Kulisy afery reprywatyzacyjnej w Warszawie: Jak skuszono urzędnika

2,5-milionowa łapówka ukryta w udziałach w nieruchomości pod Zakopanem za zwrot cennej działki przy pl. Defilad w Warszawie – taką tezę postawiła wrocławska prokuratura i CBA w śledztwie dotyczącym bulwersującej reprywatyzacji w stolicy. Wagę dowodów śledczych właśnie ocenił sąd, dając zgodę na areszt czterech podejrzanych. „Rzeczpospolita" ujawnia kulisy misternej operacji, w której wzięli udział podejrzani: Robert N., adwokat zajmujący się roszczeniami reprywatyzacyjnymi w Warszawie, Jakub R., były już zastępca dyrektora Biura Gospodarki Nieruchomościami (BGN) w stołecznym ratuszu, jego rodzice Wojciech R. i Alina D. oraz właściciel firmy architektonicznej Mariusz L.

Zawoalowana łapówka

Działka przy pl. Defilad koło Pałacu Kultury i Nauki ma wartość wyjątkową. Przed wojną miała adres Chmielna 70, jej większościowym właścicielem był Duńczyk Martin Holger. Mecenas Robert N. w imieniu swoich mocodawców starał się w BGN o zwrot tego gruntu. Zdaniem prokuratury i CBA obietnicę łapówki N. złożył urzędnikowi między majem 2012 r. a grudniem 2013 r. Skąd to wiadomo?

15 listopada 2012 r. Jakub R. wydał decyzje o ustanowieniu użytkowania wieczystego dla działek przy pl. Defilad. Właścicielami gruntu stali się Grzegorz M., Marzena K. (siostra Roberta N.) i Janusz P. (znajomy Roberta N.). Dyrektor R. nie powinien wydać decyzji o zwrocie, bo Duńczykowi przyznano za grunt odszkodowanie od państwa. Informacja o tym, przesłana z Ministerstwa Finansów, od 2011 r. była w posiadaniu BGN.

Według śledczych na bezprawnej decyzji urzędnika miasto straciło 62 mln zł, ale na rynku grunt wart jest dwa razy więcej.

Tuż potem Jakub R. odszedł z urzędu. Łapówka, jaką miał przyjąć za wydanie decyzji, była zakamuflowana udziałami w nieruchomości w Kościelisku pod Zakopanem. Chodzi o willę Salamandra. – To posiadłość wyjątkowa, stanowiła część ogromnego kompleksu, który po wojnie należał do Skarbu Państwa i był w zarządzaniu Ministerstwa Obrony Narodowej – opowiada  Bohdan Pitoń, wójt Kościeliska. Od lat niszczała, aż zainteresował się nią Robert N.

Wyłudzona Salamandra

Jak Robert N. odnalazł mieszkających w Kanadzie i Londynie spadkobierców właścicieli willi – nie wiadomo. We wrześniu 2009 r. został pełnomocnikiem kanadyjskiej linii spadkobierców. Zaś Alina D. (matka Jakuba R.), z zawodu adwokat, została pełnomocnikiem ich brytyjskiej linii.

Choć mecenasi mieli działać w interesie klientów, to wspólnie działali przeciwko nim, by wyłudzić cenną nieruchomość – twierdzi prokuratura.

– Spadkobiercy nigdy nie byli w Kościelisku, nie znali wartości rynkowej posiadłości, procedur reprywatyzacyjnych. Łatwo było ich wprowadzić w błąd – mówi osoba znająca kulisy sprawy.

W efekcie spadkobierczyni z Kanady za 1,5 mln zł  sprzedała swoją część spadku. Przez podstawioną osobę (Mariusza L., architekta) kupili go rodzice Jakuba R. W istocie spadek był wart ok. 15 mln zł – twierdzą prokuratura i CBA.

Spadkobierczyni miała zostać oszukana, i to perfidnie – wynika z ustaleń śledczych. Była przekonana, że pozbywa się tylko swoich udziałów w połowie nieruchomości w Kościelisku. Ale wprowadzona w błąd sprzedała cały należący do niej spadek – także swój udział w cennym gruncie w Warszawie i dużo warte roszczenia odszkodowawcze za bezumowne korzystanie z gruntu w Tatrach.

Identyczny manewr wykonano wobec trójki spadkobierców z Londynu – tu połowę udziałów w nieruchomości w Kościelisku kupił za 1 mln 450 tys. zł adwokat Robert N. To nie koniec. Brytyjscy spadkobiercy – twierdzą śledczy – wprowadzeni w błąd przez swoją pełnomocniczkę, zbyli na rzecz męża Aliny D. – Wojciecha R. (czyli ojca stołecznego urzędnika), roszczenia odszkodowawcze za bezumowne korzystanie z nieruchomości w Tatrach i roszczenia do działki w stolicy. Roszczenia warte ponad 10,5 mln zł były sprzedawane za ...60 tys. zł.

Tego samego dnia Alina D. odkupiła te roszczenia od męża i sprzedała je synowi. Prokuratura szacuje, że brytyjscy spadkobiercy stracili łącznie 27 mln zł.

Cała piątka – adwokaci, urzędnik i jego ojciec oraz architekt w roli „słupa" – mają m.in. zarzuty oszustwa. Mecenas Robert N. także zarzut wręczenia łapówki, a urzędnik Jakub R. – jej przyjęcia.

Fałszywka w sądzie

Rodzice urzędnika połowę posiadłości w Kościelisku sprzedali synowi (za 960 tys. zł, choć jej wartość wynosiła ok. 4,5 mln zł).

W grudniu 2013 r. nowi właściciele Salamandry Jakub R. i Robert N. sprzedali ją za 8,8 mln zł zakopiańskiemu biznesmenowi, który z procederem nie miał nic wspólnego. Choć mieli równe udziały w nieruchomości, to pieniądze z transakcji podzielili nierówno. Robert N. otrzymał 1,9 mln zł, a Jakub R. – 6,9 mln zł. To nie miało „żadnego ekonomicznego uzasadnienia" – twierdzą śledczy.

Urzędnik otrzymał na czysto 2,5 mln zł więcej niż mecenas. To według śledczych była łapówka za decyzje dotyczące działek przy pl. Defilad.

Apetyt podejrzanych – adwokatów Aliny D. i Roberta N. – mógł być większy. Śledczy wykryli, że podczas procesu o spadek po drugiej żonie generała Tadeusza Kasprzyckiego (jego córka była właścicielem willi przed wojną), który się toczył przed sądem w Warszawie, jedno z pełnomocnictw było sfałszowane. Podrobić je miał Robert N., a okazać w sądzie Alina D.