Wyroki karne wydane przez neosędziów coraz częściej uchylane. SN: Często chodzi o wyjątkowo groźne przestępstwa

Rośnie liczba spraw karnych, w których dochodzi do uchylenia prawomocnego orzeczenia tylko ze względu na kwestionowanie statusu sędziów powołanych po 2018 roku - informuje Sąd Najwyższy.

Publikacja: 28.01.2025 07:07

Wyroki karne wydane przez neosędziów coraz częściej uchylane. SN: Często chodzi o wyjątkowo groźne przestępstwa

Foto: Adobe Stock

mat

Jak informowaliśmy w weekend na łamach rp.pl, Sąd Apelacyjny w Szczecinie uchylił wyrok skazujący na dożywocie Mariusza G., okrzykniętego w mediach "Krwawym Tulipanem", który miał zamordować trzy kobiety. Powodem była obecność w składzie orzekającym tzw. neosędzi. Orzekający w drugiej instancji sędzia Andrzej Olszewski przywołał wyroki Sądu Najwyższego z maja i listopada 2024 roku, w których SN stwierdził, że tzw. neosędziowie, powołani po 2017 roku, nie mają prawa orzekać. Przytoczył też fakty z zawodowego CV sędzi, powołanej na stanowisko sędziego sądu okręgowego przez nową Krajową Radę Sądownictwa w 2021 roku.

Do sprawy uchylenia prawomocnych orzeczeń ze względu na kwestionowanie statusu sędziów powołanych po 2018 r. odniósł się Sąd Najwyższy. W opublikowanym komunikacie podano, że w okresie 2022-2024 SN w 155 sprawach (w tym 129 wyrokach kasacyjnych) uchylił zaskarżone orzeczenie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania tylko z powodu składu sądu, który wydał to orzeczenie, bez jakichkolwiek zastrzeżeń co do merytorycznej jego poprawności. Wyroki te zostały uchylone ze względu na nienależytą obsadę sądu (art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.) dlatego, że przy ich wydaniu, w składzie zasiadał sędzia powołany po roku 2018. W samym tylko roku 2024 spraw takich było 120 (z czego 99 wyroków kasacyjnych).

Sąd Najwyższy: Często uchylane są wyroki, które zapadły za wyjątkowo groźne przestępstwa

W komunikacie stwierdzono, iż "wyroki takie są niezgodne z polskim porządkiem konstytucyjnym, w szczególności z powszechnie obowiązującym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2 kwietnia 2020 r. w sprawie U 2/20 uznającego za niekonstytucyjną tzw. uchwałę trzech połączonych izb Sądu Najwyższego, która zmierzała do stworzenia podstaw do dokonywania tego typu uchyleń”.

Podkreślono także, że "szczególnie bulwersujący jest fakt, że często uchylane są wyroki, które zapadły za wyjątkowo groźne przestępstwa, za które sądy powszechne orzekały bardzo surowe kary". 

"Niekiedy też, w wyniku uchylenia wyroku, dochodziło do przedawnienia przestępstw, co oznacza, że sprawcy ci nigdy nie zostaną już za te czyny osądzeni” - dodano.

Czytaj więcej

Wyrok dożywocia dla "Krwawego Tulipana" uchylony. Powód? Neosędzia w składzie

W komunikacie podano też przykłady, kilku takich spraw z ostatniego czasu, m.in. w sprawie o sygn. akt II KK 47/24 obejmującej przestępstwa kwalifikowanego zabójstwa oraz rozboju, tylko z powodu składu sądu został uchylony wyrok orzekający karę 25 lat pozbawienia wolności i sprawę przekazano do ponownego rozpoznania. Wyrok uchylono również względem współsprawcy, który nie wnosił kasacji.

Jak informowaliśmy w weekend na łamach rp.pl, Sąd Apelacyjny w Szczecinie uchylił wyrok skazujący na dożywocie Mariusza G., okrzykniętego w mediach "Krwawym Tulipanem", który miał zamordować trzy kobiety. Powodem była obecność w składzie orzekającym tzw. neosędzi. Orzekający w drugiej instancji sędzia Andrzej Olszewski przywołał wyroki Sądu Najwyższego z maja i listopada 2024 roku, w których SN stwierdził, że tzw. neosędziowie, powołani po 2017 roku, nie mają prawa orzekać. Przytoczył też fakty z zawodowego CV sędzi, powołanej na stanowisko sędziego sądu okręgowego przez nową Krajową Radę Sądownictwa w 2021 roku.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawnicy
Bezkarny prokurator miał dostać milion złotych łapówki. Po decyzji SN może być ścigany
Materiał Promocyjny
Gospodarka natychmiastowości to wyzwanie i szansa
Służby mundurowe
Ile wyniosą podwyżki w służbach mundurowych w 2025 r. i jak będą rozdzielane?
Dane osobowe
NSA rozstrzygnął ważny spór: numery ksiąg wieczystych są danymi osobowymi
Prawo karne
Jak i kiedy doprowadzić Zbigniewa Ziobrę przed komisję ds. Pegasusa?
Materiał Promocyjny
7 powodów, dla których warto przejść na Małą Księgowość
Praca, Emerytury i renty
Najniższa krajowa w 2025 roku: Ile wynosi płaca minimalna? Kwoty brutto i netto
Materiał Promocyjny
Wystartowały tegoroczne ferie zimowe