wojewody małopolskiego.

Drogi nie na wyłączność jednej grupy

Sprawa dotyczyła zarządzenia wojewody z 18 czerwca 2018 r., w którym nakazał zmianę organizacji ruchu w Krakowie poprzez usunięcie na wlotach ulic: Bożego Ciała, Jakuba, Na Przejściu, Bartosza, Wąskiej oraz na placu Wolnica znaków „B-1" zakaz ruchu w obu kierunkach, tworzących tzw. strefę ograniczonego ruchu a zezwalających na wjazd do tej strefy podmiotów wskazanych na tabliczkach pod znakami, m.in. mieszkańców posiadających abonament postojowy. Zdaniem wojewody taki projekt organizacji ruchu naruszał obowiązujące prawo.

Czytaj także: Nowe znaki drogowe: strefa dla ekologicznych aut

Uzasadniając swoje stanowisko wojewoda wskazał, że drogi publiczne nie są budowane i utrzymywane na wyłączność jednej grupy użytkowników czy samorządu terytorialnego, ale w interesie wszystkich uczestników ruchu, którzy mają takie samo prawo do ich wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem. Przytoczył także art. 1 ustawy o drogach publicznych, stwierdzając, że z przepisu tego wynika, że drogi publiczne, co do zasady, powinny być ogólnodostępne, a ewentualne ograniczenia powinny wprost wynikać z zaistniałej potrzeby, i co najważniejsze, ograniczenia te muszą mieć charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy.

Wojewoda przyznał, że strefy ograniczonego ruchu same w sobie nie są nielegalne, bo są to w istocie drogi w części wyłączone z użytkowania, natomiast nielegalnym jest stosowanie w nich wyjątków, w szczególności dotyczących grup, określonych w sposób podmiotowy a nie przedmiotowy.

– Zastosowane w zatwierdzonym projekcie organizacji ruchu rozwiązania, powodując uprzywilejowanie określonych grup kierujących poprzez odniesienie do ich miejsca zamieszkania, de facto prowadzą do dyskryminacji związanej z możliwością odpłatnego uzyskania odpowiednich zezwoleń (abonamentów) – wskazał.

Zdaniem wojewody, drogi publiczne, co do zasady, powinny być ogólnodostępne, a ewentualne ograniczenia wynikające ze zdefiniowanych potrzeb muszą odnosić się do określonego rodzaju pojazdów (np. zakaz ruchu nie dotyczy pojazdów osobowych - wszystkich) a nie grupy użytkowników (zakaz ruchu nie dotyczy mieszkańców danego osiedla). Jak podkreślił, wydanie nakazu chroni interes publiczny, zbiorowy, obywatelski, przeciwstawiając go indywidualnym uprawnieniom wynikającym z przywilejów nadanych przez zarządcę drogi, do których nadania zarządca drogi nie posiada kompetencji.

Znak tworzy dla obywatela sytuację prawną

Zarządzenie wojewody zaskarżył do sądu administracyjnego prezydent Krakowa, domagając się jego uchylenia. W uzasadnieniu skargi podkreślił, że to znak drogowy tworzy dla obywatela sytuację prawną określonego zachowania. Taka sytuacja ma miejsce w opisywanej sprawie, dotyczącej ustawieniem kwestionowanych tabliczek. Prezydent zwrócił uwagę, że czynność umieszczenia tabliczek została poprzedzona zatwierdzeniem przez organ uprawniony projektu organizacji ruchu drogowego. W konsekwencji z chwilą zatwierdzenia projektu i przekazania go do realizacji, zachodziły podstawy prawne do umieszczenia ich we wszystkich projektach organizacji ruchu.

- Czynności te nie naruszają prawa albowiem jak wynika z art. 1 ustawy o drogach publicznych, z drogi publicznej może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych – wyjaśnił prezydent Krakowa.

W skardze powołał się na rozporządzenie ministra infrastruktury z 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. Z postanowień załącznika nr 1 do rozporządzenia wynika, że znaki zakazu stanowią podstawową kategorię znaków, którymi są wyrażane ustalenia dotyczące organizacji ruchu. Za ich pomocą można między innymi zamknąć lub ograniczyć wjazd pojazdów, zabronić wykonywania określonych manewrów np. skręcania lub wyprzedzania, wprowadzić ruch jednokierunkowy, a także ograniczyć lub zabronić zatrzymywania lub postoju pojazdów, a gdy istnieje potrzeba wyłączenia z zakazów prawnych uczestników ruchu lub rodzajów pojazdów, to należy stosować zwrot "Nie dotyczy...". Prezydent Krakowa, podkreślił, że napis na tej tabliczce konkretnie wyłączający rodzaj uczestników ruchu - jeśli istnieje taka potrzeba - jest sformułowaniem prawidłowym, przewidzianym postanowieniami wyżej przywołanego rozporządzenia.

Zróżnicowanie jest uzasadnione celami

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał, że skarga jest zasadna, i uchylił zarządzenie wojewody. Sąd odwołał się do uzasadnienia wprowadzenia Ograniczonej Strefy Ruchu, w którym wskazano, że zmiany w organizacji ruchu determinowane były dążeniem, miedzy innymi, do ochrony: środowiska, zarówno naturalnego, jak i społecznego; bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochrony zdrowia i dziedzictwa narodowego. WSA zauważył, że są wartości i zasady Konstytucji RP. Zastosowane regulacje bezpośrednio służą do osiągnięcia wskazanych celów, a także pozostają formą relatywnie najmniej intensywną pod względem władczego oddziaływania na prawa i wolności jednostki. – Nawet w przypadku uznania, iż zapisy Projektu stałej organizacji ruchu (...) prowadzą do nierównego traktowania podmiotów podobnych, to niniejsze zróżnicowanie jest uzasadnione celami, jakie mają być przy pomocy tego działania osiągnięte – uznał sąd.

Tym samym – zdaniem WSA – nawet w przypadku wyłączenia podmiotowego na danym obszarze, nie dochodzi do naruszenia zasady powszechności dostępu do dróg publicznych. Kryterium różnicowania pozostaje w racjonalnym związku z celem i treścią danej regulacji, waga interesu któremu różnicowanie ma służyć pozostaje w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostały naruszone w wyniku wprowadzonego zróżnicowania oraz kryterium pozostaje w związku z innymi wartościami, zasadami czy naruszeniami uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych.

Zdaniem WSA chybiony był również zarzut naruszenia prawa odnośnie znaków B-1, tworzących tzw. strefę ograniczonego ruchu a zezwalających na wjazd do tej strefy podmiotów wskazanych na tabliczkach pod znakami. I nie ma racji wojewoda, że zarządcy drogi nie mają uprawnień do wydawania zezwoleń innych niż wynikających z art. 64 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Sąd przypomniał, że rodzaje znaków drogowych i możliwych tabliczek dołączonych do tych znaków reguluje rozporządzenie ministrów infrastruktury i spraw wewnętrznych i administracji z 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych.

Sąd stwierdził, że wprowadzenie znaku zakazu ruchu B-1 „zakazu ruchu w obu kierunkach" z tabliczką „nie dotyczy mieszkańców", czyli z informacją precyzującą znaczenie znaku z dopuszczeniem odstępstwa od stosowania się do tego znaku – poprzez zamieszczenie na tabliczce tekstu o treści jak wyżej – jak to zastosował zarządzający ruchem – jest zgodne z prawem. Jak przy tym zaznaczono, napis na tej tabliczce konkretnie wyłączający rodzaj uczestników ruchu – jeśli istnieje taka potrzeba – jest sformułowaniem prawidłowym.

Orzeczenie nie jest prawomocne.

Sygnatura akt: III SA/Kr 927/18

Taki wniosek płynie z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 28 grudnia 2018 r. (sygn. akt III SA/Kr 927/18), który rozpatrywał skargę prezydenta miasta na zarządzenie wojewody małopolskiego.

Drogi nie na wyłączność jednej grupy

Pozostało 97% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów