KE zdecydowała: „Tarcza Wschód” w Białej Księdze. Co to oznacza?

„Tarcza Wschód” – projekt umacniania wschodniej granicy Polski i wschodniej flanki NATO – została wpisana przez Komisję Europejską do tzw. Białej Księgi na temat obronności. Oznacza to, iż projekt uznano za obszar krytyczny w zwiększaniu zdolności obronnych Europy.

Publikacja: 19.03.2025 15:08

Pierwszy wybudowanym odcinek Tarczy Wschód, na granicy polsko-rosyjskiej w okolicach miejscowości Dą

Pierwszy wybudowanym odcinek Tarczy Wschód, na granicy polsko-rosyjskiej w okolicach miejscowości Dąbrówka

Foto: PAP/Tomasz Waszczuk

adm

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała, że plan dozbrajania Europy przewiduje zaciągnięcie przez Unię Europejską pożyczek w wysokości 150 mld euro na projekty związane z umacnianiem obronności państw UE, a także poluzowanie dyscypliny budżetowej państw członkowskich w zakresie wydatków obronnych i możliwość przesuwania środków w ramach unijnego budżetu. Wśród „krytycznych obszarów” wymagających wzmocnienia w ramach dozbrajania Europy, znalazły się między innymi obrona powietrzna i przeciwrakietowa, systemy artyleryjskie, amunicja oraz „Tarcza Wschód”. 

„Tarcza Wschód” krytycznym obszarem w dozbrajaniu Europy

W tzw. Białej Księdze, przedstawionej w środę przez KE, zaznaczono między innymi, że obecność amerykańskich sił zbrojnych w Europie przyczyniła się do jej uzależnienia od USA. „Nadmierne poleganie na ochronie ze strony Stanów Zjednoczonych osłabiło zdolność Europy do samoobrony i jej autonomię działania we własnym sąsiedztwie. Jedynym sposobem na przezwyciężenie tej zależności jest rozwijanie niezbędnych zdolności poprzez wspólne europejskie projekty (...), szczególnie teraz, gdy Stany Zjednoczone rozważają zmianę podejścia” – czytamy. 

Czytaj więcej

Tarcza Wschód. Fakty i mity o umocnieniach przy wschodniej granicy

Komisja Europejska wskazała siedem obszarów, w których Unia Europejska ma duże braki, a których wypełnienie uznaje za kluczowe dla wzmocnienia obronności. Są to: obrona powietrzna i przeciwrakietowa, systemy artyleryjskie, amunicja i pociski, drony i systemy antydronowe, mobilność wojskowa, wykorzystanie sztucznej inteligencji, innowacyjnych technologii w obronności, a także strategiczne czynniki wspomagające zdolności obronne i ochrona infrastruktury krytycznej. To właśnie w ramach ostatniego z obszarów wymieniono „Tarczę Wschód dla ochrony granicy lądowej”.

Polska już wcześniej zabiegała o to, by „Tarcza Wschód” znalazła się w tzw. Białej Księdze – miało to bowiem otworzyć drogę do finansowania tego projektu przez UE. 

W przedstawionym w środę dokumencie projekt nazwano „godnym rozważenia”. Jak zaznaczono, „Tarcza Wschód stanowiłaby zintegrowany system zarządzania granicami lądowymi, który ma na celu wzmocnienie zewnętrznej granicy lądowej UE z Rosją i Białorusią przed zagrożeniami militarnymi i hybrydowymi". Dodano też, że projekt „obejmowałby kompleksowy zestaw barier fizycznych, rozwój infrastruktury i nowoczesne systemy nadzoru”. 

Co zakłada „Tarcza Wschód” i czy projekt sfinansuje UE? 

Projekt „Tarcza Wschód" zakłada m.in. budowę fortyfikacji oraz wykorzystanie naturalnych przeszkód terenowych. Budowa umocnień na odcinku ok. 800 kilometrów, wzdłuż wschodniej i północnej granicy Polski, obejmie kluczowe województwa – pomorskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie, podlaskie i podkarpackie. Już w tym roku rozpocząć się ma budowa pierwszych elementów „Tarczy Wschód” na granicy północnej i wschodniej Rzeczypospolitej Polskiej.

Czytaj więcej

Tarcza Wschód – bariera przeciw Rosji ma powstać w cztery lata. Czy zadziała?

Polska oraz inne kraje wspierające „Tarczę Wschód” mają teraz pół roku, by przedstawić konkretny projekt Komisji Europejskiej. Oceni ona wówczas, czy projekt taki spełnia warunki. Zapis w tzw. Białej Księdze nie przesądza więc unijnego finansowania. Co istotne, przy współudziale UE w finansowaniu projektu nie chodzi o granty, lecz o niskooprocentowane pożyczki.

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała, że plan dozbrajania Europy przewiduje zaciągnięcie przez Unię Europejską pożyczek w wysokości 150 mld euro na projekty związane z umacnianiem obronności państw UE, a także poluzowanie dyscypliny budżetowej państw członkowskich w zakresie wydatków obronnych i możliwość przesuwania środków w ramach unijnego budżetu. Wśród „krytycznych obszarów” wymagających wzmocnienia w ramach dozbrajania Europy, znalazły się między innymi obrona powietrzna i przeciwrakietowa, systemy artyleryjskie, amunicja oraz „Tarcza Wschód”. 

Pozostało jeszcze 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
USA czy Europa? W sprawie pomocy dla Ukrainy Polska będzie musiała wybrać
Polityka
Turcja: Rywal Recepa Tayyipa Erdogana zatrzymany przez policję
Polityka
USA zrezygnują z dowodzenia siłami NATO w Europie?
Polityka
Niemcy: Wielkie fundusze na obronę uchwalone
Materiał Promocyjny
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Polityka
MAGA szuka następcy Trumpa. Jest już kandydat
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń