Reklama

Rośnie fala przestępczości. Karniści: trzeba uczyć w szkole o obronie koniecznej

Wraz z przemianami społecznymi i kryzysem ekonomicznym rośnie fala przestępczości. Specjaliści nawołują do uczenia również o prawie do obrony koniecznej.

Publikacja: 28.10.2022 07:23

Rośnie fala przestępczości. Karniści: trzeba uczyć w szkole o obronie koniecznej

Foto: Adobe Stock

We wrześniu na ul. Obozowej w Poznaniu doszło do tragicznego zdarzenia z udziałem kilkuosobowej rodziny i włamywacza, który, ugodzony nożem przez 50-letnią kobietę, zmarł w szpitalu. Poznańska prokuratura najpierw postawiła trzem członkom napadniętej rodziny zarzuty, ale na polecenie ministra Ziobry sprawę umorzyła.

Według sędzi Barbary Piwnik nadmierna kazuistyka tworzy chaos, a pamiętać trzeba, że choć z każdym rokiem przybywa osób z wyższym wykształceniem, coraz trudniej jest z powszechną wiedzą prawną.

– Już od szkoły podstawowej powinno się wprowadzać elementy nauczania prawa, konstytucji. Podejrzewam, że ci, którzy idąc w różnych marszach, krzyczeli ostatnio słowo „konstytucja”, najczęściej nie znali jej treści. Coraz mniej osób wykazuje się znajomością prawa. To zjawisko dotyczy nawet prawników. Kiedyś byli biegli z prawdziwego zdarzenia, potrafiący opiniować, i sędziowie, którzy słuchali wszystkich z uwagą, a dziś nawet funkcjonariusze policji uczą się prawa z seriali telewizyjnych o policjantach – mówi sędzia Piwnik.

Mecenas Jacek Dubois myśli podobnie.

– Gdybyśmy spytali, co to jest obrona konieczna, to poza sferą ludzi znających prawo z przyczyn zawodowych nie jest definiowalna. Było kilka takich precedensowych spraw, np. w latach 90., kiedy prokuratura po zdarzeniu takim jak w Poznaniu mimo wszystko stawiała zarzuty. Doprowadzono wtedy do tego, że ludzie zaczęli się bać bronić, bo bezpieczniej było uciec, niż komuś się przeciwstawić – komentuje adwokat.

Reklama
Reklama

Jak uważa, klarowny przepis z tamtych czasów zderzał się z orzecznictwem.

Obrona konieczna jest kontratypem. Istnieje w prawie od dawna i dotyczy sytuacji, kiedy sprawca czynu zabronionego mimo wypełnienia znamion przestępstwa nie ponosi odpowiedzialności z powodu nadzwyczajnych okoliczności. Obywatel bowiem nie musi się wycofywać i ustępować brutalniejszemu czy silniejszemu.

– Mamy do czynienia z tzw. pojęciem nieostrym, bo przekroczenie granic obrony koniecznej nie może być rażące, a to słowo każdy prokurator może zinterpretować w inny sposób – mówi prokurator Piotr Kosmaty.

Czytaj więcej

Nowe przepisy określające granice obrony koniecznej

Działając w afekcie, można jednak błędnie ocenić sytuację, dlatego eksperci nie są za tym, aby w polskich domach dysponowano bronią tak powszechnie jak np. w USA.

– Co innego strzelanie do tarczy, a co innego do człowieka. Pamiętajmy, że jeśli ktoś wyjmie broń, to przestępca będzie od niego szybszy. Jeśli popełnimy błąd i zabijemy niewinnego człowieka, który wszedł na naszą posesję, to pamiętajmy, że największą karą jest nasze sumienie – stwierdza sędzia Piwnik. Zachęca zatem do zapisywania się np. na kursy samoobrony. – Zamiast non stop patrzeć w telefon, idź na kurs samoobrony. Przygotuj się na to, że możesz stać się obiektem ataku. Ta uwaga dotyczy również mężczyzn – dodaje.

Reklama
Reklama

Według sędzi przemiany społeczne z ostatnich miesięcy, w związku z sytuacją za wschodnią granicą, mogą niedługo sprawić, że pojawi się nowa przestępczość. Dlatego trzeba uczyć społeczeństwo prawa, mając na uwadze, że powiększyło się o dodatkowe jednostki i grupy wychowane w innej tradycji, kulturze i systemie prawnym.

– Konflikt zbrojny tuż za wschodnią granicą, która dodatkowo jest granicą Unii Europejskiej, sprawia, że przestępczość zorganizowana innych krajów jest zainteresowana Polską – dodała.

Zawody prawnicze
Notariusze zwalniają pracowników i zamykają kancelarie
Spadki i darowizny
Czy darowizna sprzed lat liczy się do spadku? Jak wpływa na zachowek?
Internet i prawo autorskie
Masłowska zarzuca Englert wykorzystanie „kanapek z hajsem”. Prawnicy nie mają wątpliwości
Prawo karne
Małgorzata Manowska reaguje na decyzję prokuratury ws. Gizeli Jagielskiej
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama