Od 1 stycznia 2023 roku składki na ubezpieczenie zdrowotne nie będą opłacane za:
-
osoby pobierające rentę, którym przyznano rentę na podstawie przepisów o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz członków ich rodzin, jak również osoby, które utraciły wzrok w wyniku działań wojennych w latach 1939–1945 lub eksplozji niewypałów i niewybuchów pozostałych po tych działaniach, otrzymujące dochody z tytułu emerytury lub renty zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie odrębnych przepisów (zgłaszane z kodem tytułu ubezpieczenia: 25 10 xx, 25 11 xx);
-
żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową, pełniących terytorialną służbę wojskową, zawodową służbę wojskową w trakcie kształcenia, żołnierzy powołanych do służby w aktywnej rezerwie w dniach pełnienia tej służby, żołnierzy pasywnej rezerwy powołanych na ćwiczenia wojskowe w dniach odbywania tych ćwiczeń lub pełniących służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 11 10 xx);
-
uczniów w rozumieniu przepisów o systemie oświaty (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 21 10 xx);
-
dzieci przebywające w placówkach pełniących funkcje resocjalizacyjne, wychowawcze lub opiekuńcze lub w domach pomocy społecznej (zgłaszane z kodem tytułu ubezpieczenia 21 10 xx);
-
bezrobotnych niepobierających zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 09 11 xx);
-
niepobierających zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3–6 i ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 09 40 xx, 09 41 xx);
-
studentów i doktorantów (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 18 11 xx, 18 12 xx);
-
kombatantów i osoby represjonowane niepodlegające ubezpieczeniom społecznym w Rzeczypospolitej Polskiej lub niepobierające emerytury lub renty (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 22 10 xx);
-
działaczy opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych niepodlegające ubezpieczeniu społecznemu w Rzeczypospolitej Polskiej lub niepobierające emerytury lub renty (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 22 10 xx);
-
cywilne niewidome ofiary działań wojennych (zgłaszane z kodem tytułu ubezpieczenia 25 10 22, 25 10 23),
-
absolwentów, którzy odbywają w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowy staż, oraz osoby odbywające kursy języka polskiego lub kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim, o których mowa w przepisach odrębnych – nowy tytuł do ubezpieczenia (zgłaszanych z kodem tytułu ubezpieczenia 21 10 xx).
Zmiana przepisów oznacza, że począwszy od 1 stycznia 2023 r. płatnicy składek za wskazane grupy ubezpieczonych powinni zgłaszać te osoby do ubezpieczenia zdrowotnego na ZUS ZZA – jeśli powstał obowiązek podlegania tylko temu ubezpieczeniu lub na ZUS ZUA – jeśli osoby te będą podlegały ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu i wyrejestrowywać je z tych ubezpieczeń po ustaniu tytułu ubezpieczenia na ZUS ZWUA.
Płatnicy nie powinni składać za styczeń 2023 r. i kolejne miesiące raportów ZUS RCA za wskazane osoby, jeśli podlegają one wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Powinni natomiast złożyć za styczeń 2023 r. i kolejne miesiące raporty imienne ZUS RCA za wskazane osoby z rozliczeniem składek na ubezpieczenia społeczne i zerową składką na ubezpieczenie zdrowotne, jeśli osoby te podlegają ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu.
W przypadku gdy płatnik złoży jednak do ZUS raport imienny ZUS RCA ze wskazanym kodem tytułu ubezpieczenia i zerową/ pustą składką na ubezpieczenie zdrowotne, raport taki zostanie uznany za poprawny - wyjaśnia ZUS.