Jarosław Gwizdak: Środowisko sędziowskie wie, kto ma problemy. Więc służby też

Środowisko sędziowskie w praktyce wie, kto ma finansowe problemy, kto pije za dużo, kto prowadzi się w sposób niejednoznaczny. Przypadek sędziego Tomasza Szmydta dowodzi, że mogą o tym wiedzieć również służby innych państw.

Publikacja: 11.05.2024 16:06

Jarosław Gwizdak: Środowisko sędziowskie wie, kto ma problemy. Więc służby też

Foto: PAP/Darek Delmanowicz

Wkrótce będę obchodził piątą rocznicę odejścia z sędziowskiego urzędu. Upływ czasu pozwala mi na nabranie koniecznego dystansu. Piszę dziś o zdarzeniach z przeszłości, które wciąż nie dają mi spokoju. Nie ukrywam, że wydarzenie, które wstrząsnęło polskim wymiarem sprawiedliwości zaraz po zakończeniu majowego weekendu AD 2024, skłoniły mnie do opowiedzenia tych historii

Czytaj więcej

Prokuratura stawia zarzuty byłemu sędziemu Szmydtowi. Grozi mu dożywocie

"Młody miał się sprawdzić i wykazać”. Skoczył z okna

Zacznijmy od kwietnia 2010 r., kiedy w jednym ze śląskich sądów wydarzyła się tragedia. Nowo mianowany asesor sądowy spóźniał się na salę rozpraw. Tego dnia miał mieć swoją kolejną sesję (wokandę, jak mawia się w innych rejonach Polski). Sesji miał od początku swojego urzędowania sporo. W wydziale pionu cywilnego, do którego trafił, nie stosowano żadnej taryfy ulgowej. Przeciwnie, „młody miał się sprawdzić i wykazać” – powtarzały starsze koleżanki po fachu.

O kolejnej w tygodniu sesji „młody” dowiedział się późnym popołudniem poprzedniego dnia. Zadzwoniła do niego przewodnicząca wydziału i poleciła, żeby przyszedł do sądu wcześniej, zapoznał się z aktami, a potem „skończył, co się da i resztę odroczył”.

Sesja miała się zacząć o godzinie 9:00. Protokolantka nie znalazła jednak asesora w jego gabinecie. Nie dotarł też na salę rozpraw. Spojrzała więc w jedno z okien, z którego widać było parking przed budynkiem sądu. Między samochodami ktoś leżał. Urzędniczka zaczęła krzyczeć.

Czytaj więcej

Sędzia Szmydt przyjął prezent od propagandysty. Symbol ten wykorzystuje rosyjska armia

To był asesor, który chwilę wcześniej wyskoczył przez okno trzeciego piętra.

Pogrzeb był piękny, ludzie płakali.

Nabożeństwo pogrzebowe zgromadziło kilkudziesięciu sędziów z całego obszaru apelacji. „Co za tragedia” – wzdychały co bardziej wrażliwe osoby. Kilka ukradkiem ocierało łzy. Kierownik szkolenia i prezes apelacji zapowiadali „podjęcie stosownych czynności”.

Czynności podjęto, nikogo nie pociągnięto do odpowiedzialności

Czynności podjęto, owszem. Prezesi wygłosili pogadanki do młodszych kolegów. Spotkało się i zapewne podjęło jakąś uchwałę kolegium sądu okręgowego. Kilka osób awansowało, nikogo nie uznano za odpowiedzialnego zaistniałej sytuacji.

Od tego czasu minęło kilka lat. W centrum innego śląskiego miasta średniej wielkości w samo południe czerwony SUV staranował samochód osobowy. Zza kierownicy wydostała się sprawczyni zdarzenia. Jakieś dwa lata wcześniej skończyła kadencję prezeski lokalnego sądu rejonowego. Alkomat został słusznie użyty przez przybyłych na miejsce funkcjonariuszy policji. Wyświetlacz pokazał promile.

Wydaje mi się jednak, że dotychczas nie najlepsza kondycja psychiczna sędziów uległa w ostatnich latach pogorszeniu

Korytarzowe szepty: „Chyba się nie nadaje, rzadko jest trzeźwy”

Niestety nikt nie użył alkomatu, gdy inny sędzia wpakował się do rowu świeżo kupionym sportowym samochodem. „Ma problem” – szeptano na korytarzach i w gabinetach. „Chyba się nie nadaje, rzadko jest trzeźwy” – dodawano ukradkiem. Wspomnianego sędziego to zdarzenie ze sportowym samochodem w końcu otrzeźwiło. Poddał się leczeniu odwykowemu, wrócił do sądu i w trzeźwości doczekał stanu spoczynku.

Ramy felietonu nie pozwalają mi opisać w tym miejscu wielu innych tego typu zdarzeń z udziałem polskich sędziów. Przygody obyczajowe, zadłużanie się ponad stan, problemy sąsiedzkie – chciałoby się napisać, że „sędzia też człowiek”. Wydaje mi się jednak, że dotychczas nie najlepsza kondycja psychiczna sędziów uległa w ostatnich latach pogorszeniu.

Powtórzę to, o czym piszę od lat: sędziom wciąż brakuje systemowej pomocy psychologicznej. Zwłaszcza po okresie wzmocnionego podziału środowiska, kampanii hejtu czy stosowania klasycznego mobbingu wobec niektórych sędziów wprowadzenie takiego systemu uważam za konieczne.

Czytaj więcej

Sprawa Tomasza Szmydta. Trzeba uszczelnić sądy i zabezpieczyć sędziów

Sędzia musi mieć dostęp do pomocy psychologa, jeśli tylko tego zapragnie

Środowisko nadal przecież w praktyce wie, kto ma finansowe problemy, kto pije za dużo, kto prowadzi się w sposób niejednoznaczny. Przypadek sędziego Tomasza Szmydta dowodzi, że mogą o tym wiedzieć również służby innych państw, w dodatku tych, które są nieprzyjazne Polsce.

Nie stawiam tutaj tezy, że „psycholog jest dobry na wszystko” – ale marzę, aby doczekać czasu, gdy sędzia będzie mógł skorzystać z pomocy psychologa, jeśli tylko tego zapragnie.

Dla dobra nas wszystkich.

Autor jest adwokatem, członkiem zarządu Fundacji INPiS, obywatelskim Sędzią Roku 2015 r.

Wkrótce będę obchodził piątą rocznicę odejścia z sędziowskiego urzędu. Upływ czasu pozwala mi na nabranie koniecznego dystansu. Piszę dziś o zdarzeniach z przeszłości, które wciąż nie dają mi spokoju. Nie ukrywam, że wydarzenie, które wstrząsnęło polskim wymiarem sprawiedliwości zaraz po zakończeniu majowego weekendu AD 2024, skłoniły mnie do opowiedzenia tych historii

"Młody miał się sprawdzić i wykazać”. Skoczył z okna

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Rzecz o prawie
Łukasz Guza: Instytucje, głupcze!
Rzecz o prawie
Jacek Dubois: O myleniu trybunału z kabaretem
Rzecz o prawie
Jarosław Gwizdak: Futbolowa gorączka i prawo
Rzecz o prawie
Grzebyk, Kuczyńska: Nie tylko Netanjahu. Co może Międzynarodowy Trybunał Karny?
Rzecz o prawie
Dariusz Szostek: Wreszcie cyfrowe dyplomy, cyfrowe świadectwa