Jak prowadzić postępowania ws. przestępstw motywowanych uprzedzeniami. Są wytyczne Adama Bodnara

Prokurator Generalny wydał wytyczne w zakresie prowadzenia postępowań o przestępstwa motywowane uprzedzeniami - poinformowała rzeczniczka prasowa Prokuratora Generalnego prok. Anna Adamiak. Do końca marca każdego roku Prokurator Krajowy będzie publikował aktualne statystyki postępowań dotyczących takich przestępstw.

Publikacja: 07.03.2025 18:08

Gdańsk, 14.12.2024. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar podczas spotkania pod hasłem "Prawnicy Soli

Gdańsk, 14.12.2024. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar podczas spotkania pod hasłem "Prawnicy Solidarności/Prawnicy Przyszłości!"

Foto: Adam Warżawa/PAP

dgk

Projekt Wytycznych został opracowany przez Zespół do spraw przeciwdziałania mowie nienawiści i przestępstwom motywowanym uprzedzeniami, powołany przez Prokuratora Generalnego Adama Bodnara. Wytyczne uzyskały pozytywną opinię Krajowej Rady Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. 

Przypomnijmy, że Sejm uchwalił w czwartek ustawę, która ma wzmocnić ochronę przed mową nienawiści i zaostrzyć odpowiedzialność za przestępstwa motywowane uprzedzeniami ze względu na wiek, niepełnosprawność, płeć oraz orientację seksualną.

- Ten rodzaj przestępczości wywołuje szczególnie szkodliwe skutki w społeczeństwie, ale przede wszystkim u osób pokrzywdzonych, uwzględniając, że w większości przestępstwa motywowane uprzedzeniami popełniane są w przestrzeni publicznej, w obecności tysięcy bądź milionów osób, będących świadkami tych zdarzeń - podkreśla prok. Adamiak.

Czytaj więcej

Zmiany w kodeksie karnym. Sejm uchwalił przepisy o przestępstwach z nienawiści

Nienawiść i polityka. Prokurator Generalny wskazał jak prowadzić śledztwa

Jak twierdzi rzeczniczka, wytyczne mają zapewnić jak najwyższy poziom profesjonalizmu w prowadzonych postępowaniach, co zwiększa skuteczność ścigania i zwalczania przestępstw z mowy nienawiści. Są wyrazem dostrzegania przez Adama Bodnara wagi problematyki związanej z tą kategorią przestępstw i zagwarantowania odpowiedniej reakcji organów powołanych do ich ścigania.

- Nie bez znaczenia dla zagwarantowania przez prokuraturę najwyższego poziomu merytorycznego i sprawności działania pozostaje to, że w ostatnich latach wiele z postępowań dotyczących tej kategorii przestępstw stało się przykładem politycznego oddziaływania – wskazuje rzeczniczka.

Zawarte w wytycznych wskazówki dotyczą m.in. prowadzenia czynności procesowych z udziałem osób pokrzywdzonych w taki sposób, by nie narażać na wtórną wiktymizację. Adam Bodnar postuluje sporządzenie każdorazowo wyczerpującego uzasadnienia w decyzjach kończących postępowania, w sposób zrozumiały dla odbiorcy niebędącego prawnikiem, z uwzględnieniem orzecznictwa europejskich trybunałów oraz dokumentów. Prokuratorzy powinni zawiadamiać organizację społeczną inicjującą postępowanie przygotowawcze o jego umorzeniu poprzez przesyłanie odpisu decyzji końcowej. Ma to pozwolić im na zapoznanie się z motywami postanowienia prokuratora. Wytyczne obejmują również sposoby pozyskiwania przez prokuratora dowodów o aktywności sprawcy przestępstwa, służących ujawnieniu innych, nie ujętych w zawiadomieniu czynów, a także ustaleniu pobudek jego działania. Wskazują na konieczność podejmowania przez prokuratora działań pozakarnych na końcowym etapie postępowania, poprzez kierowanie sygnalizacji i powiadomień, co może oddziaływać prewencyjnie na sprawcę oraz społeczeństwo. Zwracają uwagę na sposób gromadzenia tzw. dowodów elektronicznych i postępowanie z nimi.

Ujednoliceniu pracy prokuratorów prowadzących sprawy o przestępstwa z mowy nienawiści służą zamieszczone w Wytycznych zagadnienia materialnoprawne, a podnoszeniu poziomu pracy prokuratorów będzie służyć także opracowywany „Podręcznik metodyczny”.




Projekt Wytycznych został opracowany przez Zespół do spraw przeciwdziałania mowie nienawiści i przestępstwom motywowanym uprzedzeniami, powołany przez Prokuratora Generalnego Adama Bodnara. Wytyczne uzyskały pozytywną opinię Krajowej Rady Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. 

Przypomnijmy, że Sejm uchwalił w czwartek ustawę, która ma wzmocnić ochronę przed mową nienawiści i zaostrzyć odpowiedzialność za przestępstwa motywowane uprzedzeniami ze względu na wiek, niepełnosprawność, płeć oraz orientację seksualną.

Pozostało jeszcze 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo drogowe
Rząd zaostrza przepisy z powodu 1 procentu kierowców
Nieruchomości
Drzewo może rzucać cień na nieruchomość sąsiada? Ważne orzeczenie SN
Konsumenci
Prawo zatrzymania. Siedmiu sędziów SN orzekło korzystnie dla frankowiczów
Praca, Emerytury i renty
Lawina wniosków o rentę wdowią. Ministra zwraca uwagę na jeden szczegół
Materiał Promocyjny
Sześćdziesiąt lat silników zaburtowych Suzuki
Praca, Emerytury i renty
Dodatkowe pieniądze po 60. roku życia. Kto ma prawo do emerytury kapitałowej?