Jan Zielonka: Najważniejsze pytania przed jesiennymi wyborami

Czy partie polityczne nas reprezentują, czy manipulują nami? Gdzie są granice interwencji państwa w nasze życie? Czy internet jest szansą czy zagrożeniem dla demokracji? Dlaczego do polityki garną się miernoty i karierowicze?

Aktualizacja: 22.06.2023 11:03 Publikacja: 22.06.2023 03:00

Jan Zielonka

Jan Zielonka

Foto: Fotorzepa/ Robert Gardziński

Politycy nam dzisiaj mówią, co pod ich władzą zmieni się na lepsze. Jest jednak mnóstwo ważnych spraw, które się nie zmienią, bo demokracja ma na nie wpływ ograniczony.

Po wyborach Polska będzie wciąż miała na wschodzie drapieżną Rosję, a na zachodzie zasobne i wielkie Niemcy. Sektor publiczny, czyli szkoły, emerytury i szpitale, będzie wciąż w rozsypce, bo jego odbudowa wymaga wielu długich lat. Migracja, zmiany klimatyczne czy zapaść demograficzna będą postępować, bo są wynikiem zaniedbań wielu poprzednich lat i brak dobrych pomysłów, jak te sprawy rozwiązać. Polaryzacji naszego społeczeństwa też wybory nie skończą, a postępująca gorączka wyborcza tylko te podziały wzmacnia. Nasze wybory nie uzdrowią Ameryki, od której nasz los w dużej mierze zależy, i nie zmienią oblicza kapitalizmu.

Czytaj więcej

Jan Zielonka: Gdzie są wizjonerzy?

Mogą za to zakończyć szykanowanie sędziów, zmienić ustawę o aborcji czy ograniczyć stopień zadłużenia. Nowy rząd może przestać prowokować sąsiadów, traktować nieludzko uchodźców. Może zacząć dzielić dochód narodowy bardziej równo. To są niezwykle ważne sprawy i dlatego należy wrzucić kartkę do urny wyborczej. Odnoszę jednak wrażenie, że wielu z nas ma nadzieję, iż w październiku skończy się koszmarny sen i większość codziennych bolączek zostanie rozwiązanych.

Po pierwsze, należy uzbroić się w cierpliwość i nie mieć złudnych nadziei. Niespełnione nadzieje są pożywką dla demagogów i awanturników. Po drugie, należy pomyśleć, co można uzdrowić bez udziału polityków. Możemy zaprosić na herbatę sąsiada, który jest wyborcą PiS, wspomóc stowarzyszenie, które pomaga biednym lub uchodźcom, zostawić samochód w domu i przesiąść się do tramwaju lub na rower, zorganizować żłobek w naszej okolicy, przekształcić starą stodołę w klub poezji i muzyki.

Po trzecie, możemy zacząć poważnie rozmawiać o przyszłości demokracji i polityki. Czy partie polityczne nas reprezentują, czy manipulują nami? Gdzie są granice interwencji państwa w nasze życie? Czy internet jest szansą czy zagrożeniem dla demokracji? Dlaczego do polityki garną się miernoty i karierowicze?

Demokrację należy organizować i reformować od dołu. Wybory nie są receptą na naszą bierność i brak refleksji nad sprawami publicznymi.

Autor jest profesorem na uniwersytetach w Wenecji i Oksfordzie

Politycy nam dzisiaj mówią, co pod ich władzą zmieni się na lepsze. Jest jednak mnóstwo ważnych spraw, które się nie zmienią, bo demokracja ma na nie wpływ ograniczony.

Po wyborach Polska będzie wciąż miała na wschodzie drapieżną Rosję, a na zachodzie zasobne i wielkie Niemcy. Sektor publiczny, czyli szkoły, emerytury i szpitale, będzie wciąż w rozsypce, bo jego odbudowa wymaga wielu długich lat. Migracja, zmiany klimatyczne czy zapaść demograficzna będą postępować, bo są wynikiem zaniedbań wielu poprzednich lat i brak dobrych pomysłów, jak te sprawy rozwiązać. Polaryzacji naszego społeczeństwa też wybory nie skończą, a postępująca gorączka wyborcza tylko te podziały wzmacnia. Nasze wybory nie uzdrowią Ameryki, od której nasz los w dużej mierze zależy, i nie zmienią oblicza kapitalizmu.

Opinie polityczno - społeczne
Estera Flieger: Kandydatem PiS w wyborach prezydenckich będzie Karol Nawrocki. Chyba, że jednak nie
Opinie polityczno - społeczne
Janusz Reiter: Putin zmienił sposób postępowania z Niemcami. Mają się bać Rosji
Opinie polityczno - społeczne
Zuzanna Dąbrowska: Trzeba było uważać, czyli PKW odrzuca sprawozdanie PiS
Opinie polityczno - społeczne
Kozubal: 1000 dni wojny i nasza wola wsparcia
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Opinie polityczno - społeczne
Apel do Niemców: Musicie się pożegnać z życiem w kłamstwie