Kolegium przypomina, iż sędzia sądu administracyjnego rozstrzyga sprawy publiczne między państwem a obywatelem, a także ma obowiązek zagwarantowania prawa do rozpatrzenia sprawy przez niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. To powoduje, że sędziowie sądów administracyjnych „nie powinni brać udziału w procesie tworzenia prawa, zarówno w powołanych w tym celu komisjach, jak i jako autorzy opinii, niezależnie od otrzymywania z tego tytułu wynagrodzenia”. W uchwale z 24 lutego 2025 r. dodano, że stanowisko Kolegium nie dotyczy jedynie organów reprezentujących Naczelny Sąd Administracyjny.
Czytaj więcej
Od 20 lat sądownictwo administracyjne działa sprawnie, ale proponujemy pewne zmiany. Dostrzegam też problem statusu sędziów powołanych po 2018 r., ale musi się nim zająć władza ustawodawcza – uważa prof. Jacek Chlebny, prezes NSA.
NSA: sędzia administracyjny nie powinien wydawać opinii dla Sejmu, Senatu i rządu
Kolegium NSA apeluje do sędziów sądów administracyjnych o „rozwagę w deklarowaniu dodatkowej aktywności na rzecz władzy ustawodawczej lub wykonawczej oraz udziału w debacie o charakterze politycznym”. Podkreśla też, że sędzia nie tylko nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego, ale także prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów.
W uchwale przywołano zasadę trójpodziału władzy, która opiera się na założeniu odrębności i niezależności władzy sądowniczej od pozostałych władz. "Zasada ta stanowi dla sędziego gwarancję niezawisłości, a dla stron postępowania – gwarancję bezstronnego rozpatrzenia sprawy" - przypomina Kolegium.
Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego to jeden z organów NSA, obok Prezesa NSA oraz Zgromadzenia Ogólnego Sędziów NSA. Skład liczbowy Kolegium ustala Zgromadzenie Ogólne NSA (obecnie w kolegium jest trzynastu członków). Ono też wybiera członków Kolegium NSA i dokonuje zmian w jego składzie. Przewodniczącym Kolegium jest Prezes NSA (od lutego 2022 r. jest nim Jacek Chlebny). Kadencja Kolegium trwa trzy lata.
