Jak przełamać polaryzację w Polsce? Wnioski z projektu „Polska rozmawia”

Czy można przełamać polityczną polaryzację w Polsce? Raport z niedawno zakończonego projektu „Polska rozmawia” jest podsumowaniem rozmów, które przeprowadzili wyborcy z różnych opcji światopoglądowych.

Publikacja: 05.07.2024 04:30

fot. Alicja Szulc/Fundacja Nowej Wspólnoty

fot. Alicja Szulc/Fundacja Nowej Wspólnoty

Foto: fot. Fundacja Nowej Wspólnoty

Nie ma chyba częściej używanego w polskiej polityce terminu, który ma opisać ją samą, jak „polaryzacja”.  Czy można ją przełamać, a przynajmniej obniżyć? Fundacja Nowej Wspólnoty w tym roku przeprowadziła projekt „Polska rozmawia”, którego celem było m.in. sprawdzenie, czy i na ile Polacy będą potrafili oraz chcieli rozmawiać ze sobą mimo podziałów. Fundacja opublikowała właśnie raport z tego projektu. 

Czytaj więcej

Wawrzyniec Smoczyński o projekcie "Polska rozmawia": Spotkają się osoby o różnych poglądach

Uczestnicy projektu mogli wysłuchać osobistych historii

Do rozmów ponad podziałami politycznymi w projekcie „Polska rozmawia” zgłosiły się 1122 osoby. Projekt wystartował na początku roku, a rozmowy (uczestnicy umawiali je samodzielnie) odbyły się w marcu tego roku. Specjalny algorytm wcześniej skojarzył rozmówców o odmiennych poglądach, a system umożliwił im wymianę danych kontaktowych, by już sami przeprowadzili spotkania online w dogodnym dla siebie terminie. 

W Polsce jest duża potrzeba rozmów w poprzek podziałów. Ludzie się jednak ich obawiają, bo polaryzacja dotarła już do relacji i rodzin

Wawrzyniec Smoczyński, współzałożyciel i prezes Fundacji Nowej Wspólnoty

Jakie są główne wnioski z tego przedsięwzięcia?  Głównych wniosków jest kilka. Pierwszy dotyczy tego, że w Polsce jest duża potrzeba rozmów w poprzek podziałów. Ludzie się jednak ich obawiają, bo polaryzacja dotarła już do relacji i rodzin  mówi nam Wawrzyniec Smoczyński, współzałożyciel i prezes Fundacji Nowej Wspólnoty. Zgodnie z przeprowadzonym później badaniem jakościowym i ilościowym (fundacja opublikowała ich pełne wyniki na swojej stronie internetowej) 80 proc. badanych uczestników było zadowolonych z rozmowy. „Byłam podniesiona na duchu, wręcz zainspirowana”  to opinia jednej z uczestniczek cytowana w raporcie.  Uczestnicy opowiadali sobie osobiste historie o tym, jak trudno jest przełamywać podziały polityczne. To druga obserwacja. Trzecia dotyczy tego, że w Polsce są ludzie otwarci na dialog niezależnie od światopoglądu. Nazywamy ich „budowniczymi mostów”  mówi nam Smoczyński.

W rozmowie nie chodzi o zmianę poglądów 

Co jeszcze wynika z projektu?  Jeśli stworzy się warunki do rozmów w poprzek różnic, to taka dyskusja jest możliwa. Oczywiście nie chodzi o to, by ludzie przekonywali się do zmiany poglądów, np. z liberalnych na konserwatywne, ale by wychodzili z własnych baniek, bo to obniża niechęć i polaryzację  dodaje Smoczyński. I zapowiada, że rozważana jest kolejna edycja tego projektu, a tymczasem Fundacja skupi się na kolejnej serii dialogów  spotkań w grupach 12-osobowych na różne tematy.  Takie spotkania Fundacja prowadziła przez ostatnie kilkanaście miesięcy. Będziemy to kontynuować  podsumowuje Smoczyński.

Rzeczy, które łączą rozmawiających

Analiza danych przedstawionych przez Fundację we wspominanym wcześniej raporcie pokazuje też spektrum tematów, których dotyczyły rozmowy. 48 proc. z nich dotyczyło sfery polityki i pieniędzy, 40 proc.  aborcji i antykoncepcji, 35 proc. – „dumy z Polski”, 31 proc. – kwestii migracji, 29 proc.  obecności Polski w Unii, 28 proc. – tematu 800+, a 23 proc.  spraw Kościoła.

93 proc. uczestników deklaruje, że same rozmowy przebiegły w miłej atmosferze

Mimo złożonych tematów aż 93 proc. uczestników (dane na podstawie ankiety, którą wypełniło 23 proc. wszystkich osób zapisanych do projektu, z czego połowa z nich przeprowadziła rozmowy) deklaruje, że same rozmowy przebiegły w miłej atmosferze, a średni czas samej rozmowy to 90 minut. Co więcej  i to być może jeden z najważniejszych wniosków  aż 76 proc. badanych zadeklarowało, że oprócz różnic są rzeczy, które łączą. „Umocniło się takie uczucie, że warto szukać tego, co nas łączy”  mówi cytowana jedna z uczestniczek badania. 

Nie ma chyba częściej używanego w polskiej polityce terminu, który ma opisać ją samą, jak „polaryzacja”.  Czy można ją przełamać, a przynajmniej obniżyć? Fundacja Nowej Wspólnoty w tym roku przeprowadziła projekt „Polska rozmawia”, którego celem było m.in. sprawdzenie, czy i na ile Polacy będą potrafili oraz chcieli rozmawiać ze sobą mimo podziałów. Fundacja opublikowała właśnie raport z tego projektu. 

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
Burze, deszcz i grad na wschodzie. „Zabezpiecz rzeczy, które może porwać wiatr”
Materiał Promocyjny
Dodatkowe korzyści dla nowych klientów banku poza ofertą promocyjną?
Społeczeństwo
Na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym anulowano czynności wyborcze rektora
Społeczeństwo
Bilety są sprzedawane z wielokrotnym przebiciem. Muzea ofiarami pośredników
Społeczeństwo
Rocznica Powstania Warszawskiego. Weterani misji przejmą pałeczkę od powstańców
Materiał Promocyjny
Lidl Polska: dbamy o to, aby traktować wszystkich klientów równo
Społeczeństwo
Warszawa: Aktywiści zablokowali ważną arterię. Utrudnienia