Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Wkrótce standardy prewencji suicydalnej

Skuteczna ochrona zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży wymaga lepszej współpracy między różnymi instytucjami i zniesienia barier prawnych. Istotnym punkcie na mapie wsparcie dla najmłodszych jest szkoła.

Publikacja: 05.11.2024 12:42

Debata „Kondycja psychiczna dzieci i młodzieży w aspekcie zdrowotnym i edukacyjnym”

Debata „Kondycja psychiczna dzieci i młodzieży w aspekcie zdrowotnym i edukacyjnym”

Foto: Instytut Studiów Wschodnich

- Będziemy wprowadzać standardy prewencji suicydalnej dla nauczycieli i nauczycieli specjalistów – zapowiedziała Paulina Piechna-Więckiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Jak poinformowała, w przygotowaniu są również wytyczne dotyczące zawodu psychologa szkolnego, które mają doprecyzować kwestie tego, kim jest psycholog szkolny i w jakich warunkach powinien pracować. Na razie to „miękkie” wskazówki, które mają pomóc szkołom, zanim treść wytycznych zostanie przekuta w przepisy ustawy.

Zarówno wytyczne jak i standardy prewencji suicydalnej mają pojawić się jeszcze w listopadzie.

Szersza pomoc psychologiczna w szkołach

Podczas debaty „Kondycja psychiczna dzieci i młodzieży w aspekcie zdrowotnym i edukacyjnym” zorganizowanej przez Instytut Studiów Wschodnich wiceminister edukacji mówiła też o dotychczasowych rezultatach reformy związanej z pomocą psychologiczną w szkołach.

- Mamy 2 tys. etatów więcej. Nie jest to jeszcze stan idealny, ale (…) specjalistów jest więcej – powiedziała Piechna-Więckiewicz.

- Cała ta reforma i drugi etap standaryzacji obecności specjalistów w szkołach jest dla nas ważny nie tylko ze względu na psychologów. Budujemy też programy, szkolimy nauczycieli specjalistów – dodała.

Na kwestie systemowe w kontekście zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży zwróciła uwagę dr Aleksandra Lewandowska, konsultant krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży. - Cały czas brakuje nam współpracy międzyresortowej i ułożenia ścieżki opieki nad dzieckiem i nastolatkiem. Musimy mieć na uwadze, że inne zakresy odpowiedzialności i zadań są po stronie ochrony zdrowia, inne po stronie edukacji, inne po stronie resortu pracy, rodziny i polityki społecznej, a inne po stronie resortu sprawiedliwości – wskazała.

Jak podkreśliła, potrzebna jest współpraca międzyresortowa i zmiany na poziomie ustawowym, żeby nie dublować działań i zapewnić lepszy przepływ informacji na temat stanu zdrowia młodego pacjenta między różnymi podmiotami.  

Czytaj więcej

Nowy pomysł posłów KO: psycholog dla nastolatka nawet bez zgody rodziców

Sukces ośrodków środowiskowych

Przeprowadzone dotychczas zmiany systemowe związane z utworzeniem ośrodków środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży oceniła prof. Małgorzata Janas-Kozik, kierownik Katedry Psychiatrii i Psychoterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Jak podkreśliła, dokonana reforma to olbrzymi sukces.

Na pierwszym z trzech poziomów referencyjnych, które składają się na model systemu ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, a który stanowią ośrodki środowiskowe, nie potrzeba lekarza psychiatry – wskazała profesor. Dzięki takiemu rozwiązaniu – tłumaczyła – rodzice zgłaszają się po pomoc dla dziecka bez poczucia stygmatyzacji związanego z tym, że kierują się do psychiatry. W poradni środowiskowej czeka zaś na nich psycholog, psychoterapeuta i terapeuta środowiskowy dzieci i młodzieży. Wsparcie, którego kiedyś poszukiwali w szpitalu - na izbie przyjęć, teraz może być udzielone na I poziomie referencyjnym.

- Odkąd mamy I poziom referencyjny, zmniejszyła się liczba rehospitalizacji, ale wcale nie zmniejszyła się liczba dzieci na oddziałach całodobowych. Ten I poziom jest sitem, gdzie specjaliści wyłapują dzieci, które mogą mieć opiekę ambulatoryjną i te, które muszą trafić do opieki całodobowej – wyjaśniła prof. Janas-Kozik.

Prof. Janusz Heitzman z Instytutu Psychatrii i Neurologii zwrócił uwagę, że równie istotna, co pomoc w przypadku zaburzeń psychicznych, jest kwestia wychowania. – To, co w ostatnich latach zaczęliśmy obserwować, to niewydolności wychowawcza i zanik misji wychowawczej rodziny i szkoły – powiedział.

- Musimy odczarować problem zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży od nadmiernej medykalizacji – podkreślił. Jak zauważył, dzieci rozwijają się w poczuciu braku kompetencji, słabości i niemożności rozwiązywania swoich problemów. Dlatego jednym z zadań – m.in. w kontekście polskiej prezydencji w Radzie UE – jest profilaktyka. Chodzi o budowanie systemu, który będzie próbował dawać rozwiązania tak, aby nie dochodziło do ucieczki najmłodszych w uzależnienia i zamknięty świat Internetu, gdzie często spotykają się z hejtem i przemocą – tłumaczył prof. Heitzman.

- Będziemy wprowadzać standardy prewencji suicydalnej dla nauczycieli i nauczycieli specjalistów – zapowiedziała Paulina Piechna-Więckiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Jak poinformowała, w przygotowaniu są również wytyczne dotyczące zawodu psychologa szkolnego, które mają doprecyzować kwestie tego, kim jest psycholog szkolny i w jakich warunkach powinien pracować. Na razie to „miękkie” wskazówki, które mają pomóc szkołom, zanim treść wytycznych zostanie przekuta w przepisy ustawy.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Zdrowie
Nowy pomysł posłów KO: psycholog dla nastolatka nawet bez zgody rodziców
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Zdrowie
Bezpieczeństwo lekowe. Powstała lista kluczowych substancji
Zdrowie
Wszystkie alkohole powinny być traktowane tak samo. Debata
Zdrowie
Wypadanie włosów u kobiet nasila się z wiekiem. Czy można temu zapobiec?
Materiał Promocyjny
Strategia T-Mobile Polska zakładająca budowę sieci o najlepszej jakości przynosi efekty
Zdrowie
Co dalej z likwidacją porodówek? Będzie dodatkowe kryterium