Osiedle nie może mieć własnego herbu i flagi

Polskie prawo nie przewiduje, żeby osiedle mogło mieć własną flagę i herb. Potrzebna jest zmiana przepisów

Publikacja: 22.11.2010 03:31

Flaga z kaczką pochodzi z pieczęci Księstwa Pszczyńskiego

Flaga z kaczką pochodzi z pieczęci Księstwa Pszczyńskiego

Foto: Rzeczpospolita

Choć herb i flaga przedstawiające kaczkę w locie na niebieskim tle mają charakter historyczny, gdyż pochodzą z pieczęci Księstwa Pszczyńskiego, nie ma przepisów, które pozwoliłyby na nadanie ich osiedlu Cielmice w Tychach – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny. 

– Jest to jeden z herbów, którymi posługują się zwyczajowo dawne wsie, obecne dzielnice miasta Tychy – mówi Mirosław Nosalik, radca prawny Urzędu Miasta w Tychach. – Rada Miasta doszła do przekonania, że trzeba go chronić i powrócić do historycznych tradycji.

[srodtytul]Zgodnie z tradycją[/srodtytul]

Herby i flagi są bowiem nie tylko swoistym znakiem towarowym, który powinien podlegać prawnej ochronie, ale przede wszystkim rozpoznawalnym elementem tożsamości regionu, miejscowości, a nawet, jak na przykład we Włoszech, historycznych części miast czy poszczególnych ulic. 

Polska ustawa z 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach przewiduje, że własne herby, flagi, emblematy, insygnia i inne symbole mogą ustanawiać w drodze uchwały jednostki samorządu terytorialnego. Ich wzory muszą być ustanawiane w zgodzie z zasadami heraldyki, weksylologii i miejscową tradycją historyczną.

[srodtytul]Wojewoda jest przeciwny[/srodtytul]

Powołując się na taką właśnie ekspertyzę heraldyczną, Rada Miasta Tychy podjęła uchwałę o uzupełnieniu statutu osiedla Cielmice o załącznik, w którym zostały określone wzór herbu i flagi osiedla. Ono samo nie mogło tego uczynić, gdyż jest jednostką pomocniczą, niemającą osobowości prawnej. Dawna wieś z XIV wieku, obfitująca w historyczne zabytki, jest obecnie tyską podstrefą Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Jako podstawę prawną rada przyjęła art. 35 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FC5BE18DE3DC1A36B0CCC4C815536DC9?id=163433]ustawy o samorządzie gminnym[/link]. Przepis ten przewiduje, że organizację i zakres działalności jednostki pomocniczej określa rada gminy w odrębnym statucie, po konsultacji z mieszkańcami. Określa także katalog obligatoryjnych elementów statutu takiej jednostki.

– Rada miasta uznała, że ten katalog ma charakter otwarty, w którym mieści się również ustanowienie flagi i herbu jednostki pomocniczej – wyjaśnia Mirosław Nosalik. – Uchwała nie stworzyła przecież nowych znaków herbu i flagi, lecz wprowadziła do porządku prawnego symbole już istniejące.

Wojewoda śląski był jednak innego zdania i rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność uchwały Rady Miasta Tychy w sprawie zmiany statutu osiedla Cielmice.

– Nie ma przepisów, które pozwalałyby na ustanawianie przez radę miasta herbu i flagi jednostki pomocniczej – mówi Mirosław Rymer, st. inspektor w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach.  – Statut jednostki pomocniczej określa jej organizację i zadania. Ustanowienie herbu i flagi nie mieści się w pojęciu “organizacja i zakres działania jednostki pomocniczej”. Do ochrony symboli, które funkcjonują zwyczajowo, nie potrzeba uchwały rady. Wystarczy kodeks cywilny.

[srodtytul]W granicach prawa[/srodtytul]

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach podzielił to stanowisko i oddalił skargę miasta Tychy. To, czy w statucie jednostki pomocniczej można było ustanowić flagę i herb tej jednostki, jest kwestią wtórną i wcale nie najistotniejszą  – stwierdził. Istotą sprawy jest  natomiast to, że obowiązujące przepisy prawa nie zezwalają radzie gminy na podjęcie uchwały ustanawiającej symbole jednostki pomocniczej, jaką jest osiedle, w postaci herbu i flagi.

Rozpatrując skargę kasacyjną miasta Tychy, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że jest to prawidłowa ocena [b](sygnatura akt II OSK 1896/10)[/b]. Samorząd może korzystać ze swobody działalności tylko w granicach prawa. Przepisy ustaw o samorządzie gminnym oraz o odznakach i mundurach jednoznacznie wskazują, że rada gminy ma kompetencje do ustanawiania własnego herbu, flagi i innych symboli gminy. Nigdzie jednak nie przewidują, że może podejmować uchwały w sprawie ustanawiania symboli jednostce pomocniczej gminy, jaką jest m.in. osiedle – stwierdził NSA, oddalając skargę kasacyjną. 

– Wobec tego to przepisy wymagają zmiany – skonstatował po  wyroku przedstawiciel miasta Tychy – a z inicjatywą ustawodawczą powinien wystąpić minister spraw wewnętrznych i administracji.

Sądy i trybunały
Adam Bodnar ogłosił, co dalej z neosędziami. Reforma już w październiku?
Prawo dla Ciebie
Oświadczenia pacjentów to nie wiedza medyczna. Sąd o leczeniu boreliozy
Prawo drogowe
Trybunał zdecydował w sprawie dożywotniego zakazu prowadzenia aut
Zawody prawnicze
Ranking firm doradztwa podatkowego: Wróciły dobre czasy. Oto najsilniejsi
Prawo rodzinne
Zmuszony do ojcostwa chce pozwać klinikę in vitro. Pierwsza sprawa w Polsce