Kto spłaca swój podatek z zeznania rocznego w ratach, nie przekaże 1,5 proc. OPP

Podatnik, który ma zaległość z rocznego PIT i spłaca ją za zgodą fiskusa w ratach, nie przekaże swojego 1,5 proc. wybranej organizacji pożytku publicznego.

Publikacja: 14.03.2025 18:28

Kto spłaca swój podatek z zeznania rocznego w ratach, nie przekaże 1,5 proc. OPP

Foto: Adobe Stock

Rozliczenia podatku dochodowego za 2024 r. idą już pełną parą. To też czas, w którym podatnicy mogą skorzystać z jednego z ważniejszych przywilejów, jakie dał im ustawodawca, czyli decydowania o przekazaniu 1,5 proc. PIT na szczytny cel. Niestety, nie zawsze jest to dopuszczalne. Potwierdza to jeden z najnowszych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). 

Kto może przekazać swoje 1,5 proc. podatku?

Sprawa była o tyle nietypowa, że dotyczyła gigantycznej kwoty, która wynikała z rocznego PIT-38 za 2019 r. Podatnik złożył je ciut po terminie, bo 5 maja 2020 r. A wykazany w nim podatek wynosił prawie 82 mln zł. Mężczyzna jeszcze tego samego dnia wystąpił o rozłożenie tej zaległości na 24 raty. Fiskus na to przystał. Schody zaczęły się, gdy pod koniec lipca 2021 r. podatnik zwrócił się do skarbówki z prośbą o przekazanie wówczas 1 proc. podatku – obecnie jest to 1,5 – na rzecz wskazanej przez siebie w zeznaniu PIT-38 organizacji pożytku publicznego (OPP). A było to niebagatelne 815 322,30 zł. 

Czytaj więcej

Zamiast 1 proc. na szczytne cele przekażemy 1,5 proc. PIT

Fiskus odmówił przelania tych środków na szczytny cel. Tłumaczył, że podatnik nie spełnił ustawowego warunku do przekazania 1 proc. wskazanej organizacji. A to dlatego, że nie wpłacił podatku należnego wynikającego z zeznania rocznego w terminie dwóch miesięcy od upływu terminu do jego złożenia. Sama decyzja rozkładająca na raty zaległość podatkową nie stanowi zaś podstawy do przekazania 1 proc. podatku należnego.

Mężczyzna z tym się nie zgodził, ale jego odwołanie nic nie dało. Fiskus dalej zasłaniał się przepisami. Zaznaczył, że ustawodawca tak sformułował art. 45c ustawy o PIT, aby nie było wątpliwości, jakie obowiązki spoczywają na podatnikach, aby mogli zdecydować o losie swojego 1 proc. PIT. A także jakie warunki musi spełnić organizacja pożytku publicznego, żeby mogła skorzystać ze środków, z których rezygnuje budżet państwa. 

Czy fiskus może odmówić przekazania 1,5 proc. PIT organizacji pożytku publicznego?

W ocenie urzędników przekazanie 1 proc. podatku, przy jednoczesnym braku jego wpłaty przez podatnika, prowadziłoby do sytuacji, że faktycznie sfinansowałby go budżet. To uzasadnia więc rygoryzm przepisów regulujących m.in. kwestię terminów złożenia przez podatników zeznania podatkowego lub jego korekty oraz wpłaty podatku należnego. Fiskus wyjaśnił, że skoro podatnik nie wpłacił podatku należnego wynikającego z zeznania rocznego w terminie, to on nie musi przekazywać jego 1 proc. do wskazanej OPP.

Podatnik nie odpuszczał i zaskarżył odmowę. Nie zgadzał się, że w jego sprawie to budżet miałby finansować 1 proc. dla OPP. Zaznaczył, że nigdy o to nie wnioskował, a sporna kwota może zostać przekazana z kolejno wpłacanych przez niego rat. W jego opinii fiskus nie ma racji ani podstaw prawnych, że w przypadku rozłożenia należności podatkowej na raty nie jest możliwe przekazanie 1 proc. podatku na rzecz OPP. Przez co narusza fundamenty instytucji, która wprost odnosi się do poszanowania wartości wspólnych dla całego społeczeństwa.

Czy rozłożenie PIT na raty pozbawia prawa do  przekazania 1,5 proc. OPP?

Ten godny pochwały upór w obronie interesów najbardziej potrzebujących nic jednak nie dał. Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Łodzi przypomniał, że warunkiem przekazania 1 proc. PIT jest zapłata w pełnej wysokości podatku należnego stanowiącego podstawę jej obliczenia, która ma być przekazana na OPP. I to nie później niż w terminie dwóch miesięcy od upływu daty dla złożenia zeznania podatkowego. Sąd nie kwestionował, że zgodnie z przepisami za zapłacony podatek uważa się również zaległość podatkową, ale tylko taką, której wysokość nie przekracza trzykrotności wartości opłaty pobieranej za list polecony.

Czytaj więcej

Chcesz pomóc potrzebującym? Przekaż 1,5 proc. swojego PIT

W ocenie WSA językowa wykładnia art. 45c ustawy o PIT jest więc jednoznaczna i nie daje fiskusowi możliwości innego rozstrzygnięcia niż odmowa przekazania 1 proc. podatku OPP. Za argument bez znaczenia prawnego sąd uznał zaś to, że kwota jest niestandardowo wysoka oraz zapewnienie o terminowym regulowaniu rat, które daje pewność spłaty.

Czy spłata rocznego PIT wyklucza możliwość przekazania 1,5 proc. podatku na szczytny cel?

Ostatecznie do podobnych wniosków doszedł też NSA. Również nie miał wątpliwości, że w spornym przypadku fiskus miał prawo odmówić przekazania żądanej kwoty. Podatnik nie wpłacił podatku w terminie i miał zaległość. A zdaniem sądu, jeśli podatek należny nie został zapłacony, to nie ma nawet czego przekazywać. Ponadto rozłożenie zaległości na raty nie oznacza, że podatek jest w ratach. Jak pokreślił sędzia NSA Jan Grzęda, w spornym przypadku ratalny nie jest sam podatek, lecz jedynie jego wykonanie. 

Sąd nie dopatrzył się podstaw do przekazania na rzecz organizacji pożytku publicznego 1 proc. podatku należnego w ratach. Ponadto konieczność wyliczenia go zaś od każdej raty byłaby dodatkową komplikacją, której nie można zrzucać na barki urzędników. Wyrok jest prawomocny. Sygnatura akt: II FSK 888/22

Rozliczenia podatku dochodowego za 2024 r. idą już pełną parą. To też czas, w którym podatnicy mogą skorzystać z jednego z ważniejszych przywilejów, jakie dał im ustawodawca, czyli decydowania o przekazaniu 1,5 proc. PIT na szczytny cel. Niestety, nie zawsze jest to dopuszczalne. Potwierdza to jeden z najnowszych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). 

Kto może przekazać swoje 1,5 proc. podatku?

Pozostało jeszcze 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Aplikacje i egzaminy
Oto najlepsze uczelnie dla przyszłych aplikantów. Opublikowano nowy ranking
Prawo rodzinne
Zaprzeczenie ojcostwa. Jest przełomowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego
Dane osobowe
Jest wyrok sądu ws. usunięcia danych z ksiąg kościelnych po apostazji
W sądzie i w urzędzie
Szybkie rozwody nie dla notariuszy. Urzędnik zakończy małżeństwo
Materiał Promocyjny
Współpraca na Bałtyku kluczem do bezpieczeństwa energetycznego
Samorząd
Sąd: opłaty za groby i usługi pogrzebowe są pobierane bezprawnie
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń