Jak informowaliśmy w weekend na łamach rp.pl, Sąd Apelacyjny w Szczecinie uchylił wyrok skazujący na dożywocie Mariusza G., okrzykniętego w mediach "Krwawym Tulipanem", który miał zamordować trzy kobiety. Powodem była obecność w składzie orzekającym tzw. neosędzi. Orzekający w drugiej instancji sędzia Andrzej Olszewski przywołał wyroki Sądu Najwyższego z maja i listopada 2024 roku, w których SN stwierdził, że tzw. neosędziowie, powołani po 2017 roku, nie mają prawa orzekać. Przytoczył też fakty z zawodowego CV sędzi, powołanej na stanowisko sędziego sądu okręgowego przez nową Krajową Radę Sądownictwa w 2021 roku.
Do sprawy uchylenia prawomocnych orzeczeń ze względu na kwestionowanie statusu sędziów powołanych po 2018 r. odniósł się Sąd Najwyższy. W opublikowanym komunikacie podano, że w okresie 2022-2024 SN w 155 sprawach (w tym 129 wyrokach kasacyjnych) uchylił zaskarżone orzeczenie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania tylko z powodu składu sądu, który wydał to orzeczenie, bez jakichkolwiek zastrzeżeń co do merytorycznej jego poprawności. Wyroki te zostały uchylone ze względu na nienależytą obsadę sądu (art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.) dlatego, że przy ich wydaniu, w składzie zasiadał sędzia powołany po roku 2018. W samym tylko roku 2024 spraw takich było 120 (z czego 99 wyroków kasacyjnych).
Sąd Najwyższy: Często uchylane są wyroki, które zapadły za wyjątkowo groźne przestępstwa
W komunikacie stwierdzono, iż "wyroki takie są niezgodne z polskim porządkiem konstytucyjnym, w szczególności z powszechnie obowiązującym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2 kwietnia 2020 r. w sprawie U 2/20 uznającego za niekonstytucyjną tzw. uchwałę trzech połączonych izb Sądu Najwyższego, która zmierzała do stworzenia podstaw do dokonywania tego typu uchyleń”.
Podkreślono także, że "szczególnie bulwersujący jest fakt, że często uchylane są wyroki, które zapadły za wyjątkowo groźne przestępstwa, za które sądy powszechne orzekały bardzo surowe kary".
"Niekiedy też, w wyniku uchylenia wyroku, dochodziło do przedawnienia przestępstw, co oznacza, że sprawcy ci nigdy nie zostaną już za te czyny osądzeni” - dodano.