Pracownicy Departamentu Restytucji Dóbr Kultury MKiDN natrafili na ślad tych obrazów w Museo Provincial de Pontevedra w Hiszpanii w 2019 roku, gdzie były częścią stałej kolekcji. Zidentyfikował je jako dzieła zrabowane przez nazistów i wywiezione z Polski w czasie II wojny światowej i złożyli wniosek restytucyjny.
Hiszpańskie muzeum nie znało prawdziwego pochodzenia dyptyku. Jedynym śladem, jak znalazł się w Hiszpanii była informacja o zakupie obu obrazów w 1981 przez prywatnego kolekcjonera, który zdeponował je, wraz z innymi dziełami, w Muzeum w Pontevedrze. W 1994 roku część tych zbiorów zakupił Urząd Prowincji Pontevedra, rząd regionalny Galicji oraz Rada Prowincji Pontevedra. I tak dyptyk Dierica Boutsa stał się częścią stałej kolekcji Muzeum w Pontevedrze.
Czytaj więcej
Na najnowszej wystawie „Crème de la crème” Zamek Królewski w Warszawie prezentuje 120 dzieł sztuk...
Po potwierdzeniu pochodzenia obrazów Rada Prowincji Pontevedra, jako właściciel dzieł nabytych w dobrej wierze, wyraziła zgodę na ich zwrot rządowi polskiemu, a hiszpańskie Ministerstwo Kultury i Sportu wydało pozwolenie na ich na wywóz.
Obrazy z kolekcji Ordynacji Książąt Czartoryskich
Odzyskany dyptyk pochodzi z warsztatu holenderskiego malarza Dierica Boutsa. Składa się z dwóch obrazów olejnych na desce, przedstawiających Matkę Boską Boleściwą i Chrystusa w koronie cierniowej. Popularna od połowy XV wieku ikonografia ogranicza do minimum elementy kompozycji, skupiając się na ukazaniu cierpienia Marii i Chrystusa. Ramy, w które są oprawione, mają łacińskie inskrypcje, bezpośrednio zwracające się do widza: „Któż nie zapłakałby widząc cierpienie Chrystusa” i „Któż nie smuciłby się z matką kontemplującą ból swego cierpiącego dziecka”.
